Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
9
Hamidaga tushuntirmoqchi bo‘lib: 
— Men bhaqtiga* imon keltirganmen, — dedi. 
— Bhaqti kim o‘zi? — so‘radi Hamida. 
— Bu birovning ismi emas. Bizga o‘xshagan faqir kishilar e’tiqodi. Men Makkayu 
Madinaga hajga borib sig‘inmaymen. Qarshimda turgan chin insonning diliga sig‘inamen. 
Masjidda tamagir mullolar odamlardan xayr-u ehson undirib boy bo‘lurlar. Boylik bor 
joyda muqaddas narsa yo‘q. Shuning uchun biz masjidga bormagaymiz. Biz uchun 
muqaddas joy — yaxshi odamning dili. 
Oddiy bir hind yigitdan bunaqa g‘alati gaplar chiqishini kutmagan Hamida taajjubga 
tushdi: 
— Voy, masjiddan yuz o‘girsangiz otangiz urishmaydimi? 
— Menga bhaqtini otam o‘zlari o‘rgatganlar. Otam ham, bobom ham, — deb Nizom 
ovozini pasaytirib shivirladi, — Kabirga ixlos qo‘yib qo‘l berganlar. 
Hamida bonu bu nomni eshitib, beixtiyor vahmi keldi. Chunki uning bilishicha, Kabir 
dahshatli bir jodugar kofir bo‘lgan, el-ulusni yo‘ldan ozdirib, dindan chiqargan, shuning 
uchun Iskandar Lodi degan podsho Kabirning bo‘yniga tosh bog‘latib, Gang daryosiga 
cho‘ktirishni buyurgan. Lekin Kabir suv tagidan tirik chiqqan. Podsho uni quturgan filning 
oyog‘i tagiga tashlatib o‘ldirmoqchi bo‘lganda u filni ham sehrlab, o‘lmay qolgan. 
Nizom ertaknamo bu gaplarni Hamidadan eshitib mayingina kuldi: 
— Kabirning daryodan tirik chiqqani ham, filning oyog‘i tagida o‘lmagani ham rost. 
Bobom menga buning sirini aytib berganlar. Kabirning jodusi uning she’rlarida ekan. 
She’rini kuyga solib aytsa eshitgan jonzot shunday ta’sirlanar ekanki, Kabir*ning 
irodasiga qarshi biron ish qilolmay qolarkan. 
— Bobongiz Kabirni yaqindan bilar ekanmilar? 
— Ha, otam ham bilgan. Bundan yigirma besh yil avval men tug‘ilganda Kabir bizning 
uyga kelgan. Menga Nizom degan otni shu odam qo‘ygan ekan. 
— Tavba, kimga ishonishingizni bilmaysiz! — dedi Hamida o‘ychan. — Otamlar menga: 
«Kabirni tilga olma, kofir bo‘lasan», deb aytgan edilar. 
— Otangizni johil muhtasiblar* adashtirgan, — dedi Nizom. — Ular bizning boshimizga 
ham qancha kulfatlarni soldilar. Kabirga qo‘l bergan otam zindonda yotibdilar. 
Nizom og‘ir tin oldi-yu, bultur Hamidalar yo‘q paytda mana shu daryo bo‘yida bo‘lgan 
qonli voqealarni aytib berdi. 
____________ 
* M i l — 1000 metr. 
* B h a q t i — hindcha ixlos demakdir. Inson o‘z takomiliga ishonsa va komil odamlarga ixlos qo‘ysagina yomon illatlardan xalos bo‘la oladi. 
«Ixlos — xalos» degan hikmat bhaqtida shunday talqin etiladi. 
* K a b i r (1440—1518) — ulug‘ hind shoiri. Uning she’rlari hozir ham xalq orasida juda keng tarqalgan. Rivoyatlarga ko‘ra, Kabir asli 
brahman oilasida tug‘ilgan, chaqaloqligida onasi tashlab ketgach, uni oddiy bir musulmon to‘quvchi kosib oilasi tarbiyalab voyaga yetkazadi. 
Kabirning o‘zi ham to‘quvchi bo‘lgan. 
* M u h t a s i b — diniy ishlar nazoratchisi. Qo‘lida darra bilan yurib, odamlarning ro‘za tutishi-yu masjidga namozga kelishini nazorat qilgan.
* * * 
Nizomning otasi o‘zining katta o‘g‘liga hindlarning eng ezilgan shudra* qavmidan 
chiqqan eshkakchi do‘stining qizini olib bermoqchi bo‘ladi. Yigit bilan qiz bir-birlarini 
yaxshi ko‘radi. Ota-onalari uchun ularning har xil dinda ekanliklari ahamiyatsiz. Kabir 
ta’limoti asosida ular musulmon mullasini ham, hind brahmanini ham tan olmaydilar. 
Ular «dinu millat ayirish faqat tamagir ruhoniylar uchungina kerak» deyishib, to‘y 
tayyorligini boshlashadi. Shu orada Nizomlarning mahallasidagi masjidda kutilmagan bir 
to‘polon boshlandi. Kechasi allakimlar masjidning mehrobiga qora cho‘chqaning o‘ligini 
tashlab ketadilar. Mahalla imomi «bu ishni cho‘chqaboqar majusiylar qilgan» deb, 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov