|
O'zini qidirgan odam
"O'zini qidirgan odam." Muallifi o'zingiz afandim. Bu kitobni avvalroq, litseydagi matematika o'qituvchimning ayoli ham bergan edi. Ammo unga e'tibor qilmagan, o'qimagan edim. Yana kitob o'qidik. Suhbatlashdik, savollar berdim. Dugonam shunchalik muakammal inson ediki, nimani so'rasam, mantiqqa xos, meni sihontiruvchi javoblar berardi. Kechqurun kitobingizni o'qiy boshladim. "O'zini qidirgan odam"...Xuddi mening kitobim.Mendek o'zini yo'qotgan, xarob qilgan, so'ngra:"Bir qutqaruvchi yo'qmi?"deya faryod qilgan insonlar kitobi...Kitobda nimalar yo'q? Kitob diqqat bilan o'qilsa, inson aqli bilan qalbini xiralashtiradigan, mone'lik qiladigan, ba'zi haqiatlarga to'siq bo'lgan hamma narsa yo'qoladi. Hayajon ham tugagan natija.Uzoq yillar dahriy bo'lgan mashhur bir kommunistning qaytishi va hayratlanarli ilk namozi... O'sha ilk namozni o'qirkanamn, necha soatlar yig'ladim. Xuddi mening ilk namozim kabi. Men yashagan buyuk fojelai sahna kabi. Iymonga qaytish. Allohga qaytish. Undan avf so'rash. Bu nima degani? Siz bilmaysiz. Iymonini yo'qotgan, keyin mo'minlik baxtiga erishganlar biladi buni..."Oz'ini qidirgan odam" xuddi o'tkir tabibdek ma'naviy muammolariga malham qo'ydi, javobsiz deb o'ylagan savollarimga javob berdi.
Beshinchi kun.... Yana farishtalardek dugonam bilan birgaman. Yana o'sha qizg'in suhbat, bilmagan mavzularim, qilishim kerak bo'lgan amallar... Ko'p muammolar yechimini topdim. Yana ko'p narsalarni gaplashdik. Ko'p muammolar yechimini topdi. SHu kuni oqshom dugonam menga ikkinchi bir kitobni berdi. "Duzjalik Mehmed"...Yana sizning kitobingiz. Bu kitobning ta'siri va darajasi, umuman, boshqacha edi. Go'yo men, mening hayotim bor edi u kitobda. Tor fikrli insonlarga, dunoy, oxirat va Allohga isyon qilgan o'spirin qiz.Natijami? Ayanchli chidab bo'lmas bir holat...Kitobda ko'pgina muhim mavzular bor. Bu mavzular necha yillardan buyon men yechimini, javobini qidirgan, lekin topolmagan masalalar.Balki ularning javobsiz qolishi dahriy bo'lishimning sabablaridan biridir. Xojam, bu kitob uchun sizga behad minnatdorchilik bildiraman, rahmat aytaman. Diqqatimni tortgan mavzularning tagiga chizib qo'ydim. "Minglab ne'matlarni in'om etgan Zot bularni tekinga beradimi?" degan bo'lim juda e'tiborli ekan. "Bizni bu dunyoga yuborgan va bizga tekin ne'matlar in'om etgan Zot, bizni bir maqsad uchun yartagan. Qachon bo'lsa ham bu ne'matlardan hisob berishimizni so'raydi. Chunki har bir oldi-berdining sababi va hisobi bor".
Juda to'g'ri. Har bir narsaning hisobi bor. Bundan qanday ko'z yumish mumkin? Qanday idrok etmaslik mumkin buni?
"Koinotning bir boshi bor, bir oxiri", degan mavzu ham diqqatimni tortdi. Chunki necha yillardan buyon men amal qilgan falsafaga ko'ra, moddiylik azaliydir. Borliqning boshlanishi yo'q. Nihoyasi ham bo'lmaydi. Buni o'qib ko'p foyda oldim. Dagriylik falsafamning so'nggi qoldiqlari ham o'chirilgandek bo'ldi. "Chirigan suyaklarni kim tiriltiradi?" nomi bilan berilgan ma'lumotlar esa, bir so'z bilan aytsam, men uchun mo'jiza edi. Tuproq ostida necha asrlar buzilmagan va shu vaqt oralig'ida hech bir tiriklik nishonasini bildirmagan viruslar mos bir muhitda tirilib hayot topar ekan, vafot etgan insonning Janobi Haq amri bilan yana hayotga qaytishi nega mumkin bo'lmasin?
Koinotni barcha maxluqoti bilan benuqson qilib yaratgan Robbimiz, bu "idashdagini", O'zi xohlasa to'kib, "Bo'l!" amri bilan bitta-bitta tiriltirib, ilohiy sahnaga to'play oladi. Taqdir bilan bir izoh e'tiborimni tortdi. "Janobi Haq, taqdirimizda tug'ilishdan o'limga qadar nimalar borligini, nimalarni orzu qilib va qanday yashashni istashimizni va irodamizni qanday ishlatishimizni, azaliy ilmi bilan biz tug'ilmasdan oldin biladi. Ana shu istaklarimizga ko'ra taqdirimizni yozadi. Ya'ni, bizning xohishimiz va istaklarimizga ko'ra taqdirimizni oldindan rejalashtirib qo'yadi. Shuning uchun, Alloh va qismatni ayblashga haqqimiz yo'q. Faqat o'zimizni, no'tog'ri ishlatgan irodamizni ayblay olamiz".
Do'stlaringiz bilan baham: |
