Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

Vegetativ polinevropatiya 
og‘riqli trofik yaralar, artropatiyalar, 
bo‘g‘imlarda deformatsiya, oshqozon-ichak trakti va siydik ayiruv tizimi 
buzilishlari qon bosimini tez o‘zgarishi ko‘rinishida kechadi.
Qandli diabetda metabolitik buzilishlar natijasida simmetrik proksimal 
motor polinevropatiya paydo bo‘lishi mumkin. Asta-sekin oyoqlarda proksimal 
mushaklar atrofiyasi rivojlanadi, kechroq yelka kamari va yelka mushaklarida 
tarqalgan jarayon xarakterli. Og‘riq kuzatilmaydi, faqat yengil ko‘rinishida sezgi 
buzilishi, chuqur reflekslar so‘ngan. Mushaklar kuchsizligi sababli, bemorlarning 
yurishi buziladi, zinadan tusha olmaydi, uzoq turolmaydi, sochlarini taray olmaydi, 
paltolarini kiya olmaydi.
Nevropatiya. 
Bu patologiya tunnel – kompression xarakterga ega. Qandli 
diabetda (mononevropatiya) o‘rta, bilak, son, katta boldir nervining 
mononevropatiyasi rivojlanishi mumkin. Kasallik og‘riq sindromi bilan 
boshlanadi, paresteziya kechroq mushaklarda periferik parezlar, nevral sezgi 
buzilishi qo‘shiladi.
Kranial nevropatiya
 
o‘tkir rivojlanib, ko‘proq 50 yoshli kishilarda 
uchraydi. Ko‘zni harakatlantiruvchi nervning jarohatlanishi (o‘tkir diabetik 
oftalmoplegiya). To‘satdan perorbital sohasida og‘riq paydo bo‘ladi, bir necha 
kundan keyin ko‘zda ikkilanish, ptoz, ko‘z olmasi harakatining chegaralanishi 
kuzatiladi (qorachiq reaksiyasi saqlangan). Yuz nervining jarohatlanishi periferik 
tur parez ko‘rinishida, quloq oldi sohasida og‘riq, ta’m-bilishning buzilishi, 
og‘izda quruqlik, doimiy bo‘lmagan ko‘zning yoshlanishi bilan kechadi.
Pleksopatiya (diabetik amiotrofiya). 
Ko‘proq qandli diabetning yengil 
insulinga bog‘liq bo‘lmagan formalarda paydo bo‘ladi. Kasallik o‘tkir yoki o‘tkir 
osti boshlanadi. Bunda boldirning oldingi yon sohasida intensiv kuydiruvchi og‘riq 

---

 393
paydo bo‘ladi, terida sezgini oshishi, tortishish belgilarining yengil musbatligida 
kechadi. Oyoqlarda proksimal parez, sezgini buzilishi, mushaklarda atrofiya 
ko‘rinishida kechadi. Bir necha haftadan keyin og‘riqlar kamayadi, parez uzoq 
saqlanadi, bemorda massasining kamayishi qo‘shiladi.