Microsoft Word nizami g?NC?Vi-sirl?R x?Zin?SI. doc

BİRİNCİ XƏLVƏTİN SƏMƏRİSİ 
 
684 B. Güllərə gül ətrini,  şəkərə  şəkər dadını  bəxş edən o gülnəfəslini,  şəkər 
gülüşlunü gördüm. 
688  B. O, duzlu gözəl danışdıqca (cümlə-cümlə  şəkər doğradıqca), başqa 
dodaqların şəkəri suya düşür, nitqi heçə-puça dönürdü. 
689 B. Şəkər yeməyi xoşlayan tutuquşu klassik şeirdə natiqlik timsalıdır.Burada 
həm zahirən, həm də daxilən tutuquşudan üstün olan gözəl danışıq nümayiş 
etdirməkdə, şəkər saçmaqda hər cür rəqiblərini kölgədə qoymasından söhbət gedir. 
692 B. Təbər (Xəzər, Kaspi) dənizinin cənub sahillərində yerləşən Təbəristan 
vilayəti özünün qırmızı  rəngli innab ağaclan ilə  də  məşhurdur ki, farsca buna 
"Təbərxun" (təbər qanı) deyirlər.  İnnab ağacı çox möhkəm olduğuna görə bundan 
bəzən balta sapı, yaxud gürz qayırmaq üçün istifadə olunur. Nizami burada gözəlin 
gül dodaqlarının balta, yaxud gürz funksiyasında işlədilən innabdan daha çox qan 
tökdüyünü, dil şirinliyinə görə qəndi, şəkəri xəcil etdiyini bildirir. 
694 B. Ud ağacı düyünlü olduğuna və alışanda şiddətlə yanıb-yandırdığına görə, 
ən başlıcası xoş, məstədici rayihə saçdığına görə, Nizami gözəlin xalını ona bənzədir. 
İkinci misra bu fikri daha da zənginləşdirir: ürəkləri alovlandıran gözəlin 
yanaqları o qədər ətirlidir ki, sanki gündüzə bənzər yanaq sədəfində qaliyə -ətir-ənbər 
əziblər. 
700 B. Burada gözəlin dar ağzı inci qutusuna, dadlı, duzlu söz söyləməyə 
hazırlaşan dodaqları qəndə, şəkərə bənzədilir. 
704 B. Nizami Gəncəvi gözəlliyin  şiddəti önündə az qala dəli-divanə olduğunu 
bildirir. Həddini aşmasın deyə keçmişdə dəlini qandallarmışlar. 
 
  
 

---