Metall va qotishmalarning makrostukturasini

---

2 – Amaliy mashg’ulot 
METALL VA QOTISHMALARNING MAKROSTUKTURASINI 
O’RGANISH 
Umumiy malumotlar: 
Metallvaqotishmalarnitekshirishningasosiyusullarijumlasigametallarningsiniqjoyiy
uzasiniko’zdankechirish, 
makrostrukturasinitekshirish, 
mikroskopiktuzilishini
(mikrostrukturasini) 
analizqilish, 
elektron-mikroskopiya,
rentgenografiyavaradiografiyausullarikiradi.
Anashuusullarbilanqisqachatanishibo’taylik.Qurollanmagan ko`z bilan, metall yoki 
qotishmaning singan yuzasi tarkibidagi zararlik aralashmalarni oltingugurt, 
fosforlarni va payvandlash sifatini aniqlash. 
Nazariy qism:
Metallarningsiniqjoyiyuzasiniko’zdankechirishusuli
. Bu usul metallar ichki
tuzilishini tskshiriishiig eng oddiy usuli bo’lib,u metall donalarining mayda-
yirikligini aiiqlashga imkon beradi. Ammo metallning siniq joyi yuzasi
yashirin-kristalik va tola-tolabo’lishi mumkin, bunda siniq joyi yuzasini
ko’zdan kechirish usulidan foydalanib, metall donalarining mayda-yirikligini
aiiqlab bo’lmaydi, chunki sinishdan oldin metall plastik deformatsnyalangai
bo’lib, natijada bu metall donalarining xaqiqiy shakli o’zgarib ketadi.Bundan 
tashqari, ishlov berish va sinash natijasiga qarab, bir metallning o’zida siniq
joyi 
yuzasining 
shakli 
turlicha 
bo’lishi 
mumkin. 
Metallningsiniqjoyiyuzasiningmaydadonalibo’lishimetallningmexanikxossalariyuq
oriekanliginiko’rsatadi. 
Metallarning makrosturkgurasini tekshirish usuli
. Bu usulda metalldan
namuna olinib, makroshlif* tayyorlanadi. Metallning ana shu makroshlifi
bevosita yoki lupa vositasida qaralganda ko’rinadiganstrukturasi
makrostruktura
deb ataladi. Agar makroshlif bevosita yoki lupa vositasida
qaralsa, metallning tuzilishini va ichki nuqsonlarini: darzlar, shlak
qo’shilmalari, pufakcha o’rinlari, bo’shliqlar, bor-yo’qligini, tola yo’nalishlarini
ko’rish mumkin.