Microsoft Word nurul yaqin ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
126
Musulmonlar ko‘zlangan manzilga yetib kelgach, g‘animlarning bir yilga yetadigan 
oziq-ovqatni g‘amlab shahar qo‘rg‘oniga yashirinib olishganini bilishdi. Musulmonlar 
o‘zlari; uchun qulay joyni topib qo‘r tashlashdi, lekin hali nafas rostlab ulgurishmay 
shahar devoriga chiqib olgan g‘animlar qattiq o‘qqa tutishdi. Musulmonlardan juda ko‘p 
odam yaralandi. Abdulloh ibn Abu Bakrning jarohati og‘ir bo‘lib eng omilkor tabiblarning 
muolijalari ham naf bermadi, oxiri otasi xalifalik taxtiga o‘tirganda shu jarohat azobidan 
vafot etdi. Abu Sufyon ibn Harbning bir ko‘zi oqib tushdi, ikki kishi shahid bo‘ldi.  
Payg‘ambar alayhis-salom dushman yomg‘irdek o‘q yog‘dirayotganini, ajal xavfi 
kamayish o‘rniga battar zo‘rayotganini ko‘rgach, Toifdagi hozirgi masjid o‘rniga rafiqalari 
Ummu Salama bilan Zaynab uchun ikkita chodir tiktirdilar. Muhosara o‘n sakkiz kun 
davom etdi. Xolid ibn Valid dushmanni muborazaga (yakkama-yakka olishishga) 
chaqirdi. Lekin uning taklifiga hech kim javob bermadi, aksincha o‘q yomg‘iri battar 
kuchaydi. Saqif qabilasining oqsoqoli Abduyolil esa sarkardani mazax qilib: "Ey Xolid, 
xomtama bo‘lmay qo‘ya qol, sening oldingga hech kim chiqmaydi, biz qal’ada tinchgina 
o‘tiraveramiz. Bir necha yilga yetadigan oziq-ovqatimizni g‘amlab olganmiz. To 
yeguligimiz tugaguncha muhosara qilsang ixtiyoring. Hech vaqomiz qolmagandan keyin 
chiqib so‘nggi nafasimizgacha olishib o‘lamiz", dedi.  
Muhosara cho‘zilib ketgach, payg‘ambar alayhis-salom manjaniqni ishga solishni 
buyurdilar: istehkomni portlatish uchun bir nechta sahoba dabbobalar ichiga kirdi, lekin 
dushman musulmonlarning urinishini chippakka chiqardi: tepadan qizdirilgan temirlarni 
tashlab, hujum qilayotganlarni orqaga chekintirdi. Payg‘ambar alayhis-salom 
dushmanning tok va xurmo daraxtlarini kesib tashlashni buyurdilar. Musulmonlar shu 
zahoti ishga tushib ketishdi. Qal’adagilar rasulullohga murojaat etib: "Ollohning va 
qarindosh-urug‘chilikning haqqi-hurmati dov-daraxtlarni kestirma", deya yolborishdi. 
Payg‘ambar alayhis-salom: "Mayli, Olloh bilan qarindosh-urug‘chilikning haqqi-hurmati 
daraxtlarni kestirmayman", dedilar va kim qal’adan chiqsa omonlik berilishini, uning 
joniga ham, mol-mulkiga ham dahl qilinmasligini aytdilar.  
Qo‘rg‘on devoridan o‘ntacha odam osilib tushdi. Yaxshi qurollangan dushmanning 
qattiq qarshilik ko‘rsatishi sababli muhosara uzoqqa cho‘zilib ketishi mumkinligidan 
tashvishlangan payg'amoar alayhis-salom Navfal ibn Muoviya Daylini chaqirib, qamalni 
davom ettirish kerakmi yoki orqaga qaytgan ma’tsulmi deya maslahatlashdilar. Navfal: 
"Ey rasululloh, iniga bekinib olgan tulkini poylab turaversang, oxiri tutib olasan, bordiyu 
tashlab ketsang, u senga biron ziyon-zahmat yetkazmaydi", dedi. Uning gapi ma’qul 
tushib rasululloh qo‘shinni chekintirishga buyruq berdilar. Ajablangan ba’zi sahobalar 
saqifliklarni duoibad qilishni so‘rashdi. Lekin sarvari olam parvardigorga yolborib: "Ey 
Olloh, saqif xalqini hidoyat qilgin, ular ham musulmon bo‘lib, huzurimga kelishsin", deya 
yaxshi tilak tiladilar.