Microsoft Word олма касалликлари документ Microsoft Office Word docx

МЕВАЛИ ДАРАХТЛАРДА ЎСУВ ДАВРИДА КУЗАТИЛАДИГАН 
БОШҚА КАСАЛЛИКЛАР 
Стеганоспориоз. Steganosporium sirakoffii замбуруғи олма ва бошқа кўп 
дарахтларнинг (ўрик, бодом, анжир, тут, терак, акация, маклюра, тол, 
саксовул, сангрел) шох ва новдаларини ҳамда эрманни жуда кучли 
3
Ҳозирги пайтда ДНОК, нитрафен, ТМТД ва китобда келтирилган баъзи бошқа фунгицид ва пестицидлар 
Ўзбекистонда қўллаш учун рўйхатга олинмаган; улар ҳақидаги маълумотлар берилишининг сабаби – бу 
пестицидлар кейинчалик рўйхатга киритилишининг эҳтимоли бор. 

---

зарарлаши хабар қилинган [51]; касаллик Ўзбекистонда Тошкент, Сирдарё, 
Бухоро ва Хоразм вилоятларида кенг тарқалиши эътироф этилган. Замонавий 
илмий адабиётларда бу касаллик ҳақида маълумот умуман мавжуд эмас ва 
унинг қўзғатувчиси тўғри аниқланиши шубҳалидир. 
Занг. Ўзбекистонда Сурхондарё вилоятида нокда занг касаллигини 
қўзғатувчи замбуруғ (Gymnosporangium fuscum) эциал босқичда учраб, 
зарарлаши қайд этилган. 
Замбуруғлар қўзғатадиган бошқа касалликлар. Мевали дарахтларда кўп 
паразит ёки ярим паразит замбуруғлар, жумладан пикнидали турлардан олма 
ва нок баргларида ва/ёки меваларида доғланиш қўзғатувчи Phoma pomorum 
(синоними P. prunicola), P. macrostoma (синоним P. limitata ), P. glomerata, P. 
exigua, P. pomi, Phyllosticta pyrina, P. solitaria, Septoria pyricola (нок 
баргларида оқ доғланиш – септориоз қўзатувчиси; телеоморфаси аскомицет 
Mycosphaerella sentina), олма ва/ёки нокнинг қуриган шохлари ва тўкилган 
меваларида Phoma pyrina, Phyllosticta mali, Coniothyrium piricolum, ўрик 
барглари ва/ёки тана ва шохларида Phoma armeniaca, Sphaeropsis armeniaca, 
олчанинг қуриётган новдаларида Diplodia pruni, барг ва новдаларида Phoma 
myxae, олхўрининг қуриётган ва тирик новдаларида Diplodia cerasorum, 
шафтолида Phoma persicae (шохларида), Phyllosticta persicae, ўрик ва 
шафтолида 
Phyllosticta 
prunicola 
қайд 
этилган. 
Такомиллашмаган 
(гифомицет) замбуруғлардан олма баргларида доғланиш қўзғатувчи 
Alternaria mali, нок барглари, новда ва меваларини зарарловчи Alternaria 
alternata, олма меваларида Nigrospora oryzae ва Botrytis cinerea, олча ва 
шафтоли баргларида доғланиш қўзғатувчи Cercospora cerasella, беҳида 
Cladosporium 
herbarum, 
шафтоли 
баргларида 
доғланиш 
қўзғатувчи 
Cladosporium exoasci ва Cladosporium phyllophilum, олча, бодом ва 
шафтолида 
Cladosporium 
carpophillum, 
шафтолида 
Coniothecium 
chromatosporum  турлари аниқланган.
Ўсув (ва меваларни омборхонада сақлаш) даврида олма меваларининг 
усти ёки ичи моғорлаши ва чиришини Penicillium, Alternaria, Stemphylium, 
Cladosporium, Ulocladium, Epicoccum, Coniothyrium, Fusarium, Pestalotia ва 
Botrytis туркумларига мансуб такомиллашмаган замбуруғ турлари, Sclerotinia 
sclerotiorum, Pleospora herbarum, Monilinia sp. ва Botryosphaeria obtusa 
аскомицет замбуруғлари ҳамда Mucor piriformis зигомицет замбуруғи, 
калмараз билан касалланган олма меваларида иккиламчи касаллик - нимранг 
чириш пайдо бўлишига олиб келувчи Trichothecium rosem гифомицет 
замбуруғи қўзғатиши хабар қилинган. Botryosphaeria obtusa беҳи меваларини 
ҳам зарарлайди. Олмада калмараз, қора рак ва цитоспорозга қарши тавсия 
қилинган агротехник ва кимёвий кураш усулларини қўллаш юқорида 
кўрсатилган касалликларга қарши ҳам самара беради.