Менга берилган материални ўзбек тилига таржимон қилганимда рус сўзларининг айримларини қуйидаги таржима қилиб ишлатганман

6.2. DVB - T yer usti raqamli teleeshittirish tizimi

Er usti raqamli teleeshittirishtizimini yaratish anchagina muammoli vazifadir, chunki shaharning murrakab, har xil ko‘rinishdagi qurilishlari, binolari radioto‘lqinlarni qayta -qayta qaytadigan to‘lqinlar hosil bo‘lishiga, ya’ni interferensiyaga olib keladi. Shunday qilib, qabul qilish xududida elektromagnit kuchlanishi doimo o‘zgarishi mumkin, xatto qabul qilish nuqtasi to‘g‘ridan- to‘g‘ri ko‘rinib turganda ham, ya’ni “o‘lik” xududlar paydo bo‘lishi, natijada signal qabul qilinmasligi mumkin. Bundan tashqari shaharlarda sanoat xalaqitlari, boshqa shu chastotalarda ishlayotgan qo'shni xududdagi radiouzatgichlardan chiqayotgan xalaqit ham yetarlidir hamda ular bilan albatta kurashish kerak. Yana qo'shimcha yer usti raqamli televideniyesi mavjud bo‘lgan analog teleeshittrish tizimlari bilan moslashishi darkor. Shu sababli yer usti raqamli televideniyesi quyidagi talablarni qoniqtirishi kerak:

• 
  xalaqitbardoshlikni yuqori darajada ta’minlash;
  
• 
  televizion signalni aniq standartlarda, xizmat axborotlarini, teletekstlarni sifatli uzatish va ma’lumotlarni ruxsat etilmagan kirishlardan himoyalash;
  
• 
  televizion qabul qilish qurilmalarini iloji boricha arzonlashtirish maqsadida raqamli sun’iy yo‘ldosh, kabel televideniyesi qurilmalari bilan mos keluvchi universal standartni yaratish;
  
• 
  ko‘tarib yuriluvchi qabul qilgich qurilmalar va xona antennalari yordamida signalni qabul qilishni ta’minlash;
  
• 
  bitta chastotali tarmoqning ishlashini ta’minlash va boshqalar.
  

Shu sabab, DVB - T ni yaratishdagi muhim xususiyatlardan biri bitta chastotali yoki ko‘p chastotali modulyatsiyani tanlashdan iborat bo‘ldi. Tekshirishlar shuni ko‘rsatdiki, faqat OFDM analog PAL va SECAM tizimlaridagi uzatgichlarga nisbatan xalaqitlarga bardoshi katta, ayniqsa bir chastotali sharoitda bu afzallik yuqori.
DVB - T standartini yaratishida tizimning quyidagi asosiy parametrlarini tanlash kerakligi belgilandi:

• 
  simvolga to‘g‘ri keluvchi individual tashuvchilar soni;
  
• 
  himoya intervalining kengligi;
  
• 
  tashuvchilarning modulyatsiyalash turlari;
  
• 
  sinxronizatsiyalash usuli.
  

Tekshirish va taxlillar shuni ko‘rsatdiki, bir chastotali tarmoqdagi, xududlarda joylashgan uzatgich qurilmalari orasidagi masofalar 60 km dan kam bo‘lmagan holatda,, teleeshittirishni tarqatishda 6000 dan ortiq tashuvchi signallar kerak. Bunda COFDMni ta’minlovchi mikrosxemalar tashuvchilar soni 2ⁿ darajadasiga teng bo‘lganda ishlaydilar, shu sabab unga yaqin bo‘lgan son 8192 yoki (2¹³) tanlanadi. Bu rejim shartli ravishda “8k” deb ataladi.
1995 yilda elektron texnikalari imkoniyati bunday katta sonli tashuvchilarni ta’minlay olmagan, shu sabab DVB - T standartni o‘zlashtirish maqsadida 2048 yoki (2¹¹) sonli tashuvchilarni beruvchi rejim qo‘llanilgan va bu rejim “2k” deyiladi. Shunday qilib, standart yagona maxsus rejim “2k/8k” deb belgilangan. Hozir davrda qiymati arzon yuqori chastotali protsessorlarning yaratilishi bilan “8k” rejimi ham qo‘llanilmoqda.
DVB - T standartida simvollarning aktiv qismi uchun ikkita vaqt davomiyligi ishlatiladi, ya’ni “2k” rejim uchun T₁ = 224 mks va “8k” uchun T₂ = 896 mks. Shularga yarasha tashuvchilar orasidagi farq (qadamlar) “2k” rejimida ∆f₁ = 1/T₁ = 1116 Gs va“8k” rejimida ∆f₂ = 1/T₂ = 446,4 Gs. Bunda tashuvchilar soni N₁ = 1705 va N₂ = 6817 va umumiy spektr kengligi ikki holatda ham 7,61 MGs, demak ularni 8 MGs polosada yetarlicha chastota intervallarida joylashtirish mumkin.
Bundan tashqari DVB - T standartida har bir modulyatsiya rejimi uchun to‘rtta nisbiy himoyalash intervallari qiymati ko‘zda tutilgan va ular aktiv simvollarning davomiylik vaqti T ning 1/4, 1/8, 1/16, 1/32 qismini tashkil etadilar. 6.2 jadvalda ba’zi asosiy parametrlarining absolyut qiymatlari keltirilgan.
Keltirilgan malumotlardan ko‘rinadiki, COFDM yordamida raqamli televizion signal uzatilganda standart analog teleeshittirish radiokanalining 8MGs chastota polosasidan foydalanish mumkin va bu holda o‘zaro ikki yaqin radiokanallarning xalaqit bermasliklari uchun ular orasidagi himoya farqi 0,39 MGs tashkil etishi mumkin.
6.3-jadvalda COFDM tashuvchilarining radiokanaldagi, xilma xil usullarda modulyatsiyalangandagi holatda, ruxsat etilgan signal/shovqin nisbatinig minimal qiymati va foydali axborotlarni uzatuvchi ikkilik simvollari tezligi keltirilgan.
6.2-jadval