Menejment nazariyasi

Axborot  tizim i 
-  hujjatlar  axborot  oqimlari, 
aloqa  kanallari  va  m enejm ent  obyektining  texnikaviy  vositalarini 
qamrab  oluvchi  murakkab  axborot  m ajmuidir.  M enejm ent  obyekti­
ning  qandaydir  bir  qismi  bo'yicha  axborot  yig'indisi  kichik  tizim ni 
tashkil  etadi.  M aqbul  axborot  tizim ini  tashkil  etish  m enejm entning 
u  yoki  bu  tashkiliy  tizim ini  loyihalashtirish  va  un in g  samarali  faoli- 
yat  yuritushuning  m uhim   shartlaridan  bo'lib  hisoblanadi.

---

Axborot  tizim lari  oddiy  va  murakkab  tizim   bo'lishi  m um kin. 
O ddiy  axborot  tizim i  uni  qayta  ishlashni  talab  etm aydi,  axborot 
m anbasidan  u  iste’m ol  qilinishi  joyigacha  yetkazishda  o'zgarish 
yuz  bermaydi.  Bunday  axborot  telefon  yoki  boshqa  xabar  berish 
vositalari  yordamida  bir  marta  beriluvchi  xabar  sifatida  yetkazila- 
di.  M urakkab  axborot  tizimlari  axborotni  qayta  ishlashning  mexani- 
zatsiyalashtirish  va  avtomatlashtirish  darajasi  bo'yicha  turlarga  ajra- 
tiladi.  Birinchi  guruhga  qo'lda  yoki  eng  oddiy  m exanizm lar  yor­
damida  qayta  ishlanuvchi  axborot  tizim lari  kiradi.  Ikkinchi  guruh­
ga  axborotni  to'plash,  qabul  qilish  va  qayta  ishlashda  mexanizatsiya 
keng  q o'llaniladigan  axborot  tizim lari  kiradi.  U chinchi  guruhga 
m a ’lum otlarni  m ajm uiy  mexanizatsiya  vositasi  bilan  birga  avtom at­
lashtirish  elementlarini  qo'llab  qayta  ishlash  va  to'plash  qo'llanilgan 
axborot  tizim lari  kiradi.
Axborot  qabul  qilish,  uzatish  va  qayta  ishlash  siklining  avtomat- 
lashtirilgan  axborot  tizim i  to'rtinchi  guruhni  tashkil  etadi.
Axborotni  qayta  ishlashda  qo'llaniladigan  boshqaruv  tizim lari 
avtom atlashtirilgan  boshqaruv  tizim i  (ABT)  n om ini  olgan.  ABT 
quyidagi  vazifalarni  bajaradi:
-  axborot  qabul  qilish;
-  axborotni  qayta  ishlash;
-  axborotni  saqlash,  yig'ish;
-  boshqaruv  tashkilotiga  axborot  berish;
-  ijrochilarga  buyruq  uzatish.
Ilg'or  axborot  tizim ini  loyihalashtirish  jarayoni  quyidagi  vazi­
falarni  amalga  oshirishga  asoslanishi  lozim:
-  korxonada  m avjud  axborot  tizim ini  tahlil  qilish,  axborotning 
asosiy  yo'nalishlarini  o'rganish;
-  axborot  tizim in in g   iqtisodiy-modelini  ishlab  chiqish;
-  zarur  axborot  hajm i  va  m azm unini  aniqlash;
-  axborot  to'plash  va  qayta  ishlash  uchun  texnikaviy  vosita- 
lam i  aniqlash;
-  axborotni  qayta  ishlash  texnologiyasini  yaratish;
-  axborot  vujudga  kelishi  va  foydalanish  davriyligini  belgilash;
-  korxonada  qo'llaniladigan  axborot  uchun  shifrlar  tizim ini  ya­
ratish;

---

-  axborotni  uzatish  va  qayta  ishlashni  avtom atlashtirish  va 
mexanizatsiyalashtirish  qulay  bo'lishi  uchun  standart  m a’lum otlarni 
loyihalashtirish;
-  loyihalashtirish  jarayonida  olingan  barcha  materiallarni  tartib­
ga  solish  va  rasmiylashtirish.
Bozor  sharoitida  ishlab  chiqarish  axborot  tizim larini  ular  rivoj- 
lanishi  va  loyihalashtirishga  tizim li  yondashish  asosida  m ajm uiy 
tashkil  etishni  talab  etadi.  Bu  talablarga  m a’lum otlarni  qayta  ish- 
lashning  integratsion  tizim i  javob  beradi.  Uni  turli  darajadagi  za- 
m onaviy  kom pyuterlar,  inson  m ashina  tizim ini  har  tom onlam a 
qo'llash  asosida  loyihalashtirish  m um kin.