Mexanik harakat haqida

38­§. REAKTIV HARAKAT

Reaktiv harakat haqida tushuncha

Puflab shishirilgan havo sharining og‘zini bog‘lamasdan qo‘yib yubor­ sak, shar ajoyib trayektoriya bo‘yicha uchib ketishini kuzatganmiz. Bunda impulsning saqlanish qonuni bajarilib, havo katta tezlikda shar og‘zidan bir tomonga, sharning o‘zi esa qarama­qarshi tomonga harakat qiladi. Bu hodisa reaktiv harakatga misol bo‘la oladi.

2
υ^→ ′
υ^→ ′

1
m₁
m₂
Reaktiv harakatni tasavvur qilish uchun quyidagi tajribani o‘tkazaylik.
Probirkaning yarmigacha suv quyib, tiqin bilan yopaylik va 123­rasmdagidek aravachaga o‘rnataylik. Quruq yonilg‘i al­ angasida probirkadagi suvni isitaylik. Suv qaynash darajasiga yaqinlashganda tiqin katta tezlik bilan otiladi, aravacha esa tiqin yo‘nalishiga qarama­qarshi tomonga