Microsoft Word Mineral va petro lat doc

Kvars – SiO₂. Kremniy oksidi minerallari yer po‘stida keng tarqalgan (barcha minerallarning 12 %dan ortig‘rog‘ini tashkil etadi) va puxta o‘rganilgan (29-rasm). Kremniy oksidi polimorf turlarining bu guruhga oid uch xili – kvars, kamroq ahamiyatli tridimit va kristobalit bo‘lib, ular o‘z navbatida ikkita – yuqori va past haroratli xillarga bo‘linadi. Past haroratda hosil bo‘lgan α – kvarsning kristallik tuzilishi yuqori haroratda kristallanadigan β – kvars tuzilishidan ancha farq qiladi.



29-rasm. Kvars druzalari.

Kremniy oksidining turli xil singoniyali turlari (modifikatsiyalari) bir-biridan fizik xossalari va optik xususiyatlari bilan farq qiladi.

U rangsiz, shaffof, sutdek oq (6-rasm). Kvarsning turli ranglarga bo‘yalgan xillarining alohida nomlari bo‘ladi: 1) tog‘ billuri – rangsiz, shaffof (30-rasm); 2) ametist – binafsha (31-rasm):



30-rasm. Tog‘ billuri. 31-rasm. Ametist.

3) rauxtopaz – kul rang qo‘ng‘ir tusli; 4) marion – qora rangli; 5) sitrin – tilla sariq, limon sariq rangli. Kvarsning qattiqligi – 7, ulanish tekisligi yo‘q, solishtirma og‘irligi – 2,5–2,8. U nordon va o‘rta nordon intruziv jinslar uchun mansub mineral.