Microsoft Word àñîñèéòåõ10. doc

Gaz-suyuqlik sistemalarida getorogen reaksiyalar o׳tkazish reaktorlari.
 Gaz-suyuqlik 
sistemalaridagi getorogen reaksiyalar faqatgina suyuq fazada ro׳y beradi, buning uchun gazsimon 
reagent suyuq fazada erishi kerak. Bu reaksiyalarni o׳tkazish reaktorlari konstruksiyasiga ko׳ra 
absorbsion qurilmalarga o׳xshash, ular katta hajmga ega va ishlatish nisbatan oson. Deyarli barcha 
reaktorlar uzluksiz tarzda ishlaydi. 
Gaz-suyuqlik sistemalaridagi getorogen reaksiyalar o׳tkazish reaktorlarining o׳lchamlari fazalar 
orasidagi yuzaning katta-kichikligiga bogliq. Sanoatda kolonna shaklidagi nasadkali va tarelkali 
reaktorlar keng tarqalgan. 
Nasadkali reaktorlar (36.11-rasm) o׳zaro reaksiyaga kirishuvchi gaz va suyuqlik kontaktlanishi 
uchun katta yuza hosil qiladi. Suyuqlik nasadka 2 bo׳ylab yupqa qatlam ko׳rinishida pastga oqib 
tushadi, unga qarama-qarshi yo׳nalishda harakatlanayotgan gaz suyuqlik hajmiga kirishadi. Natijada 
gaz va suyuqlik o׳zaro kimyoviy reaksiyaga kiradi. Nasadka qatlami keramik (yoki metall) tor 3 ga 
tartibli terilgan bo׳lib, to׳r tayanchlar 4 ga mustahkam o׳rnatilgan. Reaktor 1 qobig`i po׳latdan 
yasalgan va ichki yuzasi muhitning korrozion ta’siriga chidamli material bilan qoplangan. 
Nasadkali reaktorlarda o׳tkaziladigan reaksiyaga kuchsiz azot kislota ishlab chiqarishidagi 
azot oksidini suvda absorbsiyalash jarayoni misol bo׳ladi. Azot oksidining to׳liq yutilishi uchun bir 
nechta nasadkali reaktorlar o׳rnatilgan, ularda suyuqlik va gaz qarama-qarshi yo׳nalishda 
harakatlanadi. 
Barbotajli yoki tarelkali reaktorlarda gazning suyuqlik bilan birikish jarayoni gazni suyuqlik 
qatlamidan o׳tkazish orqali amalga oshiriladi. Ularning konstruksiyasi tarelkali absorbsiya 
qurilmalariga o׳xshash bo׳ladi.