Microsoft Word ihyo ulimni eslash ziyouz com doc

 

O’tkinchi dunyoga munosabatda insonlarning farqlanishi 

 

Biling! Shunday insonlar borki, mangu yashashni orzu qili-shadi: 

«...ularning ayrimlari ming yil umr ko‘rishni istaydilar...»  (Baqara surasi, 96-

oyat). 

Shundaylar borki, karib, munkillab qolish darajasigacha uzoq umr ko‘rishni xohlaydi. 

Ular dunyoga qattiq muhabbat qo‘yishgan. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam dedilar: 

«Kishi qarib, munkillab qolsa ham, qalbi doimo uzoq umr ko‘rish va boylikni 

sevishdek ikki narsaga nisbatan yosh bo‘ladi» (Abu Hurayradan Buxoriy va Muslim 

rivoyati). 

Yana shunday insonlar borki, bir yillik umr orzusida bo‘lishadi. Undan u yog‘iga 

boshini qotirmaydi. O’zini kelgusi yil yashamaydigandek tutadi. Lekin u yozda qish 

uchun, qishda yoz uchun hozirlik ko‘rishni unutmaydi. Bir yilga yetadigan zahi-ra 

to‘plagach, ibodat bilan mashg‘ul bo‘ladi. 

Shunday insonlar ham borki, bir mavsumgina yashashni orzuqiladi. Ular yozda 

qishlik, qishda yozlik kiyimi uchun qayg‘ur-maydi.Kimlardir bir kecha-kunduz yashash 

orzusida bo‘ladi. Ularda shu kunning g‘ami bor, ertaning g‘ami yo‘q. Iso alayhissalom 

dedi: «Ertagi rizq uchun g‘am yemang. Maboda ertaga ajalingiz yetadigan kun bo‘lsa, 

ajalingiz bilan birga rizqingiz ham ke-ladi. Agar ajalingiz yetmasa ham, baribir ertangi 

rizqingiz belgilangan. Shunday ekan, o‘zganing ajali uchun qayg‘urmoqqa ne hojat?!» 

Shunday insonlar borki, yashash orzusi soatdan oshmaydi. Payg‘ambarimiz 

Muhammad alayhisalom dedilar: «Ey Abdulloh! Sahar uyg‘onar ekansan, oqshom 

orzusini qilma! Oqshomga yetgan ekansan, sahar orzusini qilma!» (Buxoriy). 

---

Ihyou ulumid-din. O’limni eslash kitobi. Imom G’azzoliy 

 

 

www.ziyouz.com kutubxonasi 

13

Shunday insonlar borki, ular o‘limni bir fursat ham unutmaydi, doimo ko‘z o‘ngida 

tutadi, Ular bamisoli umrining vaqti-soati yetishini kutib turgan odamga o‘xshaydi. 

Bunday in-son o‘qiyotgan namoz vidolashayotgan inson namozini eslatadi. 

Bir kuni Muoz ibn Jabal Payg‘ambar alayhissalomdan iy-mon haqikdti (mohiyati) 

haqida so‘radi. Sarvari olam dedilar;«Har odim otganimda mana shunisi so‘nggi 

qadamnm emasmi-kan, degan o‘yga boraman» (Anas ibn Molik rivoyati).Demak, 

insonlar ana shu tariqa darajalanadi. Ularning har biri Olloh huzurida o‘z martabasiga 

ega. Bir oy yashashni istagan kishi martabasi bilan bir oyu bir kun yashashni orzu qilgan 

kishi martabasi bir xil emas. Ularning Olloh huzu-ridagi darajalarida tafovut bor: