Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
297
tiyib yuribdi. Otasi bilan birga Guzargohdagi marmar maqbarani ziyorat qilgandan beri 
dilida «Boburnoma»ga o‘xshagan xotira kitobi yozish orzusi paydo bo‘lgan. Katta bobosi 
ham o‘n ikki yoshlardan nasriy mashqlar qila boshlaganini Salim o‘z ustozi Farid 
Buxoriydan eshitgan. U o‘zining xilvatxonasida hali hech narsa yozilmagan zarhal 
muqovali daftarni ochdi-yu, yonida turgan Farid Buxoriyga yuzlandi: 
— Sarlavhasi «Xotirot» bo‘lsinmi? 
— Qaysi tilda yozmoqchisiz, amirzodam? 
— Turkiycha. 
— Lekin bir muammo bor: «Boburnoma»ni ellik yildan buyon uch marta turkiydan 
forsiyga tarjima qildilar. Ko‘ngildagidek chiqmadi. Axiyri Abdurahim xoni xononning 
tarjimasi onhazratga ma’qul bo‘ldi. Kelgusida sizni ham bu muammo qiynalmasligi uchun 
birato‘la forsiyda yozsangiz-chi? 
Salim yashagan muhitda forsiy til ko‘proq ishlatilar edi. Shuning uchun unga forsiyda 
yozish osonroq tuyular edi. Faqat u bobolari ma’qul ko‘rgan birorta turkiy so‘zni 
sarlavhaga chiqarishni istardi. 
Uning bu istagi Farid Buxoriyga yoqib tushdi: 
— Amirzodam, «tuzuk» degan so‘z bor. Otangizning saroylarida qabul marosimlarini 
boshqaradigan odam «miri tuzuk» deb atalur. Faqir eshitdimki, eng katta bobokaloningiz 
Amir Temur o‘zlari bitgan xotiralari va nizomlarini «Tuzuklar» deb atagan ekanlar. Bu 
tuzuklar bizgacha yetib kelmay yo‘qolib ketganmi, o‘zini hech qayerda uchratmadim. 
— Bo‘lmasa men ham o‘z xotiralarimni «Tuzuk» deb atagaymen! 
Salim bu so‘zni daftarning birinchi varag‘iga yirik qilib yozdi. 
— Inshoollo, bu daftar kelgusida ulkan bir kitobga sarchashma bo‘lg‘ay. Ehtimol, 
odamlar buni «Tuzuki Salimi» deb atagaylar. 
Farid Buxoriy «Salimi» so‘zini «Salima» deganday qilib aytdi. Salim o‘gay onasi Salima 
begimni esladi-yu, aftini burushtirdi. Shahzodaga o‘z nomi uncha yoqmasligini mavlono 
Farid avval ham sezgan edi. 
— E, amirzodam, siz tug‘ulganda faqir ham hazrat otangiz bilan ovda yurgan edim. 
Mening hamshahrim Ahmad Buxoriy Salim otaning ixlosmandlaridan edi. Otangiz o‘sha 
Ahmadning maslahati bilan sizga Salim cheshtining nomini qo‘ymoqchi bo‘ldilar. Lekin 
men Salim Cheshtining tarixini bilar edim, asli eshkakchidan chiqqan odamning nomini 
shahzodaga qo‘yish joiz emas edi. Buning ustiga hazratimning xotinlaridan biri — Salima 
edi. Faqir uzr so‘rab: «Hazratim, to‘ng‘ich o‘g‘lingizga boshqa munosibroq ism bor», — 
dedim. «Qaysi ism?» dedilar. Bobokaloningiz katta o‘g‘illariga Jahongir deb ot 
qo‘yganlarini eslatdim. Ammo so‘zim o‘tmadi, amirzodam! Ne qilayki, raqib hamshahrim 
Ahmad Buxoriy otangizni o‘shanda Salim degan ismga ko‘ndirdi! 
Salim og‘ir tin olib, alam bilan bosh chayqadi: 
— Jahongir degan ism ming marta yaxshi edi. Nasib qilsa, qachondir bir vaqt... shu 
nomga qaytgumdir!* 
Salim otasi qo‘ygan nomdan voz kechmoqchi bo‘lgani mavlono Faridga ulkan bir 
jasoratday tuyuldi. 
— Amirzodam, siz hozir o‘n uchga qadam qo‘ydingiz. Otangiz shu yoshda taxtga chiqqan 
edilar. Bobur bobongiz podsho bo‘lganlarida hali o‘n ikkiga to‘lmagan edilar. Nasib 
bo‘lsa, bir kun siz ham taxtga chiqgaysiz! O‘sha kunni ko‘rib o‘lsam armonim qolmagay! 
Chunki afsus qilurmenki hazrat otangiz dinlarni birlashtirish yo‘liga kirdilar. Holbuki, 
g‘ayridinlar bizdan bir necha barobar ko‘p. Biz ularning orasida yo‘q bo‘lib ketgaymiz! Bu 
yo‘l xatodir! 
— Men bu yo‘lga zinhor yurmagaymen! — dedi Salim qat’iyat bilan. 
— Shuning uchun butun najotni biz sizdan kutmoqdamiz, amirzodam! Hazrat otangizga 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov