Microsoft Word Dico Fr-Uz doc

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

EMPIRER

 

EMPOURPRER

 

 

 

191 

empirer

  I.  vi  yomonlashmoq,  og‘irlashmoq,  yomonlashib,  og‘irlashib 

qolmoq, battar bo‘lib qolmoq; kuchaymoq, zo‘raymoq; le mal empire kasallik 

zo‘raymoqda  l’état  du  malade  a  empiré  bemor  og‘irlashib  qoldi;  II.  vt 

yomonlashtirmoq,  og‘irlashtirmoq,  murakkablashtirmoq,  jiddiylashtirmoq, 

mushkullashtirmoq. 

empirique

 adj 1. emperik, tajribaga asoslangan; tajribadan kelib chiqqan, 

tajribadan  olingan;  une  méthode  empirique  empirik  uslub;  une 

connaissance  empirique  tajribaga  asoslangan  bilim;  2.  philos  empirizmga 

oid, empirizmga xos bo‘lgan, empirik. 

empiriquement

 adv tajriba yo‘li bilan, tajribaga asoslanib. 

empirisme

  nm  philos  empirizm  1.  nazariy  umumlashtirishni  inkor  qilib, 

hissiy  idrokni,  tajribani  bilishning  birdan-bir  manbaidir  deb  biladigan  falsafiy 

yo‘nalish;  2.  nazariy  mashg‘ulotlardan  ko‘ra  amaliy  faoliyatga  ko‘proq  moyil 

bo‘lishlik; amaliy faoliyatga moyillik. 

emplacement

  nm  o‘rin,  joy,  makon;  turgan  joyi,  o‘rni;  choisir 

l’emplacement  d’une  maison  uy  qurish  uchun  joy  tanlamoq;  c’était  ici 

l’emplacement  de  la  Bastille  shu  yerda  Bastiliya  joylashgan  edi; 

emplacement à vendre joy, yer sotiladi. 

emplâtre

 nm 1. plastir (yaraga yopishtirib qo‘yadigan malhamli mato);  2. 

yamoq (avtomobil pokrishkasi uchi); le pneu était abîmé, j’ai dû mettre un 

emplâtre kamera teshilib qoldi, men unga yamoq solishga majbur bo‘ldim; 3. 

fam bo‘shang, lapashang odam, latta; bo‘shang, yalqov; 4. fam hazm bo‘lishi 

qiyin ovqat, og‘ir ovqat; 5. fam tarsaki, shapaloq. 

emplette

 nf xarid, sotib  olingan narsa; faire des  emplettes sotib  olmoq, 

xarid qilmoq. 

emplir

  vt  1.  to‘latmoq,  to‘ldirmoq,  to‘ldirib  yubormoq;  2.  to‘ldirmoq; 

egallamoq,  egallab  olmoq;  la  foule  emplit  les  rues  olomon  ko‘chalarni 

egalladilar;  3.  fig  chulg‘amoq,  chulg‘am  olmoq,  egallamoq,  qamramoq, 

egallab,  qamrab  olmoq,  to‘ldirib  toshirmoq,  to‘ldirib yubormoq; nouvelle qui 

emplit de joie sevinchga chulg‘agan yangilik. 

emploi

  nm  1.  qo‘llash,  tadbiq  qilish,  ishlatish;  qo‘llanish,  tadbiq  qilinish, 

etilish,  ishlatilish;  l’emploi  du  bois  dans  la  construction  yog‘ochning 

qurilishda  ishlatilishi; l’emploi de  ce  verbe  est très  limité bu  fe’l juda kam 

ishlatiladi;  le  mode  d’emploi  foydalanish  usuli;  faire  un  emploi  abusif 

suiiste’mol  qilmoq,  o‘z  manfaati  uchun  foydalanmoq;  2.  l’emploi  du  temps 

dars  jadvali;  3.  xizmat,  vazifa,  ish,  lavozim;  hunar,  kasb,  mashg‘ulot; 

mansab, amal, o‘rin joy; chercher un emploi ish izlamoq; être sans emploi 

ishsiz bo‘lmoq;  agence pour l’emploi ishga  joylashtirish  byurosi; 3.  théâtre 

amplua (aktyorning qobiliyatiga mos rollar turi); il a le physique de l’emploi 

u bu rolga mos keladi. 

employé,  ée

  n  xizmatchi;  amaldor,  mansabdor  shaxs;  un  employé  de 

banque bank xizmatchisi; une employée de maison xizmatkor ayol. 

employer

  I.  vt  1.  ishlatmoq,  ishga  solmoq,  foydalanmoq,  qo‘llamoq, 

tadbiq  etmoq;  sarflamoq;  employer  un  remède  doridan  foydalanmoq, 

ichmoq; employer la force kuch ishlatmoq; kuchdan  foydalanmoq; il a bien 

employé son temps u vaqtidan juda yaxshi  foydalandi; j’ai employé toute 

ma journée à  ce travail men butun kunni shu ishga sarfladim; 2. yollamoq, 

ishga  olmoq,  ishlatm oq;  cette  usine  emploie  mille  ouvriers  bu  zavodda 

mingta  ishchi  ishlaydi;  il  emploie  un  jardinier  y  bog‘bon  yollayapti;  II. 

s’employer vpr 1. ishlanmoq, qo‘ llanmoq,  foydalanilmoq; ce  mot s’emploie 

rarement au pluriel bu so‘z ko‘plikda kam ishlatiladi; 2. berilmoq, o‘zini  fido 

qilmoq,  umrini  bag‘ishlamoq,  tikmoq;  bor  kuch-g‘ayratini  sarflamoq; 

s’employer  entièrement  à  une  œuvre  biror  ishga  o‘zini  bag‘ishlamoq;  il 

faut  maintenant  s’employer  à  résoudre le problème endi  bor kuchini  bu 

muammoni hal qilishga sarflamoq kerak. 

employeur, euse

 n ish beruvchi, ishga oluvchi, xo‘jayin; korxona egasi. 

emplumé, ée

 adj pat bilan qoplangan, patga qoplangan, pat bosgan. 

empocher

  vt  1.  cho‘ntak,  kissaga  solmoq;  2.  pul  olmoq;  empocher  de 

l’argent  pul  olmoq;  empocher  une  forte  somme  katta,  talaygina,  ancha 

pulni hamyonga solmoq. 

empoignade

 nf janjal, mojaro. 

empoigne

  nf  fig  la  foire  d’empoigne  mushtlashish,  yoqalashish, 

urishish; ur-yiqit, ur-sur. 

empoigner

 I. vt 1. olmoq, tortib, yulqib olmoq; yopishmoq, changallamoq; 

il  empoigna  son  bâton  et  sortit  u  tayoqni  yulqib  oldida,  chiqib  ketdi; 

empoigner un fusil miltiqqa yopishmoq, il l’a empoigné au  collet u uning 

yoqasiga  yopishdi;  2.  fam  mahliyo  qilmoq,  maftun  qilmoq;  II.  s’empoigner 

vpr  urishishmoq,  mushtlashishmoq;  yoqalashmoq;  bir-biriga  yopishmoq; 

janjallashmoq,  urishib,  janjallashib  qolmoq;  arazlashmoq,  sanu  manga 

bormoq. 

empois

 nm kraxmal, ohor, kraxmal yelim. 

empoisonnant, ante

 adj fam zerikarli,  jonga  tegadigan, bezor qiladigan, 

ko‘ngilga uradigan; xira. 

empoisonnement

  nm  1.  zaharlanish;  empoisonnement  du  sang 

qonning zaharlanishi; 2. fam zerikish; ko‘ngilsiz voqea. 

empoisonner

 I. vt 1. zaharlamoq, zaharlab o‘ldirmoq; les  champignons 

ont empoisonné toute la famille butun oila qo‘ziqorindan zaharlandilar; 2. 

havoni buzmoq, qo‘lansa hid chiqarmoq;  fam sasimoq; les fumées d’usine 

empoisonnent  l’atmosphère  zavodlarning  tutuni  havoni  buzayapti;  cette 

odeur empoisonne tout l’appartement bu hid xonani  tutib ketdi; bu hiddan 

butun xona sasib ketdi; 3. fig buzmoq, xira qilmoq, zaharlamoq; ce souvenir 

empoisonne  ma  vie  bu  xotira  mening  hayotimni  zaharlayapti, 

xiralashtiryapti;  4.  fam  zeriktirmoq,  jonga,  me’daga  tegmoq,  bezor  qilmoq, 

ko‘ngilga  urmoq;  II.  s’empoisonner  vpr  1.  zaharlanmoq,  o‘zini  o‘zi 

zaharlamoq, zahar ichmoq; 2. fam zerikmoq, bezor bo‘ lmoq. 

emporté, ée

 adj serjahl, jahldor, jizzaki. 

emportement

  nm  1.  jahldorlik,  jizzakilik;  dans  l’emportement  de  la 

colère  g‘azab  olovida,  o‘ta  g‘azablangan  holda;  avec  emportement 

achchiqlanib,  g‘ijinib,  achchiq  bilan;  2.  litt  birdan  jo‘sh  urish,  intilish; 

jo‘shqinlik, shijoat, ihtiyoq. 

emporte-pièce

  nm  inv  sumba,  teshgich  (metall,  devor  kabilarni  

teshadigan  asbob);  à  l’emporte-pièce  qattiq,  keskin,  qattiq  tegadigan; 

cho‘rt,  cho‘rtkesar,  dag‘al;  zaharli,  istehzoli,  achchiq;  kinoyali;  des  mots  à 

l’emporte-pièce  zaharli  so‘zlar;  un  caractère  à  l’emporte-pièce  cho‘rt, 

dag‘al xarakter. 

emporter

  I.  vt  1.  olib  ketmoq,  o‘zi  bilan  birga  olmoq;  2.  (ega  joysiz 

predmet va tabiat hodisalari ifodalaydi) yulib ketmoq, olib ketmoq,  buzmoq; 

uchirib  ketmoq;  haydamoq,  oqizmoq;  supurmoq;  yuvib  ketmoq;  qo‘pormoq, 

qo‘porib ketmoq; le courant a emporté la barque oqim qayiqni oqizib ketdi; 

le  vent  emporte  les  feuilles  shamol  barglarni  uchirib,  supurib  ketdi;  la 

maison  a été  emportée par une  avalanche ko‘chki uyni yo‘q qilib yubordi; 

le  toit  a  été  emporté  par  le  vent  shamol  tomni  ko‘tarib  ketdi;  autant  en 

emporte le vent prov it  hurar, karvon o‘ tar; 3. fig olib ketmoq, hayotdan olib 

ketmoq;  la  fièvre  l’emporta  isitma  uni  olib  ketdi;  u  isitmadan  o‘ldi;  4.  olib 

ketmoq,  esiga  tushirmoq;  o‘ziga  jalb  qilmoq,  o‘ziga  tortmoq;  son  rêve 

l’emporte  dans  son  pays  natal  xayol  uning  tug‘ ilgan  joyini  esiga  tushirib 

yubordi; 5. fig  jizillatmoq,  jizillatib  og‘ritmoq, achishtirmoq, yondirmoq (ovqat 

haqida);  ce  potage  est  trop  épicé,  il  emporte  la  bouche  sho‘rva  juda 

achchiq  ekan,  u  og‘zimni  yondirib  yubordi;  6.  zabt  etmoq,  qo‘lga  kiritm oq; 

jang  bilan  bosib  olmoq,  les  fusiliers  marins  ont  emporté  la  position 

dengiz  piyodalari  pozitsiya  dushman  qo‘shini  joylas hgan  joyni  jang  bilan 

oldilar;  il  a  emporté  tous  les  premiers  prix  u  barcha  bosh  mukofotlarni 

qo‘lga  kiritdi;  l’emporter  g‘alaba  qilmoq,  g‘alaba  qozonmoq;  ustun  qilmoq, 

qo‘li  baland  kelmoq;  il  l’a  emporté  sur  son  adversaire  u  raqibidan  ustun 

keldi; la pitié l’emporta sur la haine rahm-shavqat nafratdan ustun keldi; II. 

s’emporter  vpr  1.  qizishmoq,  jahli,  achchig‘i  chiqib  ketmoq,  qoni,  zardasi 

qaynamoq;  sabri,  sabr-toqati  tugamoq;  s’emporter  pour  rien  bo‘lar 

bo‘lmasga qizishib ketmoq;  s’emporter comme une soupe au lait qaynab 

ketmoq;  o‘ta  serjahl  bo‘lmoq;  2.  olib  qochmoq,  olib  qochib  ketmoq  (ot 

haqida). 

empoté,  ée

  I.  adj  fam  qovushmagan,  qo‘pol;  beso‘naqay,  beo‘xshov; 

shoshilmaydigan,  sustkash,  sust,  imillagan,  sudralgan,  tepsa-tebranmas;  II. 

n  lanj  odam,  imillagan,  bo‘shashgan,  lallaygan  odam,  landavur,  bo‘shang; 

aide-moi donc, au lieu de  rester  là  comme un  empoté  nega  landovurga 

o‘xshab lallayib turibsan, menga yordam bersang-chi! 

empourprer

  I.  vt  qizartirmoq,  qizil  tus  bermoq,  qizil  tusga  kiritmoq,  qizil 

rangga  bo‘yamoq;  qip-qizil  nur  sochmoq;  qizil  rangda  yoritmoq;  l’incendie 

empourprait  le  ciel  yong‘ in  osmonni  qizartirib  yuborgan  edi;  la  colère