Microsoft Word bustonul orifiyn ziyouz com doc

31-bob 
Chiroyli muomala va haqlarni bilish haqida 
Faqih (rahimahulloh) aytadilar: Kishilar o'zaro munosabatda muloyim so'z, ochiq yuzli 
bo'lishi kerak. Yaxshiga ham, yomonga ham, bid'atchiga ham, sunnatga amal qilgan 
musulmonga ham bir xil xushmuomala qilinaveradi. Chunki Alloh taolo Muso va Horunga 
(alayhissalom): 
"Bas, unga (Fir'avnga) yumshoq so'z so'zlanglar!" (Toho, 44), degan. Bas, sen Muso va 
Horundan afzal emassan va har qanday fojir Fir'avndan iflosroq emas. Vaholanki, Alloh 
taolo u ikki zotga Fir'avnga muloyim gapirishni buyurdi.  
Ibrohim Hamza Omiriydan, u Talha ibn Umardan rivoyat qiladi. U: "Men Atoga: "Sizning 
oldingizga har xil kishilar keladi, men yolg'izlikni yaxshi ko'raman, ularga ba'zan qo'pol 
so'zlarni aytaman", dedim. U: "Bunday qilma, chunki Alloh taolo "Insonlarga chiroyli 
gapiringlar", deb buyurgan". Oyatdagi "insonlar" sirasiga yahudiy va nasroniylar ham 
kiradi. Shunday ekan, endi qanday qilib to'g'ri yo'ldagi kishi bilan yaxshi muomala 
qilinmasin", dedi".  
Abu Hurayra rivoyat qiladilar: Nabiy (sollallohu alayhi vasallam): "Sizlar insonlarga 
mollaring bilan kenglik qila olmasalaring, ochiq yuz va chiroyli xulqlaring bilan kenglik 
qilinglar", dedilar.  
Umar (roziyallohu anhu): "Kim birodari bilan do'stligi sof bo'lishini xohlasa, uni yaxshi 
ko'rgan ismlari bilan chaqirsin, unga yo'liqqanida salom bersin va majlisni unga keng 
qilsin" (ya'ni, o'tirishiga joy bersin), dedilar.  
Nabiy (sollallohu alayhi vasallam) Oishaga (roziyallohu anho): "Qo'pol bo'lma, agar 
birortada qo'pollik bo'lsa, u yomon odamdir", dedilar.  
Yaxshilikdan oldin yaxshilik qilish fazilat, yaxshilikdan keyin yaxshilik qilish mukofot, 
yomonlikdan keyin yaxshilik qilish ulug'lik, yomonlikdan oldin yomonlik qilish jabr-zulm, 
yomonlikdan keyin yomonlik qilish tenglashish, yaxshilikdan keyin yomonlik qilish 
malomat va shumlikdir, deyiladi. 

---

Bo’stonul orifiyn. Abu Lays Samarqandiy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
36
Faqih (rahimahulloh) aytadilar: Kishi o'zidan katta kishining haqqi-hurmatini bilishi va 
ulug'lashi lozim. Chunki Nabiy (sollallohu alayhi vasallam): "Qaysi yigit qari kishini 
ulug'lasa, Alloh uni qariganida hurmat qiladigan yigitga yo'liqtirib qo'yadi", deganlar. 
Lays ibn Muslim: "Men Talha ibn Mutrif bilan birga ketayotgan edim. U mendan oldin 
o'tdi, so'ng: "Agar mendan bir kun katta ekaningni bilganimda, sendan oldin 
o'tmasdim", dedi.  
Nabiy (sollallohu alayhi vasallam): "Kim kattalarimizni ulug'lamasa va kichiklarimizga 
rahm qilmasa, u bizdan emas", deganlar.