Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

(miloddan avvalgi XV-XI asrlar) va Yangi Ossuriya davri 
(miloddan avvalgi X-VII asrlar). 
Eng qadimgi ossur yozuvlariga ko‘ra, miloddan avvalgi XV 
asrga qadar “Ossuriya” tushunchasi mavjud bo‘lmagan. Ossuriyaning 
eng yirik shaharlari: shimolda - Nineviya, Sharqda - Arbaimu 
(Urbillum), janubda - Ashur va Karana (Tell - ar - Rimax), g‘arbda - 
siyosiy va etnik jihatdan qorishiq bo‘lgan. Keyinchalik ushbu 
shaharlar Ossuriya davlati uchun asos bo‘lgan. Nineviya Ossuriyaning 
eng yirik shahrigina bo‘lib qolmay, balki juda qadim tarixga ega edi. 
Ossuriyaning 
tabiiy sharoiti 

---

 
 
111
“Nineviya” so‘zi xurritlar tomonidan qo‘llanilgan bo‘lsa, ajab emas. 
“Ashshur” esa som tillariga mansub deb faraz qilinadi
1
. 
Ossuriya shohi Shamshiadad I (miloddan avvalgi 1813-1781 
yillar) erkin xalq ommasining manfaatlarini bir qadar himoya 
qilganligi ma'lum bo‘lib, binobarin hokimiyatni ham keng xalq 
harakati oqibatida qo‘lga kiritgan bo‘lsa, ajab emas. Shamshiadad 
o‘rta tabaqa erkin aholiga tayanib, Ossuriyani bir qadar 
mustahkamlashga erishdi. Shamshiadad Ossuriyaning shimol va 
Sharqidagi Tukrish hamda Kipr mamlakati shohlaridan xiroj olib 
turdi,  “Ulug‘ dengiz”  (O‘rta dengiz) dagi Laban (Livan) 
mamlakatida haykal o‘rnatdi. Shamshiadad Dagan xudosiga e'tiqod 
qilgan, bu hol uning nafaqat Ossuriyaga, balki Xana mamlakatiga ham 
hokimlik qilganligidan dalolat beradi. Shamshiadad o‘zining 
Iasmaxadad ismli o‘g‘lini Mari mamlakatiga shoh etib tayinlaydi va 
shu orqali Bobilga raqib bo‘lib oladi. Ossuriyaga qo‘shni bo‘lgan 
hududlarda kuchli Mitanni shohligi yuzaga kelib, u Misrning yordami 
bilan tez orada bir qancha qo‘shni o‘lkalar, shu jumladan, Ossuriyani 
ham istilo qiladi. Ossuriya miloddan avvalgi XV asrda Mitanni 
shohlariga qaram edi.  
Misr va Ossuriya davlatlarining siyosiy, iqtisodiy 
aloqalari Misr fir'avnlari Amenxotep III,  Exnaton 
hamda Ashshur podsholari Ashshur - nadin - axxe II,