Microsoft Word nurul yaqin ziyouz com doc

BIRINCHI AQOBA BAY’ATI 
 
Keyingi yili Ka’ba ziyoratiga Xazraj qabilasidan o‘n kishi, Avs qabilasidan ikki kishi 
keldi. Bular As’ad ibn Zurora, Horisning o‘g‘illari Avf bilan Muoz, Rofi’ ibn Molik, Zakvon 

---

Nurul yaqin. Muhammad Xuzariy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
40
ibn Qays, Uboda ibn Somid, Yazid ibn Salaba, Abbos ibn Uboda, Aqaba ibn Omir, Qutba 
ibn Omir, Abul Haysan ibn Tayhon, Uvayim ibn Soidalar edi. Ular Makkadan uch chaqirim 
naridagi Aqoba degan jilg‘a bo‘yida rasululloh bidan uchrashib, Islom diniga kirdilar. 
Makka fath etilgan kuni ayollar qanday bay’at berishgan bo‘lsa, xuddi shunday 
qasamyod etishdi. Bu jihod farz etilishidan avvalgi qasamyod bo‘lib, mazmuni 
quyidagicha edi: "Ollohga hech narsani sherik keltirmaslik, o‘grilik qilmaslik, zinodan 
saqlanish, bolalarni o‘ldirmaslik, birovga tuhmat va bo‘hton yog‘dirmaslik, payg'ambar 
alayhis-salom buyurgan yaxshi ishlardan bo‘yin tovlamaslik. Mana shu narsalarga amal 
qilganlar jannatga kiradi, bo‘yin tovlaganlarning taqdiri Ollohning ixtiyorida: istasa 
kechiradi, istasa azob beradi". Bu birinchi Aqoba bay’ati edi. 
Payg'ambar alayhis-salom ularga Qur’on va diniy ahkomlarni o‘rgatish uchun Mus’ab 
ibn Umayir bilan Xadichaning xolavachchasi Abdulloh ibn Ummu Maktumni jo‘natdilar. 
Mus’ab qasamyod qilganlardan Abu Umoma As’ad ibn Zuroraning uyiga tushib, Xazraj va 
Avs qabilasidagilarni islom diniga da’vat eta boshladi. Kunlarning birida Avs qabilasining 
boshlig‘i Sa’d ibn Muaoz qarindoshi Usayid ibn Xuzayirga: "Bizning odamlarimizni ahmoq 
deb hisoblaydigan bu ikki kelgindi bilan bir gaplashib qo‘ymaysanmi?" dedi. Usayid 
nayzasini olib ikki muhojirga ro‘baro‘ bo‘ldi-da: "Nega sizlar bizning odamlarimizni 
ahmoq qilib yuribsizlar? Agar shaxsiy adovatinglar bo‘lsa, orani ochdi qilib olinglar, 
boshqa talabinglar bo‘lsa, uni ochiq aytinglar", dedi. Mus’ab unga javoban: "Oldin mana 
bunday o‘tirib gaplarimizni eshitib ko‘r, xohlasang islom dinini qabul qilasan, 
xohlamasang zorimiz boru zo‘rimiz yo‘q", dedi va Qur’on oyatlarini o‘qiy boshladi. 
Ollohning irodasi bilan Usayidning kulfi-dili ochilib, islom dinini qabul qildi. U qaytib 
borganda oqsoqoli nimalar qilganini so‘radi. "Xudo haqqi, ular yomon odamlar emas 
ekan", dedi Usayid. Sa’d darg‘azab bo‘lib, kelgindilar bilan gaplashib qo‘ygani o‘zi bordi. 
Mus’ab uni xuddi Usayiddek xushmuomalalik bilan kutib oldi, muddaosini yotig‘i bilan 
tushuntirdi. Qur’on o‘qib berdi. Sa’d ham insofga kelib, musulmon bo‘ldi va Abdu Ashhal 
jamoasiga borib: "Men sizlar uchun kimman?" dedi. "Sen bizning boshlig‘imiz va 
oqsoqolimizning o‘g‘lisan", deyishdi. "Unday bo‘lsa, bugundan e’tiboran imon keltirib, 
islom diniga kirmaguninglarcha sizlar bilan gaplashish menga harom", dedi Sa’d. Abdu 
Ashhal jamoasining odamlari oqsoqollariga ergashib yoppasiga musulmon bo‘ldilar. 
Yasribda islom dini keng tarqala boshladi. Odamlar behuda bahs-munozara qilish 
o‘rniga endi ko‘proq islom dini ta’limotlari haqida gaplashadigan bo‘lishdi.