Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
267
quydirdi. Uni ichgandan keyin vujudiga mayin bir mudroq tarqab, dunyo g‘amlari 
xayolidan uzoqlasha boshladi. Har kuni yotar mahalda ichadigan soma ichimligini bugun 
onasi iltimos qilib ichirmadi. Uning o‘rniga ham yana bir kosa qimiz berdi. 
Akbar xufton kech bir uyquga ketgancha, ertasi kuni oftob chiqqanga qadar qotib uxladi. 
So‘nggi kunlarda u hech kimni qabul qilmay qo‘ygani uchun davlat ishlari to‘xtab qolgan, 
podshoning qabuliga kirolmay xit bo‘lib yurgan odamlar ko‘p edi. Akbarning o‘y-xayolini 
buzmaslik uchun mulozimlar ham oyoq uchida yurardilar. Butun qarorgoh mudroq 
bosganday bo‘shashgan edi. Akbar ertalab uxlab yotgan paytda Abulfazl bilan roja Birbal 
Hamida begimning huzuriga keldilar. 
— Yaxshi uxlayotgan bo‘lsalar, bu — sog‘ayish alomati! — suyunib dedi Abulfazl. — 
Shoyad bugun bizni ham qabul qilsalar. Navbat kutib turgan shoshilinch ishlar ko‘p. 
Hamida begim bosh chayqadi: 
— Mavlono, hali sabr qiling. Gujaratdagi mastliklari bir kunda tarqagan ekan. «Mahdiy», 
«dohiy» deb, oylar davomida afsun qildilaringiz. Buning kayfi tarqalishi uchun ancha 
vaqt kerakka o‘xshaydir. 
— Shukurki, hazratim siz bilan inoqlar. 
— Menga xos hakimni chaqirib beringizlar, — dedi Hamida begim. — Bamaslahat davo 
qilaylik. 
Xos hakim Bhim Nadh Akbarga quvvat beradigan taomlarni ko‘proq yedirishni maslahat 
berdi. Shu maslahat bo‘yicha Hamida begim ertalabki shirchoyga quvvat beradigan 
qaymoq va saryog‘ni ko‘proq soldirdi. Tushga borib Akbar chanqay boshlaganda ona-
bola yana qimiz ichdilar, tabibning buyrug‘i bilan sabzavot sho‘rvaga kaklik go‘shtidan 
qo‘shib pishirdilar va suvini suzib berdilar. Akbarning kayfiyati yaxshilanib borayotganini 
ko‘rgan Hamida begim unga ruh va tananing birligi haqida Salim ota aytgan so‘zlarni 
eslatdi: 
— Inson ham daraxt kabi moddiy ildizlardan oziqlanarkan, shoh o‘g‘lim! Qon bilan 
taraluvchi oziq ruhga quvvat berarkan. 
— Lekin nafs bilan ko‘ngil — ruhning dushmanidir, — dedi Akbar. 
— Ko‘ngil ham pok bo‘lsa, ruhga zid kelmagay. Hindlarning ko‘ngil haqidagi fikrlari 
esingizdami? Karma — bizdagi ko‘ngilga o‘xshab tabiiy ehtiyojlar, mayllarni keltirib 
chiqararkan. Busiz yashab bo‘lmas ekan. 
— Ammo jaynlar ko‘ngilni yopishqoq matoga o‘xshaturlar. Hayotning butun kir-chirlari 
shu matoga yopishavergay. 
Hamida begim ham jaynlar ta’limotidan xabardor edi. Jaynlar tirik jonivorning go‘shtini 
yeyishga shuning uchun qarshiki, inson o‘lganda uning joni boshqa biron jondorga, goho 
echkiga, qo‘yga, goho ilonga ko‘chib o‘tadi. Jaynlarning jonivorlarga rahmdilligidan 
tashqari bittadan ortiq xotin olmasliklari, imon-u e’tiqodlari bunga ruxsat bermasligi ham 
Hamida begimga yoqadi. 
— Jaynlar karmani kir oladigan matoga o‘xshatganlari rost, — dedi begim. — Lekin uni 
tez-tez tozalab turish kerak, deydilar. Axir karmasiz hayot bo‘lurmi? Ichish, yeyish, 
uylanish, farzand ko‘rish — hammasida ko‘ngil ishtirok etmay iloji yo‘q. 
— Lekin ko‘ngilni imon-u insof ko‘chasidan yurgizish mushkul. 
— Nechun? Komil insonlarda ruh hamisha ko‘ngilga yetakchilik qilgay, aql bilan dil juft 
qanotlardek birga parvoz etgay. 
— Demak, men hali kamolotdan juda uzoqdamen,— dedi Akbar. — Ruhim mudom 
osmonga talpinur. Ammo tanamni ruhim ko‘tarilgan yuksaklikka olib chiqolmay, aro 
yo‘lda muallaq qolurmen. 
Akbar o‘zining ruhiy holatiga to‘g‘ri baho bera boshlaganida Hamida begim ichida 
«xayriyat!» deb qo‘ydi-yu, uni muallaq holatdan tezroq yerga qaytarib tushirgisi keldi. 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov