Men1 : -salom Men2 siz bilan anchadan beri oliy ta’lim mavzusida suhbatloshmoqchi edim. Agar qarshi bo’lmasangiz biroz shu mavzuda fikr almashsak. Men2
Oliy ta’limda o’qish kerakmi ?!
Reja:
Oliy ta’lim qanchalik zarur.
Diplom nima uchun kerak ?
Xulosa.
Men1 : -Salom Men2 siz bilan anchadan beri oliy ta’lim mavzusida suhbatloshmoqchi edim. Agar qarshi bo’lmasangiz biroz shu mavzuda fikr almashsak.
Men2 : -Men roziman juda yaxshi mavzuni tanlabsiz.
Men1 : -Demak boshldik. Sizga bir savolim bor. Oliy ta’limda o’qish siz uchun qanchalik zarur ?
Men2 : -Juda yaxshi savol. Oliy ta’lim o’zi nima uchun kerak ? Nima uchun xar yili millionlagan abituriyentlar oliy ta’limga hujjat topshirmoqda ? Dastlab shu savollarga javob qidirsak . Ochig’ini aytsam bundan ikki yil oldin ham oliy ta’lim mening hayotimda juda-juda muhim ro’l o’ynar edi. Hatto universitetga kirmasam, mening kelajagim yo’qdek tuyulardi. Eng asosiy maqasadim universitetni tamomlab, diplomni qo’limga olib, biror davlat ishiga joylashmoqchi edim. Lekin o’tgan yili fikrlarim, dunyoqarashim tubdan o’zgardi.
Men1 : - Kechirasiz shu yerda sizning gapingizni bo’lsam. Axir universitetga kirishdan maqsad diplom emasmi. Hamma ham universitetga diplom uchun kiradi. Hammaning ham maqsadi oliy ta’limni tamomlab biror yaxshi ishga joylashish-ku !
Men2 : - Ha to’g’iri aytyabsiz, hozirda ko’pchilik talabalarning maqsadi shunday bo’lib qolgan. Lekin hamma talabalarni maqsadi shunday degan jumlangizga qo’shila olmayman. Yuqorida sizga ta’kidlaganimdek mening ham fikrim huddi siznikidek edi. Lekin hozir unday emas.
Men1 : - Sizning fikringiz o’zgarishiga nima sabab bo’ldi ?!
Men2 : - Inson yoshi ulg’aygani sari ko’p narsani anglay boshlaydi. Orzu maqsadlari o’zgaradi. Uning dunyoqarashi kengayadi. Ushbu hodisaga tashqi muhit ham o’z ta’sirini o’tkazmay qolmaydi. Mening fikrlarim o’zgarishiga sabablardan biri yoshim ulg’ayib ko’p narsani anglaganim bo’lsa ikkinchisi ‘Osmondagi bolalar’ loyihasi bo’ldi. Men 6 - sinfligimdan boshlab TATU da o’qishni orzu qilar edim. Bir yaqin do’stim bilan kechasi internetga kirib, TATU dagi yo’nalishlar ichidan Axborot xavfsizligi yo’nalishini tanlaganimiz hamon ko’z oldimda. Biz o’shanda o’z kelajagimizni shu sohada ko’rgan edik . Bizni eng katta orzuyimiz TATU ga o’qishga kirib, kiberjinoyatchilarga qarshi kurashish edi. To’g’iri bu kulgili tuyulishi mumkin, chunki biz u paytlari juda yosh edik. Sekin asta ulg’aya boshladim. 9-sinfdan boshlab matematikadan repititorga bordim. O’sha paytlari ham Axborot xavfsizligi mening asosiy maqsadim edi. Keyinchalik bu yo’nalishdan ko’glim soviy boshladi. Chunki o’sha paytlari bu yo’nalishga faqat 20 ta odam qabul qilinar edi. Shundan atigi 5 nafari davlat granti asosida o’qishga qabul qilingan. Minglagan abituriyent o’qishga topshiradi , undan yigirma donasi qabul qilinadi , yigirmatta talabadan besh nafar talaba grant asosida o’qiydi. O’sha payt uydagilar tomonidan menga faqat grantga kirish talabi qo’yildi. Agar kontraktga o’qishga kirsam o’qiy olmasdim. Chunki vaziyat shuni taqozo qilgan. Birinchi tomondan grant kirish sharti meni o’ylantirsa, ikkinchi tomondan O’zbekistonda kiberxavfsizlik hali unchalik rivojlanmagani, o’zbek saytlariga bo’layotgan kiberhujumlar va ularni muvoffaqqiyatli amalga oshirilayotgani, meni bu sohaga bo’lgan qiziqishimni so’ndirdi. Keyinchalik men o’zimga boshqa yo’nalish qidira boshladim va o’zim uchun qiziqarli bo’lgan bir sohani tanladim. Ushbu soha dasturlash edi. Avvaliga dasturchi bo’lib qayerda ishlash mumkinligini bilamadim. Huddi bir tuman ichida harakatlanoyatgandek edim. Lekin ushbu tumanda menga yo’l ko’rsatgan bir loyihaga duch kelib qoldim. Ushbu loyiha yuqorida aytib o’tgan loyiham ‘Osmondagi bolalar’ loyihasi edi. Ushbu loyiha orqali men IT nimaligini o’rgandim. Dasturlash o’zi nima, u nimalarga qodir, u orqali o’z keljagimni ko’ra olamanmi degan savollarimga javobni, ushbu loyihadan oldim. Eng asosiysi ushbu loyihada chiqqan insonlardan, universitetda diplom uchun emas, bilim olish uchun o’qish kerakligini o’rgandim.
Hozirgi kunda universitetga o’qishga kirgan odam ishga kirgandek gap bo’lib qolgan. Chunki hozirda davlat ishlariga joylashish uchun diplom kerak . Birinchi o’rinda so’raladigan narsa bu diplom. Bilim esa ikkinchi darajali. Shuning uchun ham millionlagan abituriyentlar o’qishga kirish uchun kechani-kecha kunuduzni-kunduz demay ilm o’rganishmoqda. Sizga savol , nima uchun abituriyentlar kuniga 10 soatlab o’z ustida ishlayabdiyu, talabalar esav 1 soat o’z ustida ishlayabdi ?
Men1 : - Chunki o’zingiz aytib o’tganingizdek o’qishga kirish bu ishga kirishdek gap. Agar talaba bir amallab o’qishni tamomlab olsa, qo’lida diplomi bo’ladi va u o’z mutaxasisligi bo’yicha istalgan joyda ishlashi mumkin. Demak talabalarning dangasiligi tufayli yaxshi kadrlar yo’q ekanda.
Men2 : - Yo’q unday emas. Hamma gap o’qitish sistemasi eskirganligida va noto’g’ri tuzilganligida. Misol uchun kredit tizimini olaylik. Nima uchun bu tizim ba’zi universitetlarda to’liq ishlamaypti. Kredit to’lash barcha universitetlarda 100% ishlaydi, lekin o’qituvchi tanlovi, fan tanlovlari hamma universitetlarda to’liq ishlayabtimi ?
Bundan tashqari o’qitilayotgan fanlar soni ham ko’p. Misol uchun biz bir semester davomida 8 ta fanni o’zlashtrishimiz kerak. Shaxsan men bu fanlar ichida biz uchun eng zarur bo’lgani dasturlash va ingliz tili deb hisoblayman.
