Menejment nazariyasi

6.2.  Tashkiliy  tuzilm alar  turlari
Tashkiliy  tuzilm alar  juda  turli-tuman,  lekin  ular  um um iy  izchil 
bog'liqlikka  ega  va  qonuniyatlarga  bo‘ysunadi.
M enejm ent  tashkiliy  tuzilm asining  asosiy  turi  chiziqli  va  funk- 
sional  tuzilm alardir.  U larning  birikishi  asosida  turli  xil  chiziqli- 
funksional  tuzilm alar  tarkib  topadi.
C h iziq li 
F unksional
C hiziqli  shtabli 
C h iziq li  funksional

---

Shartli  belgilar:  R   -  rahbar,  B  -  boshliq,  U  -   usta,  F  -  funk- 
sional  rahbar,  Sh  -  shtab,  1,1;  1,2;  1,3  -   funksional  bo'limlar.
Chiziqli  tuzilm a  uning  quyi  boshqaruv  bo'g'inlari  yuqori  bos- 
qichdagi  rahbarga  bevosita  bo‘ysunishi  bilan  tavsiflanadi.
Chiziqli  tuzilm ada  har  bir  xodim  bitta  rahbarga  bo‘ysunadi  va 
yuqori  tizim   bilan  faqat  u  orqali  bog'langan  bo'ladi.
Chiziqli  tuzilm an in g   ijobiy  tom onlari  un in g   oddiy,  ishonchli, 
kamxarjligidir.  Har  bir  rahbar  butun  mehnat  jamoasi  faoliyati  nati- 
jalari  bo'yicha  javobgar.  B u  strategik  va  joriy  qarorlarni  qabul 
qilish  huquqi  markazlashishiga  olib  keladi.
C h iziq li  tu z ilm a la rn i  hal  e tiluvchi  m asalalar  doirasi  keng 
bo'lmagan,  buni  masalalar  yechilishi  oson  bo'lgan  hollarda  qo'llash 
maqsadga  muvofiqdir.
Sof  holda  chiziqli  boshqaruv juda  kam,  asosan,  brigada,  bo'lim, 
shirkat,  kichik  korxonalarda  qo'llaniladi.
C h iz iq li  tu z ilm a n in g   asosiy  k a m c h ilig i  shundan  iborat-ki, 
bo'g'inlar  koordinatsiyasi  puxta  bo'lm aydi.  Rahbar  universal  mu- 
taxassis  bo'lishi  va  unga  bo'ysunuvchi  barcha  bo'g'inlar  faoliyatining 
ham ma  tom onini  qamrab  olishi  lozim.