www.ziyouz.com kutubxonasi
115
Muammar, kunyang nima?" dedi. Men: "Kunyam yo'q, hali farzandli bo'lganim yo'q",
dedim. U: "Kunya qo'yishdan nima to'syapti?" dedi. Men: "Ali (roziyallohu anhu) aytgan
hadisda: "Biron bir kishi farzandi tug'ilmasdan oldin kunya olsa, u Abu Ja'dadir" – (zulf,
gajak, deyilgan", dedim. U: "Bu Alining so'zi emas, chunki biz farzandlarimiz kichikligida
ularga yomon laqab etib qolishidan qo'rqib, kunya qo'yib qo'yamiz", dedi".
Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) aytganlar: "Mening nomim bilan nomlaninglar,
kunyam bilan kunyalanmanglar va ahli oilam bilan nomlanmanglar". Bu hadisni mansux
deyishadi, chunki Ali (roziyallohu anhu) Hanifadan tug'ilgan o'g'lini Muhammad deb
nomlaganlar va Abul Qosim deb kunya ham qo'yganlar. Darhaqiqat, Rasulullohdan
(sollallohu alayhi vasallam) bunga ruxsat so'rashganda, izn berganlar.
Nabiydan (sollallohu alayhi vasallam) rivoyat qilinadi: "O'g'illaringizni payg'ambarlar
ismlari bilan nomlanglar, Alloh taologa ismlarning eng sevimlisi Abdulloh va
Abdurahmondir".
Faqih aytadilar: "Men ajamlarning Abdurahmon yoki Abdurahim degan ism bilan
nomlanishini yaxshi ko'rmayman, chunki ular buning tafsirini (ma'nosini) bilmaydi. Bu
nomlarni tasg'ir – kichraytirish siyg'asida ishlatishsa, noma'qul – yoqimsiz bo'lib qoladi.
Agar shunday bo'lsa, bu kabi ismlar bilan ham nomlanishlari durust bo'lmaydi.
Nabiy (sollallohu alayhi vasallam) qullarni Nofi' (foydali), Yasor yoki Baraka deb
nomlashlardan qaytarganlar", chunki agar bir kishi so'raganda, bu erda baraka yoki
foyda beruvchi yo'q, deb aytish durust bo'lmaydi.
Umar (roziyallohu anhu) bir kishiga: "Isming nima?", dedilar. "Jamra (ko'mir yoquvchi)",
dedi. Umar: "Kimning o'g'lisan?", deb so'radilar keyin. "Shahobning" (yonib tushayotgan
yulduz), dedi. Umar: "U kimning o'g'li?", deb so'ragan edilar, "Haqraning" (yondirish,
kuydirish), dedi. Umar qayerda yashashligini so'radilar. U: "Hurrada" (issiq joyda), dedi.
Umar unga: "Ahlinga bor. Ular yonib ketishdi", dedilar. Kishi ahliga qaytganida,
haqiqatda, ularning hammasini kuyib ketgan edi.
Molik ibn Anas Yahyo ibn Saiddan rivoyat qiladi: "Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam):
"Kim tuyani sog'adi?", dedilar. Bir kishi "Men", dedi. Rasululloh: "Isming nima?" , deb
so'radilar. U: "Murra" (achchiq), dedi. Rasululloh: "O'tir", dedilar. So'ng yana: "Kim
tuyani sog'adi?", dedilar. Boshqa bir kishi turib: "Men", dedi. Rasululloh: "Isming nima?"
dedilar. U: "Harb" (urush), dedi. "O'tir", dedilar. So'ng: "Kim tuyani sog'adi?", dedilar.
Shunda bir kishi o'rnidan turib: "Men", dedi. Rasululloh: "Isming nima?", dedilar. U:
"Ya'ish" (hayot) dedi. Rasululloh: "Sen sog'asan", dedilar. U sog'ib keldi".
Do'stlaringiz bilan baham: |