Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
295
Muhammad Akbar G‘oziy Jaloliddini dunyo*. 
— Mushfiqiyni bu qasidasi uchun shayboniyzodalar o‘ldirib yuborishlariga sal qolgan. 
Bechora janubga qochib qutulgan... 
— Shayboniyzodalarning o‘zlarini quvmoq kerak!— dedi Murod qizishib. — Shunday 
qudratli lashkarimiz bor, hazrat otajon! Turonga qo‘shin tortib borsak, tarafdorlaringiz 
quchoq ochib chiqmagaylarmi? 
Akbar og‘ir uf tortdi-yu: 
— Turonda hozir g‘animlarimiz ko‘paymishdir, vaziyat yomon, — dedi. — Biz Hindistonda 
o‘tkazgan islohotlarni shayboniyzodalar Samarqand-u Farg‘ona ahliga butunlay teskari 
qilib yetkazibdirlar. Ulug‘bekni o‘ldirtirgan johillar Turonda bizga ham qarshi qilich 
qayramoqdalar. Buning ustiga Hinditsonda g‘animlarimiz bosh ko‘tardi. Hatto Adanda 
hazrat ammamizni o‘shalar asir qilmishlar. U kishini qutqarmoq uchun ham poytaxtga 
tezroq qaytmog‘imiz kerak, o‘g‘illarim! 
Shu bilan xayollari janubga ketdi. Akbar o‘g‘illariga janub tomondagi Kobul daryosini 
ko‘rsatdi: 
— Mana shu Kobul daryosi Hind daryosiga quyiladigan joyda men bir g‘aroyib hikoyat 
eshitganmen. Bobokalonlaring haqidagi bu hikoyatni afg‘on ulusi to‘qiganmi, hind eli 
yaratganmi, aniq bilmaymen. Ammo bu hikoyat shu ikki yurtning chegarasida paydo 
bo‘lmishdir. Mazmuni shuki, jannatmakon bobom daryo bo‘yida yolg‘iz o‘ltirib, she’r 
yozayotgan ekanlar. Orqadagi o‘rmondan bobomning xundor dushmani xanjarni qo‘liga 
olib, pusib kelmoqda ekan. Bobom bilan bo‘lgan janglarda bu odamning og‘asi o‘lgani 
uchun qasd olmoqchi ekan. Daryo sohilida uch-to‘rtta bolachalar suvga yog‘och tashlab, 
oqizoq o‘ynab yurgan ekanlar. Bolalardan biri o‘yinga berilib, suvga tushib ketibdir. Ikki 
daryo qo‘shilgan joyda oqim juda zo‘r, haligi bola g‘arq bo‘lishi muqarrar. Qirg‘oqda 
qolgan bolachalar dod solib, bobomdan yordam so‘rabdir. Bobur bobomiz daryoda oqib 
ketayotgan bolachaning ketidan o‘zlarini suvga otibdilar. U kishi suvda yaxshi suzar 
ekanlar. Ganganing u qirg‘og‘idan bunisiga necha marta suzib o‘tganlarini umr 
kitoblarida yozmishlar. O‘qiganmisenlar? — deb Akbar o‘g‘illariga savol nazari bilan 
tikildi. 
Kitobni kam o‘qiydigan o‘yinqaroq Murod nima deyishini bilmay yerga qaradi. 
— Men o‘qiganmen, — dedi Salim. — Faqat Ganga emas, bobomiz yo‘llarida uchragan 
daryolarning hammasidan suzib o‘tgan ekanlar. 
— Ana, ko‘rdingmi? — deb Akbar Murodga qaradi: — Sen ham o‘qib chiq... Xullas, 
jannatmakon bobom daryoga tushib ketgan o‘sha bolani qutqarib olib chiqibdilar. 
Xanjarini yalang‘ochlab pusib kelgan xundor dushman qarasa, qutqarilgan bola — uning 
kichik o‘g‘li emish. «Hali men bolamni qutqargan odamni o‘ldirmoqchi edimmi?» — deb 
o‘zidan qattiq ranjibdir, xanjarini Bobur bobomizga tutib debdir: «Bolamni tirik olib 
chiqdingiz, endi yomon niyatim uchun shu xanjarni menga urishga haqlisiz!» Bobur 
bobomiz voqeaning tafsilotini so‘rab bilganlaridan so‘ng, xanjarni daryoning o‘rtasiga 
uloqtirib yuboribdilar. «Bu tig‘ — adovat timsoli ekan, g‘arq bo‘lsin!» debdirlar. Bolani 
otasining ilkiga tutqazib aytibdirlar: «Bola — istiqbolimizdir, buni birga asraylik*. 
Akbar o‘g‘illariga bir-bir ko‘z tashlab qo‘shib qo‘ydi: 
— Kim bilsin, o‘shanda bobomiz daryodan qutqarib chiqqan bola — balki mendirmen, 
balki Salim yoki Muroddir. Agar bobomiz Agrada mening otamni o‘lim xavfidan qutqarib 
olmaganda, men ham tug‘ulmas edim, senlar ham. 
— Rost! — deb bosh irg‘adi Murod. 
Salim o‘ychan edi. Akbar unga tikilib turib davom etdi: 
— Bobomiz qutqargan o‘sha istiqbolni men senlarga, senlar o‘z avlodlaringga xayf 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov