715. Shayx Fariduddin Attor Nishoburiy q. s.
Alar shayx Majduddin Bag‘dodiy q. s. ning murididurlar va «Tazkirat ul-avliyo» kitobikim, alarning
musannafotidindur. Aning debochasida o‘zlarining Shayx Majdudding‘a irodatlarni zohir qilibdurlar
va ba’zi debdurlarki, Uvaysiy ekandurlar va Mavlono Jaloluddin Rumiy q. s. so‘zlarida mazkurdurki,
Shayx Mansur Halloj nuri yuz ellik yildin so‘ngra Shayx Fariduddin Attor ruhig‘a tajalli qildi va oning
murabbiysi bo‘lubdur. Debdurlarki, alar andoqki otlari mashhurdur, attor ekandurlar. Tavbalarig‘a
«abab bu bo‘lg‘ondurki, bir kun attorlig‘ do‘konida muomalag‘a mashg‘ul va mash’uf emishlar.
Darveshe do‘kon eshigiga yetar va necha qatla [Alloh uchun biror narsa ber!]
1
der. Anga parvo
qilmaslar. Ul darvesh derki, ey Xoja, ne nav’ o‘lgungdur? Alar debdurlarki, andoqki sen o‘lgungdur!
Darvesh debdurki, sen mendek o‘laolmassen! Alar debdurlarki: Nechuk? Darvesh debdurki, mundoq!
Yag‘och ayog‘in boshin ostiga qo‘yubdur «valloh», debdur va jonni haqqa taslim qilibdur. Alarning
holi mutag‘ayyir bo‘lubdur va do‘kon va anda lag‘n har ne bor ekandur, barham urubdurlar va bu
tariqqa kiribdurlar.
Dyobdurlarki, Mavlono Jaloluddin Rumiy Balxdin Makkaga borurda, Nishoburda alar suhbatig‘a
yetibdur va Shayx kibari sinda ermishlar. «Asrornoma» kitobini Mavlonog‘a beribdurlar va Mavlono
doim ul kitobni o‘zidin ayirmay, o‘zi bila asrar ermish va haqoyiqu maorif adosida iqtidosi alarg‘adur,
andoqki debdurki,
b a y t:
[Mavlono Attor atrofidan yurdi, Shams qo‘lidagi sharbatdan ichdi]
2
.
Va yana bir yerda debdurki,
n a z m:
[Attor ruh ediyu Sanoyi uning ikki ko‘zi. Biz Sanoiyu Attor izidan keldik]
3
.
Va onchaki tavhid asrori va azvoqu mavojid haqoyiqining adosi va guftu guzoriki, alarning masnaviy
va g‘azaliyot va soyir nazmlarida indiroj topibdur» Hazrat Maxdumiy n. m. n. debdurlarki, bu
toifaning hech qaysining so‘zlarida topilmas. [Alloh subhonahu mushtoq toliblarning eng yaxshi
mukofoti bilan uni siylasin! Qutlug‘ nafasidan namunalar].
N a z m:
[Ey yuzini berkitib, bozorga kelgan, xalq bu tilsimga mubtalo bo‘lib qoldi]
4
.
Va bu qasidadur, yigirma baytdin ortuqroq va aholidin ba’zi anga sharh bitibdur. Va murod bu
mubham adodin ul Hazratqa janobi maorifpanoh Xoja Hofiz Ali Jomiydur q. s.ki, ko‘prak ulumda
bataxsis, tasavsuf nlmida zamonining yagonasi erdi va o‘tgan matla’ sharhida bu nav’ bitibdurlarki, ey
ulki, o‘z yuzinki zohir vujud nuridur, ta’ayyunot va suvar burqa’i bila yoshurub, yoshirun zuhur
bozorig‘a kelib, xalqe bu suvar tilismidinki, bu maxfiy ganj yuziga tortibsen, ta’ayyunoti muxtalifa
kasrati va osori mutaboniya vositasidin bu’du hijron va g‘aflatu pindor va g‘ayrat giriftori
bo‘lubdurlar. Yoxud ul yuz jamoli partavi siroyati vositasidinki, mazohir va suvari jamila pardalaridin
Alisher Navoiy. Nasoyim ul-muhabbat
Do'stlaringiz bilan baham: |