Eslatma: O‘quv uslubiy materiallar Topshiriq 2. Mavzuni jonlantish uchun savollariga javob berish. Eslatma: O‘quv uslubiy materiallar Topshiriq 3 Blits-o‘yin va loyixa texnologiyasi qoidasini o‘rganish. Eslatma: Ma’lumot axborot materiallari
Topshiriq 4. Mustaqil tayyorgarlik ko‘rish uchun savollar va topshiriqlar Eslatma: O‘quv uslubiy materiallar
Nazorat shakli: Kuzatish, og‘zaki nazorat
maksimal
ball
1
O‘qituvchi
imzosi
Talabaga
qo‘yilgan
ball
1.2.1-ilova “Aqliy xujum ” usuli
Bu uslubda qo’yilgan savol, maummo, masalani butun guruh bilan birgalikda muhokama qilinadi. U talabalarni o’quv jarayonida mashg’ulotlar faol qatnashishlarini topish va bayon qilish chog’ida boshqalarni ham fikrini jalb qilish, o’z fikrlarini aytishga yo’naltiruvchi metoddir.
Savollar:
Menejment va marketing fanining mazmuni.
Menejment ob’ekti va sub’ektini izohlab bering.
Menej ment fanidan qo ‘ llaniladgan usullar.
Menejment faning boshqa fanlar bilan aloqasi.
5.2012 yilda O’zbekistonni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning ustuvor yo’nalishlari.
Guruh javobi
To’g’ri javob
1. «Menejment va marketing» tushunchasiga tavsif bering.
2. Menejment rivojlanishining asosiy bosqichlarini aytib bering.
3. Menej ment mohiyati nimadan iborat?
4. Asosiy menej ment tamoyillari haqida gapirib bering
Biz bitta kemadamiz: yoki birga suzamiz, yoki birga cho’kamiz!
Guruh
1 topshiriq
2 topshiriq
3 topshiriq (har bir savol 0,2 ball)
Ballar yig’indisi
(1,0)
(1,4)
1-savol
2-savol
3-savol
(3,0)
1
2
3
Baholash mezonlari va ko’rsatkichlari (ba
Л
2-mavzu. Menejment nazariyasining shakllanishi va rivojlanishi.
Amaliy mashg‘ulotning texnologik xaritasi
Ishning
bosqichlari
vaqti
Faoliyat mazmuni
o‘qituvchi
talabalar
1-bosqich kirish qismi (20 min)
1.1. Amaliy mashg‘ulotni interfaol tarzda o‘tkazish uchun oldindan talabalarga berilgan mavzu(mustaqil ta’lim) bo‘yicha darsni jonli muloqot shaklida o‘tkazish uchun kichik-kichik guruhlarga bo‘lib,(kartochkalar, sanoq
Eshitadi.
Yozib oladi va tinglaydi.
asosida) rejaga asosan mavzuning tub mohiyatini nazariy va amaliy jihatdan ochib berish talab etiladi.
Talabalarga mavzu oid mantiqiy fikrlashini rivojlantirish uchun ishlab chiqarish tarmoqlaridagi vaziyatli va muammoli masalalar beriladi. mavzuga bog‘liq g‘oya tashlanadi hamda guruhlar orasida muhokama qilishni o‘rgatadi. Xar bir gurux masala bo‘yicha o‘z echimlarini taklif qiladi. Qo‘yilgan masala bo‘yicha talabalar fikri, ma’lumot darajasi bahs muloqot shaklida tinglanadi.
Mavzuning nomi va tushunchalar yozib boriladi.
G‘oya va tushunchalar yozib boriladi.
2-bosqich Asosiy bosqich (50 min)
Har bir guruh taqdimot mavzu bo‘yicha taqdimotini guruh oldida namoyish qiladi.Taqdimotning bajarilish darajasi mavzu mohiyatini qisqa va aniq aks ettirilganligi o‘qituvchi va talabalar tomonidan baholanadi. Taqdimotning sifati unga ijodiy yondoshilganlik vaziyatli masalalar bilan bog‘liqligiga alohida e’tibor qaratiladi.
Aqliy xujum, Blits so’rov, kichik guruxlarda ishlash, krossvord kabi usullari qo‘llanilib, faol bahs muloqotga kirishishlari orqali talabalarning nazariy qarashlari mustahkamlanadi. Mantiqiy fikrlash qobiliyatini rivojlantirish, malaka shakllantirish, tayanch iboralarning tub mohiyatini anglab o‘rganganlik darajasi orqali og‘zaki so‘rov shaklida tekshiriladi.
2.1.O‘qiydi. Eshitadi, jadvalni ko‘chirib oladi, hamda savollar beradi.
Tayanch so‘z va atamalar muhokama qiladi.
3-bosqich Asosiy bosqich (10 min)
3.1.Ekspertlar guruhining baholashi talabalar ichidan taqdimot qilgan talabalarni baholovchi ekspertlar guruxi saylanadi. Ular gurux ishlarini savol- javoblarini obektiv baholaydilar. Pedogog tomonidan ekspertlar guruxi ishiga baxo beriladi.
Amaliy mashg‘ulot natijalari:
-Mavzu bo‘yicha yakuniy xulosa qiladi nazariy bilimlarning amaliyotdagi tadbig‘i talaba tomonidan o‘zlashtiriladi.;
3.2 Talabalarning tayyorgarlik va o‘zlashtirish darajasi reyting baxolash mezoni asosida baxolanadi va e’lon qilinadi. Professor-o‘qituvchi tomonidan
maqsadga erishilganlik o‘zlashtirish darajasi aniqlanadi.
3.3. Mustaqil ta’lim uchun vazifalar beriladi va qo‘shimcha adabiyotlar tavsiya qilinadi. Darsga xulosa qilinadi.
1
.2.
.Bil
iml
a
ni
c
h
u
:jur o‘zlashtirishga asoslangan amaliy mashg‘ulot
Amaliy mashg‘ulot rejasi
Boshqarish ta’limotidagi yo‘nalishlar.
“Ilmiy menejment” maktabi F.Teylor ta’limotining mohiyati, Ilmiy menejment namoyondasi G.Emerson tamoyillari.
“Mumtoz menejment” namoyondasi A.Fayol olg‘a surgan tamoyillar.
“Insoniy munosabatlar“ maktabi namoyondasi D.Mak- Gregorning (iks) va (igrik) nazariyasi.
“Tizimli yoki zamonaviy menejment “ mohiyati, G.Saymon. O‘rta Osiyoda menejmentning nazariy asoslari va uning asosiy tamoyillari.
7. O‘zbekistonda menejment nazariyasining shakllanishi.
O‘quv
mashg‘ulotining
maqsadi
Menejment nazariyasi to‘g‘risida asosiy tushunchalarni berish, uning asoschilari yaratgan tamoyillarni tushuntirish, O‘zbekistonda menejment nazariyasining shakllanishini o’rganish
O‘quv faoliyatining natijasi
Talaba menejment fani, uning ahamiyati, nazariy asoslari, asosiy tayanch iboralari haqida tushunchaga ega bo‘lishi, iqtisodiyotni modernizatsiyalashda menejmentning moxiyatini anglashiga erishiladi.
Talabada o‘tilgan mavzu bo‘yicha nazariy bilimlar va uning amaliyotdagi tadbig‘i bo‘yicha ko‘nikma xosil qilinadi.
Talabaning fanga tegishli tushuncha va dunyoqarashi shakllantiriladi.
Menejmentning evolyutsion rivojlanish davrini olimlar qarashining tub moxiyatini, ulardagi farqni talqin va taxlil qila olishi
5.O‘quv predmeti fanning tuzilmasini va tarkibini sharhlaydi, adabiyotlar ro‘yxati bilan tanishadi; Fanga doir sohalardagi erishilgan yutuqlarni yoritib beradi;
Predmet doirasida ishning uslubiy va tashkiliy xususiyatlarini baholash shakli va muddati ochib beradi;
Fanga oid g‘oyalarni tushuntirib beradi va uni rivojlantirish jarayonlarini aniqlaydi.
Fanga doir iqtisodiy-ijtimoiy jarayonlarning asosiy bosqichlarini umumiy ifodalaydi;
Topshiriq 2. Mavzuni jonlantish uchun savollariga javob berish. Eslatma:O‘quv uslubiy materiallar
Topshiriq 3Blits-o‘yin va loyixa texnologiyasi qoidasini o‘rganish. Eslatma:Ma’lumot axborot materiallari Topshiriq 4.Mustaqil tayyorgarlik ko‘rish uchun savollar va topshiriqlar Eslatma:O‘quv uslubiy materiallar
Nazorat shakli: Kuzatish, og‘zaki nazorat
maksimal ball
O‘qituvchi
imzosi
Talabaga qo‘yilgan ball
2.2.1-ilova
“Aqliy xujum ” usuli
Bu uslubda qo’yilgan savol, maummo, masalani butun guruh bilan birgalikda muhokama qilinadi. U talabalarni o’quv jarayonida mashg’ulotlar faol qatnashishlarini topish va bayon qilish chog’ida boshqalarni ham fikrini jalb qilish, o’z fikrlarini aytishga yo’naltiruvchi metoddir.
Savollar:
Boshqarish ta’limotida to‘rt yo‘nalish.
“Ilmiy menejment” maqsadi va F. Teylor ta’limotining mohiyati.
“Mumtoz menejment” maktabi miohiyati.
“Insoniy munosabatlar” maktabi mohiyati.
“Tizimli” yoki zamonaviy menejment mohiyati.
O‘zbekistonda menejment nazariyasi qachon shakllargan.
Menejment qonun-qoidalari va tamoyillari.
Amir Temur davlatni boshqarishda qanday tamoyillarni asos qilib olgan.
Ma’muriy buyruqbozlik tizimi sharoitida davlat qanday tamoyillar asos qilib olinadi?
Bozor iqtisodiyoti sharoitida O‘zbekistonda davlatni boshqarish uchun qanday tamoyillar asos qilib olinadi?
Guruh javobi
To’g’ri javob
Insoniy munosabatlar” maktabi mohiyati
Menejment qonun-qoidalari va tamoyillari
Bozor iqtisodiyoti sharoitida O‘zbekistonda davlatni boshqarish uchun qanday tamoyillar asos qilib olinadi?
Ma’muriy buyruqbozlik tizimi sharoitida davlat qanday tamoyillar asos qilib olinadi?
O‘zbekistonda menejment nazariyasi qachon shakllargan?
Kichik guruhlarda ishlash O’quv topshiriqlar
Guruh bilan ishlash qoidalari
Guruh a’zolarining har biri
o’z sheriklarining fikrlarini xurmat qilishlari lozim;
berilgan topshiriqlar bo’yicha faol, hamkorlikda va mas’uliyat bilan ishlashlari lozim;
o’zlariga yordam kerak bo’lganda so’rashlari mumkin;
yordam so’raganlarga ko’mak berishlari lozim;
guruhni baholash jarayonida ishtirok etishlari lozim;
“Biz bir kemadamiz, birga cho’kamiz yoki birga qutilamiz” qoidasini yaxshi bilishlari lozim.
O’quv topshiriqlar
1-guruh
‘Insoniy munosabatlar“ maktabi namoyondasi D.Mak-Gregorning (iks) va igrik) nazariyasini batafsil tushuntirib, taqqoslab bering
№
(iks) nazariyasi
(igrik) nazariyasi
1
2
3
4
5
2-guruh
‘Mumtoz menejment” maktabi miohiyatini izohlab bering
№
Shart-sharoitlar
Sharhlar
3-guruh
Amir Temur davlatni boshqarishda qanday tamoyillarni asos qilib olgan.
№
Xarakterli xususiyatlar
Mamlakat miqyosida
Xarbiy miqyosda
YO’RIQNOMA
Guruhda ishlash qoidalari
Har kim o’z o’rtoqlarini tinglashi, xushmuomalalik va xayrixohlik bildirishi lozim;
Har kim faol, birgalikda ishlashi, berligan topshiriqqa mas’uliyat bilan munosabatda bo’lishi lozim;
Har kim unga kerak bo’lganda yordam xaqida so’rashi lozim;
Har kim undan yordam so’ralganda yordam ko’rsatishi kerak;
Har kim guruhda ishlash natijalarini baholashda qatnashishi lozim;
Har kim shuni aniq tushunshi kerakki:
Boshqalarga yordam berib, o’zing o’rganasan!
Biz bitta kemadamiz: yoki birga suzamiz, yoki birga cho’kamiz!
Baholash mezonlari va ko’rsatkichlari (ball)
Guruh
1 topshiriq
2 topshiriq
3 topshiriq (har bir savol 0,2 ball)
Ballar yig’indisi
(1,0)
(1,4)
1-savol
2-savol
3-savol
(3,0)
1
2
3
Boshqaruv maqsadi va funksiyalari.
3-mavzu
Amaliy mashg‘ulotning texnologik xaritasi
Ishning
bosqichlari
vaqti
Faoliyat mazmuni
o‘qituvchi
talabalar
1-bosqich kirish qismi (20 min)
1.1. Amaliy mashg‘ulotni interfaol tarzda o‘tkazish uchun oldindan talabalarga berilgan mavzu(mustaqil ta’lim) bo‘yicha darsni jonli muloqot shaklida o‘tkazish uchun kichik-kichik guruhlarga bo‘lib, rejaga asosan mavzuning tub mohiyatini nazariy va amaliy jihatdan ochib berish talab etiladi.
Talabalarga mavzu oid mantiqiy fikrlashini rivojlantirish uchun ishlab chiqarish tarmoqlaridagi vaziyatli va muammoli masalalar beriladi. mavzuga bog‘liq g‘oya tashlanadi hamda guruhlar orasida muhokama qilishni o‘rgatadi. Xar bir gurux masala bo‘yicha o‘z echimlarini taklif qiladi. Qo‘yilgan masala bo‘yicha talabalar fikri, ma’lumot darajasi bahs muloqot shaklida tinglanadi.
Eshitadi.
Yozib oladi va tinglaydi.
Mavzuning nomi va tushunchalar yozib boriladi.
G‘oya va tushunchalar yozib boriladi.
2-bosqich Asosiy bosqich (50 min)
Har bir guruh taqdimot mavzu bo‘yicha taqdimotini guruh oldida namoyish qiladi.Taqdimotning bajarilish darajasi mavzu mohiyatini qisqa va aniq aks ettirilganligi o‘qituvchi va talabalar tomonidan baholanadi. Taqdimotning sifati unga ijodiy yondoshilganlik vaziyatli masalalar bilan bog‘liqligiga alohida e’tibor qaratiladi.
Aqliy xujum , Blits so’rov, kichik guruxlarda ishlash, test echish kabi usullari qo‘llanilib, faol bahs muloqotga kirishishlari orqali talabalarning nazariy qarashlari mustahkamlanadi. Mantiqiy fikrlash qobiliyatinirivojlantirish,malaka shakllantirish, ,tayanch iboralarning tub mohiyatini anglab o‘rganganlik darajasi orqali og‘zaki so‘rov shaklida tekshiriladi.
2.1.O‘qiydi. Eshitadi, jadvalni ko‘chirib oladi, hamda savollar beradi.
Tayanch so‘z va atamalar muhokama qiladi.
3-bosqich
Asosiy
3.1. Ekspertlar guruhining baholashi talabalar ichidan taqdimot qilgan
Savollar beradi
talabalarni baholovchi ekspertlar guruxi saylanadi. Ular gurux ishlarini masala echimlarini obektiv baholaydilar. Pedogog tomonidan ekspertlar guruxi ishiga baxo beriladi.
bosqich (10 min)
Test Amaliy mashg‘ulot natijalari:
-Mavzu bo‘yicha yakuniy xulosa qiladi nazariy bilimlarning amaliyotdagi tadbig‘i talaba tomonidan o‘zlashtiriladi.; -Menejment usullari va funktsiyalari haqida tushunchaga ega bo’ladilar. -Vaziyatli ishlab chiqarish masalalaridan kelib chiqqan holda boshqaruv funksiyalari o‘rganiladi. Talabalarning tayyorgarlik va o‘zlashtirish darajasi reyting baxolash mezoni asosida baxolanadi va e’lon qilinadi. Professor-o‘qituvchi tomonidan maqsadga erishilganlik o‘zlashtirish darajasi aniqlanadi. Mustaqil ta’lim uchun vazifalar beriladi va qo‘shimcha adabiyotlar tavsiya qilinadi.
Darsga xulosa qilinadi.
Bilimlarni chuqur o‘zlashtirishga asoslangan amaliymashg‘ulot
Amaliy
mashg‘ulot
rejasi
Boshqaruv maqsadi va ularga quyiladigan asosiy talablar.
Boshqaruv maqsadi turlari, joriy va istiqboldagi maqsadlar, muammoli va innovatsion maqsadlar , maqsdga qo‘yiladigan sifatlar.
“Maqsadlar shajarasi” maqsad daraxti.
Maqsadli boshqaruv usuli pog‘onalari.
Boshqarish funktsiyalari mohiyati, mazmuni, boshqarish asosiy funktsiyalarining tarkibiy tuzilishi.
Boshqaruv maqsadi va funksiyalari to‘g‘risida asosiy tushunchalarni berish, uning turlarini , boshqarish funktsiyalari mohiyati, mazmuni,ularning tarkibiy tuzilishi tushuntirish va talabalarda mavzu haqida tassavurni shakillantirish
O‘quv
faoliyatining
natijasi
1. Talaba boshqaruvning maqsadi, uning funksiyalari , uning ahamiyati, asosiy tayanch iboralari xaqida tushunchaga ega bo‘lishi, iqtisodiyotni modernizatsiyalashda menejmentning moxiyatini anglashiga erishiladi. 2.Talabada o‘tilgan mavzu bo‘yicha nazariy bilimlar va uning amaliyotdagi
tadbig‘i bo‘yicha ko‘nikma xosil qilinadi.
3.Talabaning fanga tegishli tushuncha va dunyoqarashi shakllantiriladi. 4.O‘quv predmeti fanning tuzilmasini va tarkibini sharhlaydi, adabiyotlar ro‘yxati bilan tanishadi; Fanga doir sohalardagi erishilgan yutuqlarni yoritib beradi;
Predmet doirasida ishning uslubiy va tashkiliy xususiyatlarini baholash shakli va muddati ochib beradi;
Fanga oid g‘oyalarni tushuntirib beradi va uni rivojlantirish jarayonlarini aniqlaydi.
Fanga doir iqtisodiy-ijtimoiy jarayonlarning asosiy bosqichlarini umumiy ifodalaydi;
Topshiriq 2. Mavzuni jonlantish uchun savollariga javob berish. Eslatma: O‘quv uslubiy materiallar
Topshiriq 3Blits-o‘yin va loyixa texnologiyasi qoidasini o‘rganish. Eslatma:Ma’lumot axborot materiallari Topshiriq 4.Mustaqil tayyorgarlik ko‘rish uchun savollar va topshiriqlar Eslatma:O‘quv uslubiy materiallar
Nazorat shakli: Kuzatish, og‘zaki nazorat
maksimal
ball
1
O‘qituvchi
imzosi
Talabaga
qo‘yilgan
ball
3.2.1-ilova
“Aqliy xujum ” usuli
Bu uslubda qo’yilgan savol, maummo, masalani butun guruh bilan birgalikda muhokama qilinadi. U talabalarni o’quv jarayonida mashg’ulotlar faol qatnashishlarini topish va bayon qilish chog’ida boshqalarni ham fikrini jalb qilish, o’z fikrlarini aytishga yo’naltiruvchi metoddir.
Savollar: Boshqaruv maqsadiga quyiladigan asosiy talablar.
Boshqaruv maqsadi turlari.
“Maqsadlar shajarasi” .
Maqsadli boshqaruv usuli pog‘onalari.
Boshqarish asosiy funktsiyalarining tarkibiy tuzilishi.
Boshqarishning asosiy funktsiyalari
Guruh javobi
To’g’ri javob
Maqsadga qo’yiladigan sifatlar
Menejment qonun-qoidalari va tamoyillari bilan boshqaruv maqsadlarining bog’liqligi
Bozor iqtisodiyoti sharoitida O‘zbekistonda davlatni boshqarish uchun qanday maqsadlar tanlandi?
Boshqarishning asosiy funktsiyalari?
“Maqsadlar shajarasi”
Kichik guruhlarda ishlash O’quv topshiriqlar
Guruh bilan ishlash qoidalari
Guruh a’zolarining har biri
o’z sheriklarining fikrlarini xurmat qilishlari lozim;
berilgan topshiriqlar bo’yicha faol, hamkorlikda va mas’uliyat bilan ishlashlari lozim;
o’zlariga yordam kerak bo’lganda so’rashlari mumkin;
yordam so’raganlarga ko’mak berishlari lozim;
guruhni baholash jarayonida ishtirok etishlari lozim;
“Biz bir kemadamiz, birga cho’kamiz yoki birga qutilamiz” qoidasini yaxshi bilishlari lozim.
1.1. Amaliy mashg‘ulotni interfaol tarzda o‘tkazish uchun oldindan talabalarga berilgan mavzu(mustaqil ta’lim) bo‘yicha darsni jonli muloqot shaklida o‘tkazish uchun kichik-kichik guruhlarga bo‘lib,(kartochkalar, sanoq asosida) rejaga asosan mavzuning tub mohiyatini nazariy va amaliy jihatdan ochib berish talab etiladi.
Eshitadi.
Yozib oladi va tinglaydi.
Talabalarga mavzu oid mantiqiy fikrlashini rivojlantirish uchun ishlab chiqarish tarmoqlaridagi vaziyatli va muammoli masalalar beriladi. mavzuga bog‘liq g‘oya tashlanadi hamda guruhlar orasida muhokama qilishni o‘rgatadi. Xar bir gurux masala bo‘yicha o‘z echimlarini taklif qiladi. Qo‘yilgan masala bo‘yicha talabalar fikri, ma’lumot darajasi bahs muloqot shaklida tinglanadi.
Mavzuning nomi va tushunchalar yozib boriladi.
G‘oya va tushunchalar yozib boriladi.
2-bosqich Asosiy bosqich (50 min)
Har bir guruh taqdimot mavzu bo‘yicha taqdimotini guruh oldida namoyish qiladi.Taqdimotning bajarilish darajasi mavzu mohiyatini qisqa va aniq aks ettirilganligi o‘qituvchi va talabalar tomonidan baholanadi. Taqdimotning sifati unga ijodiy yondoshilganlik vaziyatli masalalar bilan bog‘liqligiga alohida e’tibor qaratiladi.
Aqliy xujum, blits so’rov, kichik guruhlarda ishlash kabi usullari qo‘llanilib, faol bahs muloqotga kirishishlari orqali talabalarning nazariy qarashlari mustahkamlanadi. Mantiqiy fikrlash qobiliyatinirivojlantirish,malaka shakllantirish, ,tayanch iboralarning tub mohiyatini anglab o‘rganganlik darajasi orqali og‘zaki so‘rov shaklida tekshiriladi.
2.1.O‘qiydi. Eshitadi, jadvalni ko‘chirib oladi, hamda savollar beradi.
Tayanch so‘z va atamalar muhokama qiladi.
3-bosqich Asosiy bosqich (10 min)
3.1.Ekspertlar guruhining baholashi talabalar ichidan taqdimot qilgan talabalarni baholovchi ekspertlar guruxi saylanadi. Ular gurux ishlarini masala echimlarini obektiv baholaydilar. Pedogog tomonidan ekspertlar guruxi ishiga baxo beriladi.
Amaliy mashg‘ulot natijalari:
-Mavzu bo‘yicha yakuniy xulosa qiladi nazariy bilimlarning amaliyotdagi tadbig‘i talaba tomonidan o‘zlashtiriladi.;
- Boshqarishning tashkiliy strukturalari turlari o’rganiladi.
-Vaziyatli ishlab chiqarish masalalaridan kelib chiqqan holda boshqarishning tashkiliy strukturalaridan foydalanish o‘rganiladi.
3.2 Talabalarning tayyorgarlik va o‘zlashtirish darajasi reyting baxolash
Savollar beradi Test
mezoni asosida baxolanadi va e’lon qilinadi. Professor-o‘qituvchi tomonidan maqsadga erishilganlik o‘zlashtirish darajasi aniqlanadi. Mustaqil ta’lim uchun vazifalar beriladi va qo‘shimcha adabiyotlar tavsiya qilinadi.