Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

 

---

 390
XX BOB 
SOMATIK VA ENDOKRIN KASALLIKLARDA NEVROLOGIK 
BUZILISHLAR 
 
Jigar yetishmovchiligida nerv tizimini jarohatlanishi 
Jigar va o‘t yo‘llarini o‘tkir va surunkali kasalliklari asorati bo‘lgan jigar 
yetishmovchiligi turli nerv-psixik buzilishlarga olib kelishi mumkin. Jigar 
yetishmovchiligi ensefalopatiya, Reye sindrom, kalla ichiga qon quyilishi, 
orttirilgan gepatotserebral degeneratsiya, miyelopatiya, polineyropatiyalarga sabab 
bo‘lishi mumkin.
Surunkali portosistemali ensefalopatiya
 
ichakdan darvoza venasiga oqib 
keluvchi qonning va jigarga kirmasdan umumiy qon aylanishiga o‘tishi natijasida 
kelib chiqadi. Ammiakning, endogen moddalarning to‘planishi, hamda qon 
alkolozi miyaning jarohatlanishiga olib keladi. Ensefalopatiya psixik funksiyaning 
buzilishi ko‘rinishida: serebrasteniya, xotiraning pasayishi, dezorientirovka, 
hulqning o‘zgarishi, hushning so‘nishi (karaxtlikdan to komagacha) yuz beradi. 
Nevrologik statusda-ko‘z harakatlanishini buzilishi, dizartriya, koordinatsiyani 
buzilishi, oral va spinal avtomatizm belgilari, reflekslarning oshishi kuzatiladi. 
Jigar yetishmovchiligi kuchayishi asteriksis ko‘rinishi, miokloniya, 
fastsikulyatsiya, ba’zida umumiy yoki fokal klonik epi tutqanoqlar kuzatiladi. 
Tashhis laborator ko‘rsatkichlar orqali tasdiqlanadi: gipoalbuminemiya, 
gipoprotrombinsmiya, koagulopatiya, ammiak, bilirubin, transaminoz miqdorining 
oshishi kuzatiladi.
O‘tkir jigar ensefalopatiyasi
 
birinchi 8 haftada (virusli gepatit, dori 
intoksikatsiya, shok) ta’sirida jigarning o‘tkir katta jarohatlanishidan kelib chiqadi. 
Buning asosida elektrolit buzilishlari, gipoksiya va kogulopatiya, miya shishishi 
asorati paydo bo‘ladi. Klinikada tezda xushning yo‘qotilishi, giperrefleksiya, 
patologik reflekslar, detserebratsion rigidlik ko‘rinishida kechadi. Kalla ichi 
gipertenziya, umummiya va meningeal belgilar, ko‘z tubida dimlanish ko‘rinishida 
kechadi. Miya ichi qon quyilishlari rivojlanishi mumkin.
Jigar surunkali kasalliklarida jigar yetishmovchiligini qaytalanishi fonida 
mis almashinuvi bilan bog‘liq bo‘lmagan orttirilgan gepatotserebral degeneratsiya 
paydo bulishi mumkin. Bemorda asta-sekin kognitiv va hulq buzilishlari, 
giperrefleksiya, ekstrapiramida buzilishlari (tremor, xorea, atetoz, distoniya, 
miyacha belgilari) ko‘rinishidagi doimiy nevrologik kamchiliklar paydo bo‘ladi.
Konovalov-Vilson kasalligidan farqli o‘rta yoshdagi, irsiy moyillik 
bo‘lmagan, Kayzer-Fleysher halqasi xarakterli bo‘lmaganda mis va seruloplazmin 
almashinuvi buzilmagan kishilar kasallanadi.