Microsoft Word nurul yaqin ziyouz com doc

RASULULLOHNING MAKKADA AMALGA OSHIRGAN ISHLARI 
 
Payg‘ambar alayhis-salom Makkada ikki asosiy ishni ro‘yobga chiqardilar. 
Birinchi, Ollohni bir deb e’tiqod qilish. Mushriklardek yaratganga butlarni, nasroniy va 
yahudiylardek Xudoning o‘g‘li va xotini degan narsalarni sherik keltirmaslik, ya’ni tavhid 
eng muhim ishlaridan biri bo‘ldi. Agar Ollohning birligiga e’tiqod qilinmasa, inson 

---

Nurul yaqin. Muhammad Xuzariy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
45
hayotda o‘zi uchun beniqoya zarur odob-axloqqa rioya etmaydi, birov bilib qolmasa 
nafsning istagan ko‘yiga kiraveradi. 
Ikkinchisi, o‘lgandan keyin qayta tirilishga, bu dunyodash qilmishlari uchun oxiratda 
mukofot yoki jazo berilishiga ishonish. Makkada nozil bo‘lgan oyatlarning ko‘pida mana 
shu ikki fikr bayon etilyb, isbotlangan hamda bunga ishonmaganlar tanqid qilingan. Har 
ikkala fikr aqlga muvofiq dalil, hujjatlar bilan isbotlanib, behuda bahsu munozaraga, 
befoyda safsata sotishga o‘rin qoldirilmagan. (Afsuski, hanuzgacha bu xususda bahs 
qo‘zg‘ab falsafa so‘qadiganlar yo‘q emas). Qur’onning asosiy qismi Makkada nozil bo‘lib, 
faqat yigirma uch sura Madinada vahiy qilingan. Bular: Baqara, Oli Imron, Niso, Moida, 
Anfol, Tavba, Haj, Nur, Ahzob, Qitol, Fath, Xujurot, Hadid, Mujodala, Hashr, 
Mumtahana, Saf, Jum’a, Munofiqun, Tag‘obun, Taloq, Tahrim, Nasr suralaridir. Bulardan 
boshqa suralarning hammasi Makkada nozil bo‘lgan.  
 
 
QUBO MASJIDI 
 
Rasululloh bir necha kun dam olgach, masjid qurishvi buyurdilar. Bu qurilishda 
muhojirlar ham, ansorlar ham barobar qatnashib, chinakam taqvodorlik namunasini 
ko‘rsatdilar. Nihoyat musulmonlar hech narsadan xavotir olmay xotirjam namoz o‘qish 
imkoniyatiga ega bo‘ldilar. payg'ambar alayhis-salom zamonida masjidlar ortiqcha 
dabdabayu as’asasiz oddiygina qilib qurilar, keyinchalik paydo qilingan zeb-ziynat, 
hashamatlarning nom-nishoni yo‘q edi. Bu odamlarning fikr-yodi qalblarini imon bilan 
ziynatlash, shayton vasvasasini dillaridan yulib tashlash bilan band edi. Masjidlar odam 
bo‘yi qilib qurilar, tomiga oftob tig‘idan asraydigan soyabon tutilardi.