Метрология, стандартлаштириш, ўзаро алмашинувчанлик ва сертификатлаштириш

Функционал ўзаро алмашинувчанлик деганда хамма бир турдаги маҳсулотларни берилган чегарада энг юқори иқтисодий фойдаланиш кўрсаткичларини таъминланиши тушунилади.
Фойдаланиш шароитида ҳар қандай детал учун асосий талаб бўлиб, унинг аник функцияларини бажариш тушунилади. Бунда ундан маълум муддат ичида фойдаланишда унинг ишлаш қобилиятини сақланиши билан ва ҳар хил кўрсаткичларининг аниқлиги билан бевосита боғлиқдир.
Шундай қилиб, жоизликни қийматини белгилашда фақат аниқлик шартидан келиб чиқмасдан, шунингдек машинанинг ишлаш қобилияти шартини ҳисобга олиш лозим.
Масалан, ички ёнув двигателининг тақсимлаш вали кулачокларининг ўзаро жойлашиши газ тақсимланиш фазасига, кулачок баландлиги билан диаметрининг муносабати ва унинг конфигурацияси, клапан очилиш даражасига ва давомийлигига ҳамда двигател қувватига таъсир килали.
Плунжер жуфтлигидаги тирқиш (зазор) қиймати унинг гидравлик тавсифи ҳамда иссиқлик насосининг унумдорлиги билан боғлиқдир.
Қийматлари ва четга чиқишлари билан машинанинг фойдаланиш курсаткичларига таъсир қилувчи кўрсаткичлари функционал деб аталади.
Функционал ўзаро алмашинувчанликда маҳсулотнинг оптимал фойдаланиш кўрсаткичлари бўйича машинанинг ўзаро алмашинувчанлиги таъминланади.
Машинанинг файдаланиш курсаткич­ларига таъсир этувчи геометрик, электрик ва механик кўрсаткичлари функционал бўлиши мумкин.
2АВ —8 моделли компрессорнинг фой­даланиш кўрсаткичларига поршен билан ци­линдр орасидаги тирқишнинг таъсири жадвалда кўрсатилган

Фойдаланиш курсаткичи	Тиркиш киймати, мм	Тиракли вал айланиш частотаси, мин-1	Фойдаланиш курсаткичларини узгариши
Солиштирма огирлик унумдорлиги	0,1	480-960	100% кабул килинган
	0,7	480	10 % камаяди
		960	3-5 % камаяди
	1,1	480	20-25 % камаяди
		720	10-12 % камаяди