Menejmentga kirish

A. Fayol boshqarishni:

Kelajakni koʻruvchi; 

Faoliyatni tashkillashtiruvchi; 

Tashkilotni idora qiluvchi; 

Faoliyat turlarini muvofiqlashtiruvchi; 

Qaror va buyruqlarning bajarilishini nazorat qiluvchi kuchli qurol
deb ataydi. Bu fikrlar Hozirgi davrgacha boshqarish fani asosida yotadi. 

---

10 
“Ilmiy menejment” va “mumtoz menejment” namoyandalari mexnatni ilmiy 
tashkil qilish tamoyillarini ishlab chiqishdi. Mexnatni 
texnokratik 
boshqarilishiga 
asos solishdi. Bu tamoyillar asosida: 

raxbarning xodimga boʻladigan munosabatlari aloxidalashtirildi; 

mexnatni ragʻbatlantirish qat’iy me’yorlashtirildi; 

mexnatni rejalashtirish va uni nazorat qilish qat’iylashtirildi; 

mexnatga jismonan majburlash oʻrnatildi; 

yollanma ishchidan fikrsiz robot sifatida foydalanish usuli qat’iy 
oʻrnatildi. 
Mexnatni texnokratik boshqarish usuli yollanma ishchilarning mexnat 
unumdorligini oshirishda gʻoyatda samarador va maqbul usul sifatida koʻp yillar 
davomida xizmat qildi. Ayniqsa, bu usul G.Ford zavodlarida yuqori rivojlanishga 
erishdi. Uning boshqa kompaniyalardagi izdoshlari ishlab chiqarishni uzluksiz-
konveyer usulida tashkil etishlari boshqarishni markazlashtirishga, mexnatni ilmiy 
tashkil etishga, unumdorlikni keskin oʻstirishga erishdilar. 180-1860 yillarda fan-
texnika omilining kuchayishi mexnatni tashkil qilish va uni boshqarishda 
qoʻllanilayotgan texnokratik usulning xam takomillashtirilishini taqoza etdi. Fan-
texnika taraqqiyoti yangi texnologiyalarni kirib kelishini jadallashtiradi. Endi 
ishchi kuchiga boʻlgan munosabat tubdan oʻzgaradi. 
Shunday bir sharoitda ilmiy va mumtoz menejmentlarga muqobil xarakat 
sifatida AQShda 1820-1830 yillari “teylorizm”ga qandaydir darajada qarshi 
turuvchi yangi nazariya -