Microsoft Word Амиров Elektr o`lchashlar doc

Kamchiligi: xarakteristikaning nochiziqliligi, zamonaviy taxogeneratorlarda xatoliklari 0,2 – 0,5 foizgacha.
4.4.2. Induktiv o‘zgartkichlar
Induktiv o‘zgartkichlarning ishlashi o‘lchanayotgan noelektrik kattalikni unga proporsional bo‘lgan induktivlikka aylantirishga asoslangan. Bunda o‘zgartkichning chiqish induktivligi:
2 S L  w 0
l_
.
Ifodaga muvofiq o‘ramlar soni, havo oralig‘ining aktiv yuzi (S_) yoki uzunligi (l_) o‘zgarishi mumkin. w=f (x) va l_ = f (x) o‘zgarganda statik xarakteristika asosan nochiziq, S_ = f (x) da chiziqli ko‘rinishda bo‘ladi. Induktiv o‘zgartkichlar qo‘zg‘aluvchan qismining turiga ko‘ra qo‘zg‘aluvchan magnit o‘tkazgichli (4.5- a va e rasm qo‘zg‘aluvchan ferromagnit o‘zakli), qo‘zg‘aluvchan chulg‘amli (4.5- b, f rasm) va ekranlilarga (4.5- d hamda g rasm) bo‘linadi. Statik xarakteristika nochiziqligini kamaytirish maqsadida differensial sxemali induktiv o‘zgartkichlar yaratilgan (4.5- e, f, g rasm).

4.5- rasm. Induktiv o‘zgartkichlar konstruksiyalari.
Induktiv O‘O‘ mashinasozlik, transport va agrosanoat ishlab chiqarishida chiziqli va burchak siljish, tezlik va tezlanishlarni o‘lchashda keng qo‘llaniladi.
Masala. Sanoat chastotasi 50 Gs, kuchlanishi 220 V li manbaga ulangan induktiv o‘zgartkichning induktiv, aktiv va to‘la qarshiliklarini aniqlang. Bunda tok 0,1 A, quvvat 40 Vt.
Yechish. Induktiv o‘zgartkichning to‘la qarshiligi:
Z U 220/ 0,1 = 2200 Om
.
G‘altakning aktiv qarshiligi:
U ² 220²
r    1210 Om
P 40 .
I nduktiv qarshilik: _L  Z ²  r²  2200² 1210²  1837,36 Om_. x
4.4.3. Transformatorli o’zgartkichlar
Transformatorli o'zgartkich tarkibida qo'zg'aluvchan qism bo'lgan transformator bo'lib, uning o'zaro induktivligi g'o'zg'aluvchan qismning koordinatasiga bog'liq bo'ladi, ya'ni M  f (x). Transformatorli uzgartkichlar xuddi induktiv o'zgartkichlar singari qo'zg'aluvchan magnit o'zakli, chulg'amli va ekranli turlarga bo'linadi (4.6 - rasm, a, b va c)

4.6 - rasm
"Elektrotexnikaning nazariy asoslari" kursidan bizga ma'lumki, o'zaro induktiv bog'langan ikkita chulg'am orasidagi o'zaro induktivlik quyidagicha aniqlanadi:
Ф²
M  w₂ ,
I₁
bu yerda w₂ - ikkinchi chulg'amdagi o'ramlar soni, I₁ - birinchi chulg'amdagi tok,
Ф₂ - birinchi chulgam tokidan hosil bo'lgan magnit oqimining ikkinchi chulg'am bilan ilashgan qismi.
Qo'zg'aluvchan chulg'amli transformatorli o'zgartkich o'zgartirish funksiyasi
(magnit o'tkazgich magnit singdiruvchanligi  va sochilgan magnit oqimlari Ф_S  0 bo'lganda) quyidagi ko'rinishga ega bo'ladi:
E₂   jw₁w₂ I₁gx,
b
bu yerda g  ₀ - o'zaro parallel joylashgan ikkita magnit o'tkazgich orasidagi

havo oralig'I magnit o’tkazuvchanligining qo'zg'aluvchan qism koordinatasi x bo'yicha solishtirma qiymati,  - havo oralig'ining magnit oqimi yo'lidagi uzunligi, b - magnit o'tkazgich eni.
Qo'zg'aluvchan magnit o'zakli transformatorli o'zgartkich o'zgartirish funksiyasi quyidagicha ifodalanadi:
E 2  2 j w1 I 1wo'Gx,
bunda w_o' - magnit o'tkazgichga tekis taqsimlab o'ralgan o'lchash chulg'ami o'ramlar sonining solishtirma qiymati; ^G_ - magnit o'tkazgich va qo'zg'aluvchan magnit o'zak orasidagi havo oralig'ining magnit o'tkazuvchanligi.
Qo'zg'aluvchan ekranli transformatorli o'zgartkichning o'zgartirish funksiyasi ekranning magnit qarshiligi ^R_e   (mis xalqaning elektr o'tkazuvchanligi G_e  ) bo'lganda quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
E₂   j2w₁w₂ I₁g x.