Modulyatsiya turi
|
Uzatish tezligi Msimvol/s
|
Uzatishning to‘liq tezligi
|
Foydali ma’lumotlarni uzatish tezligi Mbit/s
|
16-KAMn
|
6,89
|
27,56
|
25,2
|
32-KAMn
|
6,92
|
34,60
|
31,9
|
64-KAMn
|
6,84
|
41,04
|
38,9
|
DVB-S standartiga mos ravishda, transport oqimini shakllantirishda, bir necha elementar televizion dasturlar oqimi va turli ma’lumotlar kiritiladi. Transport paketlari 8 tadan birlashtiriladilar. Har bir sakkiztalikning birinchi paketida sinxroguruh invertorlanadi, ya’ni o‘n olti razryadli son 0x47 o‘rniga 0xV8 uzatiladi. Bu qabul qilgich tomonida siklli sinxronizatsiyani ta’minlash uchun zarur.
So‘ngra uzatilayotgan dasturni ruxsat etilmagan kirishdan saqlash uchun skremblirlash operatsiyasi amalga oshiriladi va aloqa kanali polosasida signal quvvatini bir tekis taqsimlanishi ta’minlanadi. Skremblerlash qabul qilgichda ularni tanlashni ta’minlash uchun transport paketlari sinxroguruhlariga tegilmaydi.
So‘ngra Rid-Solomon kodlarini qo‘llagan holda xalaqitbardoshli kodlash amalga oshiriladi. Bunda transport paketlarining davomiyligi 188 dan 204 gacha ortadi hamda paket xatoliklaridan ma’lumotlarni himoyalash uchun baytlar oralatiladi.
Keyingi qadam bilan uzatiluvchi baytlar KAMn simvollariga aylantiriladilar. Masalan, 64-pozitsion 64-KAMn dan foydalanilganda har bir 3ta bayt 4 olti bitli simvolga aylantiriladi va undan so‘ng xalaqitbardoshlikni oshirish uchun ularning ikki katta bitlari differensial kodlashi amalga oshiriladi.
DVB-Sdagi keyingi operatsiya, simvollarni kuchlanish impulslariga aylantirish bo‘lib, bu impulslar I va Q tashkil etuvchilarning kvadratura modulyatoriga beriladilar. Modulyatsiyalangan signal spektri kengligini cheklash uchun, impulslarning frontlari va keskin o‘zgarishlarini past chastotali filtr yordamida tekislanadi.
6.11-rasm. DVB-S tizimining uzatuvchi qismining umumlashtirilgan tashkiliy chizmasi
So‘ngra kvadratura modulyatorida, oraliq chastotada, ko‘p sathli kvadraturaviy amplituda modulyatsiyasi amalga oshiriladi. Undan keyin chastota almashtirgichi yordamida signal spektri talab etiladigan televizion kanalga ko‘tariladi va kabel tarmog‘ining taqsimlovchi chiqish kuchaytirgichlari orqali signallar qabul qiluvchi qurilmalarning kirishlariga kelib tushadilar.
Qabul qilgichda mos ravishda teskari operatsiyalar bajarilishi shart. Kabel raqamli televideniyesining qabul trakti tuzilmaviy sxemasi 6.12- rasmda keltirilgan. Kabel liniyalarining chiqishidan kirish signali,oddiy televizordagi kabi, tyunerga kelib tushadi va kerakli kanal ajratiladi hamda shu kanal signali oraliq chastotaga o‘tkaziladi. Keyin esa chastota o‘zgartirgichda qo'shimcha chastota qiymati kamaytirilishi amalga oshiriladi. Buning uchun KAMn demodulyatorida tiklangan yoki chastota o‘zgartirish blokidan olingan tashuvchi chastotalar ishlatiladi. Chastotalar kamaytirilgandan so‘nggi qiymatlari, odatda 3....11 MGs ni tashkil etadilar.
So‘ngra signal, kuchaytirish koeffitsienti demodulyatordan olinadigan KAB signali bilan aniqlashtiriladigan, boshqariluvchi kuchaytirgichdan o‘tadi. Signal balandligi qiymati ARO‘ kirish kuchlanishlari kattaliklari bilan moslashadi.
16-KAMn, 32-KAMn va 64-KAMn larni qabul qilish uchun 8 ta ikkilik razryadiga ega ARO‘larning o‘zi yetarli. 256-KAMn ni qabul qilish uchun esa 9 ta ikkilik razryadli ARO‘ bo‘lishi kerak. Diskretlash kanal simvollari chastotasi bilan, ya’ni 7MGs da amalga oshiriladi. Takt impulslari (TI) demodulyatorda shakllanadilar.
6.12-rasm. Kabelli raqamli televideniyening qabul qilish traktining tashkiliy chizmasi
Demodulyatorning ishlash prinsipi 5.4 bobda keltirilgan (5.6-rasm). Demodulyatorga kelib tushgan raqamli signal tashkil etuvchilari I va Q bo‘lgan kvadraturaviy signallarga aylantiriladilar va ular orqali kanal simvollari tiklanadilar. So‘ngra ushbu simvollardan chiqish ma’lumotlar oqimining baytlari shakllanadilar. Masalan: 64-KAMn holatida 4 ta olti bitli kanal simvollaridan 3 ta chiqish baytlari shakllanadi. Demodulyatorda tashuvchi chastota (oraliq chastotaga o‘tkazilgan) va kanal simvollarining takt impulslari tiklanadilar hamda ular demodulyatorning o‘zida ham va undan oldingi bloklarda ham ishlatiladilar.
Undan so‘ng ma’lumotlar oqimi xatolarni to‘g‘irlash blokiga (xatolar korrektoriga) kelib tushadi hamda unda Rid-Solomon kodini dekodlash va deoralatish amalga oshiriladi. Natijada transport paketlarining davomiyligi (188 baytdan) va paketdagi baytlarini ketma-ketligining boshlang‘ich tartibi tiklanadi.
So‘ngra ma’lumotlar oqimi deskremblerga tushadi va u yerdan deskremblerlangan transport oqimi demultipleksorga (DMP) boradi, ya’ni bunda transport oqimidan tanlangan dasturga tegishli paketlar ajratib olinadi hamda video, ovoz va ma’lumotlarning elementar oqimlari shakllanadilar. Signallarni qayta ishlash bo‘yicha keyingi operatsiyalar DVB-T tizimi qabul qiluvchi qurilmasidagi kabi bo‘ladilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |