Microsoft Word Foydali qazilma end doc

Surenota ma’danli maydoni. 
Bu maydon Surenota tog‘ cho‘qqisida joylashgan bo‘lib, ma’mu-
riy jihatdan Toshkent viloyati Bo‘stonliq va Parkent tumanlari chega-
rasida joylashgan. 
Ma’danga yaqin aholi punktlari – Parkent shahri (7–8 km) va 
Kumushkon posyolkasi. 
Maydonda temir ma’danini qadimda qazib olinganligini bildi-
ruvchi karyer ko‘rinishidagi eski lo‘mlar uchraydi. 
1959–62-yillarda olib borilgan geologiya-qidiruv ishlari natija-
sida maydonda G‘arbiy, Sharqiy, Qo‘tirbuloq, Dalniy, To‘rtqora, Oq-
berdi, Laylakxona va Surenota uchastkalari aniqlanib o‘rganilgan. 
Surenota ma’danli maydonidagi temir ma’danining bashoratli 
resursi 90 mln t, bor elementi ma’dani resursi 0,5 mln t, magniy ele-
menti ma’dani resursi esa 35–50 mln t deb hisoblangan. 
Ma’danda temir ma’danlashishi uch tipga ajratiladi:  
1) gematit-limonitli. Bu tipga ma’dandagi Qo‘tirbuloq va Po-
chasyorbuloq ma’dan namoyonlari kiradi. 
2) skarn-magnetitli. Bu tipga Zapadno‘y, Vostochno‘y, Laylak-
xona va Surenota uchastkalari kiradi.. 
3) kvars-gematitli tipga esa To‘rtqora va Oqberdi uchastkalari 
kiradi. 
Qo‘tirbuloq uchastkasida ma’danlashish 250 m kenglikda 5 km 
masofaga cho‘zilgan bo‘lib, o‘rta devonning jivet yarusi terrigen-
karbonatli jinslari orasida linza shaklida yotadi. Temir miqdori 24 % 
dan 62,7 %gacha boradi. Ma’dan tarkibi limonit-gematitli. 
Skarn – magnetitli tipga mansub uchastkalardan eng keng 
o‘rganilgani – Zapadno‘y hisoblanadi. U Surenota tog‘i markaziy qis-
mida, intruziv jinslar bilan karbonatli jinslar kontaktiga joylashgan. 
Bu yerda cho‘kindi jinslar metasomatik o‘zgargan, brusit jinslariga 
aylangan. 
Uchastkadagi ma’dan tarkibi magnetitli bo‘lib, pirit, xalkopirit, 
vismutin ham uchraydi. 
Temirning o‘rtacha miqdori 38,5 %, mis – 0,1 %, kobalt – 0,002 
foiz, vismut – 0,005 %. Uchastkaning bashoratlangan resursi – 15 mln 
t temir ma’dani. 
 

---

 
58