Mexanika mashinasozlik fakulteti texnologik mashinalar va jihozlar kafedrasi

1.5 QURITISH АPPАRАTLАRINING TUZILISHI.

Bugungi kunda kimyo, qurilish materiallari, neftni qayta ishlash, oziq-ovqat, gidrometallurgiya, farmatsevtika va ishlab chiqarishning boshqa tarmoqlarida turli tipdagi quritish apparatlari ishlatiladi. Quritkichlar bir-biridan turli belgilari bilan farq qiladi. Nam materialga issiqlik berish usuliga koʼra apparatlar konvektiv, kontaktli va boshqa turdagi quritkichlarga boʼlinadi. Issiqlik tashuvchi sifatida havo, gaz yoki bugʼ ishlatilishi mumkin. Quritish kamerasidagi bosimning qiymatiga koʼra atmosferali va vakuumli quritkichlar boʼladi. Jarayonni tashkil qilish boʼyicha davriy va uzuluksiz ishlaydigan apparatlar boʼladi. Konvektiv quritkichlarda material va qurituvchi agent bir-biriga nisbatan toʼgʼri, karama-qarshi yoki perpendikulyar harakat qilish mumkin.

Quritish lozim boʼlgan material donasimon, changga oʼxshash, pastasimon yoki suyuq holda boʼladi. Qurituvchi agentning bosimini hosil qilish uchun tabiiy yoki majburiy sirkulyatsiya ishlatiladi. Donasimon materiallar ishlatilganda qatlam zich, kengaytirilgan, mavxum qaynash, fontan hosil boʼlish kabi holatlarda boʼladi. Qurituvchi agent bugʼ, issiq suv, olov bilan ishlaydigan kaloriferlarda yoki elektr toki yordamida isitiladi. Quritish jarayonining har xil variantlaridan keng foydalaniladi: ishlatilgan qurituvchi agentni apparatdan chiqarib yuborish, qurituvchi agentdan takror foydalanish, qurituvchi agentni quritish kameralari oraligʼida qizdirish, qurituvchi agentni quritish kameralariga boʼlib berish, qurituvchi agentni quritish kamerasida qoʼshimcha ravishda qizdirish, oʼzgaruvchan issiqlik maydonidan foydalanish (issiq va sovuq havoni material qatlamiga ketma-ket almashtirib berish) va hokazo.

Konstruktiv tuzilishiga koʼra quritish apparatlari har xil boʼladi. Sanoatda shkafli, kamerali, koridorli (tunelli), shaxtali, barabanli, trubali, shnekli, silindrsimon, turbinali, kaskadli, karuselli, konveyerli, pnevmatik, sochib beruvchi va shu kabi bir qator quritkichlar ishlatiladi.