Такомиллашган рақобат. Замонавий технологиялар харидор бозорнинг ихтиёрий
қисмига оз транзакция харажатлари билан кира олиши, ахборот асимметриклигининг нолга
тенглиги ва бошқаларга олиб келди. Шунинг учун мавжуд мижозларни ушлаб қолиш компания
учун асосий вазифа ҳисобланади.
Ўзаро муносабатларнинг кўп каналлилиги. Мижоз ва фирма ўртасидаги алоқа турли
усулларда амалга оширилиши мумкин – телефон, факс, web-сайт, почта, шахсий ташриф.
Мижоз ҳам бу каналлар бўйича олинадиган барча ахборот кейинги ўзаро муносабатларда
компания томонидан бутун мажмуада кўриб чиқилишини кутади.
Компаниянинг
бозорга
мўлжалланганлигининг
ўзгариши.
Аксарият
компанияларнинг маҳсулот ва ишлаб чиқаришга мўлжалланган концепциялардан маркетинг
концепцияларига ўтиши. Кўпчилик компаниялар сифат ва харажатларни (шу жумладан, ERP-
тизимларидан фойдаланиш харажатларини) минималлаштиришнинг чегараларига етиб бўлган
ва мижозлар кўпроқ харид ва хизмат кўрсатиш билан бирга бўладиган томонларига эътибор
қаратади.
Бундан ташқари, CRM-тизимларининг шаклланишида ахборот ва коммуникация
технологияларининг ривожланиши муҳим роль ўйнаганлигини ҳисобга олиш керак, уларсиз
CRM-тизимларининг негизида ётадиган иловалар ҳам, ушбу иловалар ўртасидаги алоқа ҳам
мавжуд бўлмасди.
CRM-иловалари компанияга буюртмачилар билан ўзаро муносабатларнинг ривожланиш
тарихини кузатиш, доимий мижозлар билан кўп томонли алоқаларни мувофиқлаштириш ҳамда
савдолар ва мижозга мўлжалланган маркетингни, шу жумладан Интернет орқали марказдан
бошқаришга имкон беради. CRM-тизимлари харидорлар билан муносабатларни яхшилашга
қисман имкон берган анчадан бери маълум иловаларга таянади. Булар SFA (Sales Force
Automation – савдо агентларининг ишини автоматлаштириш тизими), SMS (Sales & Marketing
System – савдолар ва маркетинг тўғрисида ахборот тизими), CSS (Customer Support System –
мижозларга хизмат кўрсатиш тизими) каби тизимлардир. CRM-тизимлари ушбу иловаларнинг
имкониятларини қамраб олади, бироқ янги функциялар ҳам таклиф этади. CRM-тизимини
жорий этиш нафақат савдолар бўлими, балки фирманинг деярли барча бўлинмаларининг
ишига таъсир қилади. Умуман олганда, компания мижозининг ўз ташкилоти билан тескари
алоқаси айнан шу тизим орқали ташкил этилган.
CRM-тизими нима дегани ва унинг функциялари қандайлигини аниқлашга ҳаракат
қиламиз. CRM – бу, биринчи навбатда, кирувчи унсурлари компания мижози билан боғлиқ
барча маълумотлар, чиқувчи унсурлари эса – умуман олганда компаниянинг ёки унинг алоҳида
унсурларининг (компаниянинг муайян ишчисигача) ўзини тутишига таъсир қиладиган ахборот
ҳисобланадиган тизим (ўзаро боғлиқ таркибий қисмлар тўплами)дир. Оддийроқ қилиб
айтганда, CRM-тизими – бу, биринчидан, мижоз тўғрисида ахборот тўплаш, иккинчидан, уни
сақлаш ва қайта ишлаш, учинчидан, бу ахборот базасида хулосалар чиқариш, уни бошқа
иловаларга экспорт килиш ёки фақат зарурат туғилганида бу ахборотни қулай кўринишда
тақдим этишга имкон берадиган иловалар тўпламидир. Аслида, бу фурсатларнинг ўзи ҳам
CRM-тизимларининг калит функциялари ҳисобланади.
Do'stlaringiz bilan baham: |