Microsoft Word dunyoning ishlari ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
33
choptirsangiz u boshidan bu boshiga yetolmaysiz», debdi. «Bosib olsangiz xazinangiz 
oltinga to‘ladi», debdi. Bu yurtning ichiqora odamlariyam o‘z podshosini ko‘ngliga 
g‘ulg‘ula solibdi. «U yurtda shunaqangi bog‘-rog‘lar borki, jannatga o‘xshaydi», debdi. 
«Bosib olsangiz xazinangiz oltinga to‘ladi», debdi. 
Ermon buva nosini tupurib birdan Toyga ko‘zi tushib qoladi. 
— Iya, qoravoy, sizniyam burningiz oqib ketdi-yu, artib oling, tasadduq! 
— Qo‘yavering, buva! — deydi jo‘raboshimiz bilag‘onlik qilib. — Artgani bilan foydasi 
yo‘q. Buniki qaynab chiqaveradi. 
Toy jahl bilan «shilq» etib burnini tortadi. Zum o‘tmay yana oqib ketganiga parvo 
qilmaydi. Ermon buva bo‘lsa berilib hikoya qiladi. 
— Shundoq qilib, u yurtning podshosi ham, bu yurtning podshosi ham lashkar to‘plashga 
kirishibdi. Tag‘in qanaqa lashkar deng! Har bittasi mening Oltmishvoyimga o‘xshagan 
norg‘il yigitlar emish. Yigitlarning mo‘ysafid otalari, keksa onalari g‘amboda bo‘lib 
qolishibdi. Urushdan kimga foyda-yu, kimga ziyon, deyishibdi. Urush qilib xazinasini 
boyitadigan podsholaru bolamizni ajalning og‘ziga yuboradigan bizmi, deyishibdi. Ammo 
kambag‘alning dodini kim eshitardi, tasadduqlar! U yurtning lashkari bu yurtnikiga ot 
suribdi. Bu yurtning lashkari u yurt ustiga bostirib boribdi. Shundoq qilib desangiz, 
qirg‘inbarot boshlanibdi. Ne-ne oydek qizlar oyoqosti bo‘pti, beshikdagi bolalar onasidan, 
onalar bolasidan ayrilibdi. Popukday qizlar, nozaninday juvonlar, norasida bolalar 
Xudoga nola qilishibdi. «Podsholar bir-birining yurtini bosib olaman desa bizda nima 
gunoh», deyishibdi. «Nimaga bizni onamizdan judo qilasan, akamizdan ayirasan?» 
deyishibdi. Lekin ularning nolasi Xudoga yetib bormabdi. 
Ermon buva jimib qoladi. Xazinasini oltinga to‘ldiraman deb urush ochgan u yurtning 
podshosini ham, bu yurtning podshosini ham yomon ko‘rib ketaman. Onalarni bolasidan, 
bolalarni onasidan judo qilgan u yurtning g‘alamis odamlarini ham, bu yurtning g‘alamis 
odamlarini ham yo‘q qilib tashlagim keladi. 
— Iya, qoravoy, ishtonni ko‘taring, ishtonni, — deydi u kulimsirab. — Bulbulingiz ko‘rinib 
ketdi-ku, tasadduq. 
Shosha-pisha ishtonni ko‘taraman. 
— Barakalla, tasadduq! — deydi Ermon buva jilmayib. — Umringizdan baraka toping... 
Shundoq qilib, qirq yil qirg‘in bo‘libdi. U yurt ham, bu yurt ham vayronaga aylanibdi. Yo 
tavbangdan ketay, tasadduqlar, ne-ne daryolar qurib, ne-ne bog‘lar kultepaga aylanibdi. 
Boringki, yilt etgan bitta giyoh qolmabdi. Tikkaygan bitta daraxt qolmabdi. Jamiki 
parrandalaru darrandalarga qiron kepti. Oxiri daraxtlaru o‘t-o‘lanlar, daryolaru qushlar 
Xudoga nola qipti: «Urushni qiladigan-ku odamlar, bizda nima gunoh», debdi. «Sen bizni 
odamlar uchun yaratgan eding-ku, nimaga odamzod bizga qiron keltiradi», debdi. 
«Odamzodning fe’li shunaqa yomon bo‘lsa biz nima qilaylik», deb yig‘lashibdi. Ana 
o‘shanda Olloyi-taoloning qattiq qahri kepti. U yurtni ham, bu yurtni ham cho‘l-
biyobonga aylantirib tashlabdi. U yurtda ham, bu yurtda ham, bironta qimirlagan jon, na 
bitta daraxt, na bitta o‘t-o‘lan, na bir tomchi suv— hech nima qolmabdi. O‘shandan 
buyon oftob ham shu yurtlarni chetlab o‘tarmish. Shamol yaqiniga bormasmish. Qush 
uchmasmish. U yurt ham, bu yurt ham zimistonga aylanib qolgan emish. 
Ermon buva nosini tupurib chuqur xo‘rsinadi. «Ana shunaqa gaplar», degandek 
ma’nodor bosh chayqab qo‘yadi. 
— Mana, tasadduqlar, pashist deganiyam jazosini oldi-ku. Meni Oltmishvoyim ham 
pashistni jazosini beraman deb qilich o‘ynatib yuribdi-da. Bo‘lmasa Azob dengizda suzish 
osonmi! — U menga qarab ko‘zini qisib qo‘yadi. — Oltmish akangizni-chi qilichi bor. 
Alpomishnikiga o‘xshab qirq gaz keladi. Qaytib kelgandan keyin o‘sha qilichni sizga 
beraman. 

---

Dunyoning ishlari. O’tkir Hoshimov