Men sevgan asar tahlili muallif

MEN SEVGAN ASAR TAHLILI

1. Muallif – Charlz Dikkens

2. Asar nomi, janri i muallifning ijodiy metodi : Nomi: Oliver Tvist; Janri: roman; Metodi: realizm .

3. Asarning tematik tasnifi : tarixiy asar bo’lib juda katta tarbiyaviy ahamiyatga ega kitob.

4. Asar mavzusi : Oliver Tvist – onasi uni tug‘ishi bilan vafot etgan – yetim bola. U sharoiti juda og‘ir mahalliy cherkovdagi bolalar uyida o‘sadi. Qaysarligi uchun yetimxona xo‘jayini Oliverni tobutkashga shogird qilib yuboradi. U yerda bola katta shogird bilan janjallashib qoladi. Shogird bilan janjaldan so‘ng Oliver Londonga qochib ketadi va u yerda jinoyatchi Jek Doukinz bilan tanishadi. Jinoyatchilar to‘dasiga ayyor yahudiy Feygin boshchilik qiladi. Ularga sovuqqon qotil va o‘g‘ri Bill Sayks qo‘shiladi. Oliverning 17 yoshli qiz do‘sti, jinoiy to‘daning a’zolaridan biri Nensi unga mehr ko‘rsatadi. Jinoyatchilarning rejalarida esa Oliverni cho‘ntakkesar qilib tarbiyalash bor edi.

5. Asarning asosiy g‘oyasi va maqsadi. Romanda Charlz Dikkens Londonning jinoiy jamiyatini oddiygina qilib tasvirlaydi. Bu jamiyat poytaxt hayotining ajralmas qismi deb hisoblangan. Yozuvchi o‘quvchiga bolalarning ruhi jinoyatlarga moyil emasligi haqidagi asosiy fikrni yetkazishga harakat qiladi va buni uddalaydi. Chunki bolalar ma’naviy poklikni aks ettiradi, deb hisoblaydi muallif. Ular shunchaki zamon va jamiyatning qurbonlari edi. “Oliver Tvist”ning asosiy qismi shu g‘oyaga bag‘ishlangan.

6. Asar sarlavhasi haqidagi fikringiz: “Oliver Tvist” – buyuk Dikkensning eng mashhur romani. Yetim bo‘lib qolgan, Londonning xarob mahallalarida yurgan bolakay hikoyasi. Kichkina qahramonning taqdiridagi vaziyatlar, uning yo‘lidagi ko‘plab uchrashuvlar, qiyin va xavfli sarguzashtlar. Ijtimoiy roman bugungi kunning ham dolzarb muammolari aksidir. 

7. Asardagi milliy kalorit (qanday milliy an’analar, udumlar aks etganligi) Shu bilan birga, yozuvchini ko‘p savollar tashvishga soladi: insonning fe’l-atvori shakllanishiga, shaxsiyatining shakllanishiga nimalar ta’sir qiladi? Tabiiy moyilliklari va qobiliyatlarimi, kelib chiqishimi yoki ijtimoiy muhitmi? Nega kimdir oliyjanob va odobli, kimdir esa yomon va noinsof jinoyatchiga aylanadi? Bu savollarga javob berish uchun Dikkens Nensi obrazini syujetga kiritadi. Bu jinoyat olamiga juda yosh kirgan qiz. Ammo bu uning mehribonligi va oliyjanobligiga to‘sqinlik qilmaydi. Aynan u Oliverni noto‘g‘ri yo‘ldan qaytarishga harakat qiladi.

8. Badiiy asardagi konflikt turi : Inson-inson, inson-jamiyat

9. Asar kulminatsiyasi. "Eng hayajonli, - davom etadi Engels, - bunday sharoitda kambag'allar jamoatchilik yordamiga murojaat qilishdan bosh tortishi, bu Bastillardan ko'ra ochlikdan o'lishni afzal ko'rishi?"

10. Asardagi yechim : Shunday qilib, kambag'allar haqidagi yangi qonun ishsizlar va kambag'allarni davlat yordamidan mahrum qildi; bundan buyon bunday yordamni olish "ish uyida" qolish bilan bog'liq edi, u erda odamlar chidab bo'lmas va samarasiz ishdan, qamoqxona intizomidan charchagan va ochlikdan o'lgan. Hamma ishsizlarni arzimagan pulga yollashlari uchun qilingan.

11. Asarda mavjud folklor namunalari (maqol, mif, ertak, afsona va hk.) Iboralar: “Biz sizdan yozuvchi chiqarmaymiz, chunki halol hunarmandchilikni o'rganish yoki g'isht teruvchi bo'lish imkoniyati bor.”…

12. Asardagi eng yaxshi aforizm yoki falsafiy mushohada.” oziq -ovqat, ish bilan ta'minlash uchun yaratilgan uylar ko'proq qamoqxonalarga o'xshardi.