Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

74-rasm.
 Polinevropatiya.
 
Difteriya (bo‘g‘ma) polinevropa-
tiyasi.
 
Bo‘g‘ma kasalligini asorati sifatida 
periferik nerv kasalliklari 4-25% tashkil 
qiladi. Bu shikastlanish neyrotrop bo‘lgan 
bo‘g‘ma toksini ta’sirida ro‘y beradi. 
Bo‘g‘ma qo‘zg‘atuvchisini ekzotoksini 
to‘g‘ridan-to‘g‘ri nerv tolalarini 
zararlantirib, perinevral va limfatik tizim 
orqali markaziy nerv tizimiga tarqaladi. 
Periferik nerv tolalarida patomorfologik 
o‘zgarishlar degenerativ-toksik xarakterga ega bo‘ladi (miyelin pardani yemirilishi, 
o‘q silindrini parchalanishi) bundan tashqari orqa miya tugunlarda, uzunchoq miya 
o‘zaklarda, oldingi va orqa ildizlarda o‘zgarish kuzatiladi. Bo‘g‘ma kasalligida 
periferik nervni shikastlanishi erta (1-2 haftada) va kech davrida (3-5 haftada) yuz 
berishi mumkin. Bo‘g‘ma polinevritida yuqoridagi aytilgan simptomokompleksga 
bosh miya nervlari (IX-X-XII juft) ba’zan esa (II, VII, VIII larni) zararlanish 
belgilari (yutish, tovushni buzilishi, yumshoq tanglay osilib qolishi, yutish 
refleksini yo‘qolishi, bradikardiya, taxikardiya, aritmiya, akkomadatsiya falaji) 
kuzatiladi. Bo‘g‘ma polinevritini amiotrofik va psevdotabetik turi bor. Birinchi turi 
qo‘l va oyoqlar distal qismlaridagi periferik parez va falaj, sezgi-o‘zgarishi, 
ikkinchisi esa ataksiya bilan xarakterlanadi (chuqur sezgini buzilishi natijasida). 

---

 287
Davolash.
Bo‘g‘ma kasalini mahalliy turida bo‘g‘maga qarshi zardob 5.000-
10000 AE va toksik turida 25,00-50.000 AE miqdorida, tezlikda bemorlarga 
yuborish falajlikni oldini oladi. Agar falaj ro‘y bersa qaytadan 15.00-25.000 AE 
miqdorida shu zardobdan yuboriladi. Qolgan muolajalar esa, boshqa 
polinevropatiyalar kabi yuqorida ko‘rsatilganidek davolash usullari qo‘llaniladi.