«menejment» kafedrasi

Paxta tozalash zavodi qurilishi (qayta jihozlanishi)
bosh smetasi, ming so‘m
10-jadval

№	Nomlanishi	%	So‘m ma
1	Asbob-uskunaga kapital quyilma		740421
2	Kurilishga kapital quyilma		576219
	Jami	100	1316640
3	Qidiruv va rejalashtirish	4	52666
4	Maydonlarni loyihalash	1	13166
5	Transport va aloqa ob’ektlari	5	65832
6	Vodoprovod va kanalizatsiya	6	78998
7	Maishiy xizmat binolari	5	65832
8	Turar joy va kommunal qurilishi	25	326160
9	Boshqka xarajatlar	8	105331
10	Ko‘zda tutilmagan xarajatlar	8	105331
	Jami		816316
	Jadval bo‘yicha barchasi		2132956

Ilova: Zavod qurilishi (qayta jihozlanishi) bosh smetasi

oldingi jadvalda hisoblangan asbob-uskunalar qiymati hamda bino va inshootlar kapital quyilmalar miqdoriga ko‘ra hisoblanadi. Qolgan xarajat turlari ular yig‘indisidan belgilangan foizlarga binoan hisoblanadi.va xisoblashlar shuni ko’rsatadiki asbob uskunaga kapital qo’yilma 740421 so’mni, qurilishdadi kapital qo’yilma 576219 so’mni va jami xarajatlar esa 2132956 ming ni tashkil qilar ekan.
Asosiy ishlab chiqarish fondlari qiymati (Fas.) bosh smeta xarajati (Kb)dan turar-joy kommunal qurilishi xarajatlarining ayirmasiga teng:
Fas = Kb – TJKK (25 %)

Zavod qurilishi (qayta jihozlanishi)da bosh smetada yangi ishga tushirilayotgan asbob-uskunalar (Ko) va yangi qurilishga (Kz) kapital quyilma ko‘rsatiladi. Ushbu ma’lumotlar asosida qayta jihozlanish (rekonstruksiya) bosh smetasi tuziladi.

Qayta jihozlanadigan (rekonstruksiya qilinadigan) zavod asosiy ishlab chiqarish fondlari (Fas) qayta jihozlash qiymati (Kr) (qayta jihozlash bosh smetasi) plyus zavodda qoldirilgan asosiy fondlar qiymatiga teng bo‘ladi:
Fas = Kr + Ks


Amortizatsiya ajratmalari hisobi
11-Jadval

Ob’ekt nomlanishi	Qiymati, ming so‘m	Amortizatsiya fondi, %	Amortizatsiya so‘m masi, ming so‘m
1	2	3	4
1.Asbob – uskunalar (bosh smetaning 1+5+10 bandlari) 2. Bino va inshootlar (bosh smetaning 2+3+4+6+7+9 bandlari)	915584 892212	15 3	137338 26766
Jami	1803796	-	164104

Jadvalda Amartizatsiya ajratmalari hisobi keltirilgan bo’lib unga ko’ra qiymati 915584 ming so’m, Amartizatsiya fondi 15 %ni tashkil qilib va uning summasi 137338 ming somni tashkil qiladi.bino va inshootlar qiymati 982212 ming,amartizatsiya fondi esa 3% bo’lib uning miqdori 26766 ming ni tashkil qiladi.

ISHLAB CHIQARISH XARAJATLARI VA PAXTA XOM-ASHYOSI HAMDA TOLASI TANNARXI KALKULYASIYASINING HISOBI
Paxta xom-ashyosi tannarxi kal’kulyasiyasi
12-Jadval

	Birlik	Jami	SHu jumladan navlar bo‘yicha
			I	II	III	IV	V
1. Tayyorlana-digan paxta xom-ashyosi miqdori	Tonna	56000	39200	8400	5600	1680	1120
2. Xarid narxlaridagi qiymati: A) 1 tonna paxta xom-ashyosi B) Umumiy qiymati	So‘m ming so‘m	17794706	14127986	11796740	2411902	6820700	637000
3. Tayyorlov-transport xarajatlari: A) 1 tonna paxta xom-ashyosiga B) Barcha paxta xom-ashyosiga	So‘m M.so‘m	42244306	17406000	248400	921620	19280	5530
4. Paxta xom-ashyosi tannarxi, franko-zavod A) 1 tonna paxta xom-ashyosi uchun.	So‘m m.so‘m	90019136	19868586	1928074	3733522	19480	10467

Yuqoridagi jadvalda ishlab chiqarish xarajatlari va paxta xom ashyosi xamda tolasi tannarxi kalkulyatsiyasining xisobi keltirilgan bo’lib 1-na uchun tayyorlanadigan paxta xom ashyosi miqdori 39200 tonnani tashkil qiladi va xarid tannarxining qiymati 1 tonna paxta xom ashyosi uchun 1217510 so’mni, umumiy qiymati esa 47726392000 so’mni tashkil qiladi.tayyorlangan transport xarajatlari esa 1 tonna paxta uchun 150000 so’mni umumiy qiymatda esa 5250000 so’mni tashkil qiladi

Kundalik tiklash xarajatlari
13-Jadval

№	Nomlanishi	Summa, m.so‘m
1	Ish faoliyati vaqtidagi mexanika tiklash ustaxonasi ishchilari ish haqi fondi	673340767
2	Sotsial sug‘urta fondiga to‘lov 20%	14813000
3	Materiallar	54765000
4	Jami	742918767

Ilova: Kundalik tiklash xarajatlari tiklash jarayonida ishtirok etuvchi ishchilar ish haqiga binoan hisoblanadi.

Kundalik tiklashdagi mexanika tiklash ustaxonasi ishchilari ish haqi ular umumiy ish haqi fondidan 75 % miqdorida olinadi.
Tiklash uchun zarur bo‘ladigan materiallar kundalik tiklash umumiy xarajatlarining 40 % miqdorida rejalashtiriladi va quyidagicha aniqlanadi:

Materiallar = .

Paxta tolasi tannarxi kal’kulyasiyasi
14-Jadval

№	Xarajat moddalari	Xarajat mutloq summasi, m.so‘m	1 t.tolaga xarajat miqdori, so‘m
1	2	3	4
1	I. Xom – ashyo Mashina terimi uchun ustama va transport xarajatlari bilan birgalikdagi xom-ashyo qiymati	200,291360	5,058000
2	Qo‘shimcha mahsulotlar qiymati	476,553500	1,204000
3	Qo‘shimcha mahsulotlar chegirilgandagi xom-ashyo qiymati (1-2)	152,536010	3,854000
4	II. Paxta xom-ashyosiga qayta ishlov berish xarajatlari: O‘rash materiallari	12,00000	3,000000
5	Asosiy ishlab chiqarish ishchilari asosiy va qo‘shimcha ish haqi	650,000000	15,700000
6	Sotsial sug‘urta fondiga to‘lov	13,630830	3,500000
7	Ishlov berish xarajatlari	14,710910	1,570000
8	Paxta xom-ashyosiga qayta ishlov berish xarajatlari - jami	234,739900	35,00000
9	Jami ishlab chiqarish tannarxi (3+8)	176,110000	38,000000
10	Davr xarajatlari	47,459000	5,900000
11	Moliyaviy faoliyat xarajatlari	12,000000	2,676740
12	To‘liq tannarx (9+10+11)	187,799461	4,697000

Paxta tozalash sanoatida tannarx faqat asosiy mahsulot – paxta tolasi bo‘yicha hisoblanadi.

YOrdamchi maxsulotlar tannarxi hisoblanmaydi. Mahsulot ishlab chiqarish barcha sarf-xarajatlari tolaga taalluqli bo‘ladi, shu boisdan tola tannarxi hisoblanishida xom-ashyo qiymati yordamchi maxsulotlar qiymati miqdoriga kamaytiriladi.
Paxta tolasi ishlab chiqarish tannarxi yordamchi mahsulotlar chegirib tashlangandagi xom-ashyo qiymatiga qayta ishlov berish xarajatlarini qo‘shgandagi miqdorga teng bo‘ladi.
Tola to‘liq tannarxi jami ishlab chiqarish tannarxiga davr xarajatlarini va moliyaviy faoliyat xarajatlarini qo‘shgandagi miqdorga teng bo‘ladi.
Bir tonna tola xarajati har bir modda xarajat summasini ishlab chiqariladigan paxta tolasi miqdoriga bo‘lib topiladi.

SOTISH HAJMI, FOYDA. RENTABELLIK HISOBI

Paxta tolasini sotishdan tushadigan tushumni rejalashtirish
15-Jadval

Paxta tolasi		Miqdori, tonna	Ulgurji-sotish narxi, t/so‘m	Sotish hajmi, m.so‘m
Navi	sinfi
I	Oliy	14504	100823720	41116028
	YAxshi
	O‘rta
	Oddiy
II	YAxshi	3108	29622532	2654866
	O‘rta
	Oddiy
	Iflos
III	YAxshi	2072	904501524	9448167
	O‘rta
	Oddiy
	Iflos
IV	YAxshi	621.6	10114296	206971
	O‘rta
	Oddiy
	Iflos
V	O‘rta	414.4	9026218	25973
	Oddiy

Yuqorida jadvalda ko’rinib turibdiki paxta tolasi 1-navi oliy sinfini miqdori 14504 tonna bo’lib ulgurchi sotish narxi 100823720 so’m sotish xajmi esa 41116028 so’mni tashkil qiladi.2-nav yaxshi sinfida esa 3108 tonna tola bo’lib ulgurchi sotish narxi 29622532 so’mni, sotish xajmi esa 2654866 so’mni tashkil qiladi jadvalda qolgan navlarning xam ulgurchi va sotish xajmi xam keltirilgan.

Foyda = sotish hajmi – To‘la tannarx
1 so‘m tovar mahsulot xarajati =
Asosiy texnik – iqtisodiy ko‘rsatkichlar hisobi
Jinning asosiy texnik ko’rsatkichi jin soatiga qancha tola ajratishi va arralar nech soatda almashtirilishi, kolosniklar necha soatda almashtirilishi va matorning qancha elektr energiya sarf qilinishi va ular zavodning iqtisodiy ko’rsatkichlarni o’z ichiga oladi.