Microsoft Word maq boburshoh ziyouz com doc

Bobur — fiqh olimi 

 

Fiqh — musulmonchilik farz va sunnatlari haqidagi amaliy nizom ilmidir. Boburning nega bu 

sohaga qiziqqanini uning ismi sharifi ma’no-mazmunidan mushohada qilsak maqsadga muvofiq 

bo‘ladi. Zotan, ism va uning ma’nosi insonning fe’l-atvori yoki umrbod faoliyatining mazmunini 

belgilaydigan muhrdir. 

Biz «Zahiriddin Muhammad» — uning ismi, «Bobur» adabiy taxallusi deb mulohaza yuritamiz. 

Aslida esa, Mirzo Olim Mushrifning «Ansob us-salotin fi tavorixi xavoqin»(«Sultonlar nasablari va 

xoqonlar tarixi») nomli tarixiy asari va Boburning quyidagi ruboiysiga qaraganda uchala so‘z ham 

shoh va shoirimizning ismi sharifidir: 

 

Tuz oh Zahiri dini Muhammad Bobir, 

Yuz oh Zahiri dini Muhammad Bobir. 

Sarrishtai ayshdin ko‘ngulni zinhor 

Uz oh Zahiri dini Muhammad Bobir. 

 

Sabohat Azimjonova va Aziz Qayumov uch jildlik Bobur «Asarlar»ining I jildida ushbu ruboiyni 

shu tarzda manzur etganlar. Nashrga tayyorlovchilar kitobxon ism ma’nosiga ahamiyat bersin, deya 

shunday qilishgan. Chunki ruboiyning asliyati quyidagicha ko‘chirilmog‘i kerak edi: 

 

Tuz oh Zahiriddini Muhammad Bobur, 

Yuz oh Zahiriddini Muhammad Bobur... 

 

Mirzo Olim Mushrifning «Ansob us-salotin fi tavorixi xavoqin» nomli tarixiy asari ma’lumotlariga 

qaraganda, Umarshayx mirzoning to‘ng‘ich o‘g‘liga bu ismni Xoja Ubaydulloh Ahror qo‘ygan. Ism 

so‘zlarining sharhiga kelsak: Zahiri dini Muhammad — Muhammad dinining tayanchi, posboni, 

demakdir. Bobur — babr(sher)sifat, sherdek degan ma’noga molikdir. 

Shuning uchun ham Zahiriddin Muhammad Bobur bir umr shariatpanoh hukmdor bo‘lib yashadi; 

---

Boburshoh: shoir va adib