Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

Xiram I  (miloddan avvalgi 969-936 yillar) juda keng miqyosda 
savdo va istilochilik siyosatini olib boradi. U Kipr oroli, Afrikadagi 
Utika va Ofir mamlakatlariga yurish qilgan. Xiram I Shimoliy 
Afrikadagi kichik yarim orolda (hozirgi Tunis hududida) o‘z 
manzilgohini barpo etib, Karfagen shahriga asos soldi. Karfagen 
finikiyacha  “Kart Xadaiy”, ya'ni “yangi shahar
1
” ma'nosini 
anglatgan.  Xiram I olib borgan keng ko‘lamli istilochilik siyosati 
Tirning ravnaq topishiga sabab bo‘ldi. Orolning qulay yerida 
joylashgan Tir yuksalib, katta va boy shaharga aylanadi. Shaharning 
                                                 
1
 World and Global History : Research and Teaching / edited by Seija Jalagin, 
Susanna Tavera, Andrew Dilley- Pisa: Plus-Pisa University Press, 2011 

---

 
 
155
Sharqiy qismi tuproq bilan to‘ldirilib, uning hududi sun'iy ravishda 
kengaytiriladi. Ana shu hududda Xiram I davrida yangi turar joylar, 
bozor va xalq yig‘ilishlari uchun keng maydon barpo etiladi. Tir 
mustahkam va qudratli dengiz qal'asiga aylanadi. Miloddan avvalgi 
IX asrda Finikiya davlati yanada o‘sib, gullab-yashnadi. Mamlakat 
podsholaridan biri - Itobaal Liviyada Avzu shahrini qurdi. Bu davrda 
Berit, Bibl va Sidon kabi yirik savdo shaharlari bo‘lgan Finikiya 
sohilining katta qismi Tirga tegishli bo‘lgan. 
Finikiyaliklar butun O‘rta yer dengizi havzasida bir 
qancha mustamlaka davlatlarga ega edilar. Miloddan