“Menejment” kafedrasi


Rahbarlik turlarining, o’ziga xos xususiyatlari



Download 354,61 Kb.
bet39/79
Sana29.06.2021
Hajmi354,61 Kb.
#104188
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   79
Bog'liq
“Menejment” kafedrasi-fayllar.org

Rahbarlik turlarining, o’ziga xos xususiyatlari




Belgilar


Rahbarlik turlari




Avtokratik rahbar


Demokratik rahbar


Liberal rahbar


1.

Qaror qabul qilishda

Yakkabosh, jamoa fikri bilan hisoblashmaydi


Jamoa fikri bilan hisoblashadi


Ko’rsatmaga binoan ish tutadi


2.

Qaror yechimlarini bo’ysinuvchilarga etkazishda

Yozma va og’zaki buiruq, ko’rsatma orqali


Taklif orqali


Iltimos qilish, yalinish orqali


3.

Ma’suliyatni taqsimlash orqali

To’la to’kis rahbar qo’lida


Vakolatiga binoan


To’la-to’kis ijrochilar-ning fikriga binoan


4.

Bo’isinuvchilarning tashab-buskorligiga

Io’l qo’yadi


Rahg’batlan-tiradi va foydalanadi


To’la- to’kis tayanadi


5.

Kadrlarni tanlashda

Kuchli raqobat-doshlardan qutilish tarafdori


Ishchan, bilimdon xodimlarga mo’ljal oladi va ularning o’sishiga yordam beradi


Beparvo

6.

Bilimga bo’lgan munosobatda


Hamma narsani o’zim bilaman deb hisoblaidi


Mutassil o’qiydi va qo’l ostidagi bo’ysinuvchilardan ham shuni talab qiladi


E’tiborsiz, baribir, beparvo


7.

Muomalada

Salbiy, masofa saqlaydi


Ijobiy muloqatda kirishimli va faol


Tashabbus ko’rsatmaydi


8.

Bo’isinuvchilariga nisbatan

Kayfiyatiga qarab muomala qiladi, asabli


har xil, talabchan, xayrihoh, andishali


Talabchan emas, muloyim


9.

Intizomga nisbatan

Qattiq, formal, yuzaki


Maqsadga muvofiq talab qiladi


Yumshoq yuzaki


10.

Rag’batlantirish-ga nisbatan

Onda sonda rag’batlantirib tez-tez jazolash tarafdori


Onda-sonda jazolab tez-tez rag’batlantirish tarafdori


Aniq mo’ljali yo’q


Har uchala rahbarlik turi o’rtasida mutanosiblik mavjud bo’lib aniq sharoitlarda birining salmog’i oshishi bilan boshqasining salmog’i kamayadi.



Fazilat - bu ijobiy xislat, yaxshi sifat yoki xususiyatdir. Kishilarda fazilatlarning turlicha bo’lishi hamda har xil xulq- atvorlar insonning badanida aylanib yuradigan suyuq moddalarga ko’p jihatdan bog’liq ekanligi tajribada kuzatilgan.

Qadimgi tibbiyotning yirik namoyondasi Gippokrat inson badanida qon asosii o’rinni ishg’ol etsa, bunday odam harakatchan, engil bo’ladi, taasurotlarning almashinishiga tez ko’nikib keta qoladi, o’z atrofida sodir bo’layotgan voqealarga darhol va ishtiyoq bilan aralashadi, degan fikri bejiz emas.

Mana shu xil kishilarni Gippokrat Sangviniklar (xushchaqchaq kishilar) deb atagan. Bu lotincha “singvinis” ya’ni “qon” degan so’zdan kelib chiqqan.

Sangviniklar tuyg’u (jo’shqin) xususiyatlari bilan ajralib turadi. Ular:



  • yangi kishilar bilan tez til topishadigan;


  • bir ish turidan ikkinchi ish turiga tezda ko’nikadigan;


  • bir turda bajariladigan ishlarni yoqtirmaidigan;


  • yangi sharoitga osonlik bilan o’rganadigan;


  • xushchaqchaq;


  • harakatlari shiddatli;


  • nutqi tez;


  • kelajakka ishonch bilan qaraydigan;


  • so’zini aniq va ma’noli qilib, imo ishoralar bilan gapradigan kishilardir.


Sangviniklar ish jarayonida kechgan ko’ngilsiz hodisalarni tezda esdan chiqarib yuboradilar. Ular o’z kuchi hamda qobiliyatlariga ortiqcha baho berish xususiyatiga egadirlar.

Rahbarlar ularning ishini salbiy baholashdan ko’ra ularga nisbatan qattiq qo’l va talabchan bo’lsalar ijobiy natijaga erishish mumkin.

Sangviniklar yuqori lavozimga intiladigan kishilar bo’ladilar.

Agar kishi tanasida shilliq hukmron o’rin tutsa, unday kishilar og’ir, tepsa tebransmas, kayfiyatlari va intilishlari ancha barqaror, voqealar va hayot taassurotlariga loqayd qaraydigan bo’ladilar. Bunday xil kishilar flegmatiklar deb atalgan. Qadimgi yunonlar shilliqlarni “Flegma” deyishgan.

Flegmatiklar:


  • ta’sirchanligi sust bo’ladi;


  • bir turdagi ishdan ikkinchi turdagi ishga sekinlik bilan ko’chadilar;


  • faolliklari kam;


  • yangi sharoitga qiyinchilik bilan moslashadilar;


  • harakatlari va nuto’lari sust;


  • ko’ngilsiz hodisa yuz berganda osoyishtaliklarini buzmaydilar;


  • sabr-toqatli chidamli bo’lib, so’zlaganda xotirjam, o’zga shaxslar bilan hayajonlanmay gapiradilar.


Flegmatiklar chidamliligi, matonati, o’zini tuta bilishi bilan ajralib turadi.

Gippokratning fikricha, agar kishi tanasida za’faron safro ustun tursa, bunday kishi tezkor, qa’tiy-harakatchan bo’ladi. Bu toifa kishilarni Gippokrat xoleriklar (qoni qiziq kishilar) deb atagan. Qadimgi yunonchada safroni “xoley” deyishgan.

Xoleriklar – ko’tarinki ruhda ishlay oladigan, qarshiliklarni enga oladigan kishilar bo’lib, ularning ishlash zavqi kayfiyatining bo’zilishi bilanoq tez o’zgarishi mumkin. Ular serjahl, o’zini yaxshi ko’radigan, tez gapiradigan odamlar bo’lib, ular boshqalardan gapining ohangi o’zgaruvchanligi bilan ajralib turadilar. Xoleriklarning vazminlik darajasi xuddi sangviniklarnikidek bo’ladi. Rahbar va boshqa kishilarga nisbatan o’zini to’g’ri tutadi.

Nihoyat, Gippokrat yana bir tur kishilarni ajratadiki, bundaylarning ahvoli, ruhiyati bir xilda turmaydi. Ular yomon kayfiyatga ko’proq moyil bo’ladilar, arzir-arzimas narsalardan qattiq kuyunaveradilar. Bunday kishilarni ulug’ shifokor melanxoliklar deb atagan. Qadimgi yunonchada “melanxolik” so’zi “qora safro” degan ma’noni bildirgin.



Melanxoliklar:




  • o’ta ta’sirlanuvchan xususiyatga ega;


  • tez toliqadigan va o’ziga ishonmaydigan;


  • tashvishsiz, lekin jo’da sezuvchan;


  • nihoyatda arazchan;


  • juda oz kuladigan;


  • faolligi sust, tortinchoq, kam g’ayrat;


  • arzimagan sabablarga ko’zlaridan yosh oqib ketaveradigan;


  • yangi kishilar bilan qiyinchilik bilan til topishadigan kishilardir.

Melanxoliklar qulay sharoitda oldiga qo’yilgan masalalarni muvafaqqiyatli bajaradi. Agar ishda sharoit, ya’ni vaziyat o’zgarsa, qiyinchilik tug’ilsa, ular o’zlarini panaga olib turishadi.

Hozirgi davrda menejer (rahbar)lar qondirishi zarur bo’lgan talablar juda ko’p.



Download 354,61 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   79




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish