Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №14

Rejalashtirilgan ishlar. 
Maktabgacha taʼlim tizimi, jumladan ixtisoslashtirilgan maktabgacha taʼlim 
tashkilotlar uchun pedagog kadrlarni malakasini oshirish maqsadida “А.I.Gertsen 
nomidagi Rossiya davlat pedagogika universiteti” tomonidan pedagog-defektologlar 
16-soatli malaka oshirish kursida oʼqitildi, bugungi kunda pedagog-defektologlar 72-
soatli malaka oshirish kursida oʼqishni davom etmoqda. 

---

87 
Shu bilan birga, Maktabgacha taʼlim vazirligi Rossiyaning А.I.Gertsen 
nomidagi davlat pedagogika universiteti bilan hamkorlikda doimiy ravishda 
maktabgacha taʼlim soxasida faoliyat olib borayotgan hodimlarning malakasini 
oshirish boʼyicha tadbirlarni amalga oshirishni rejalashtirilmoqda.
Maktabgacha taʼlim vazirining 2020 yil 27 noyabrdagi “Qoraqalpogʼiston 
Respublikasi va viloyatlardagi davlat koʼp tarmoqli ixtisoslashtirilgan maktabgacha 
taʼlim tashkilotlari faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlar toʼgʼrisida”gi 
186-son buyrugʼiga asosan Qoraqalpogʼiston Respublikasi va viloyatlardagi 53 
faoliyat kursatayotgan davlat koʼp tarmoqli ixtisoslashtirilgan maktabgacha taʼlim 
tashkilotlarini material-texnik bazasini mustahkamlash, shu jumladan rivojlanishida 
nuqsoni boʼlgan bolalar uchun zarur reabilitatsion jihozlar, tibbiy anjomlar va 
korrektsion-pedagogik vositalar bilan taʼminlash rejalashtirilgan. 
Qoraqalpogʼiston Respublikasi maktabgacha taʼlim vazirligi va viloyatlar 
maktabgacha 
taʼlim 
boshqarmalar 
qoshidagi 
tibbiy-psixologik-pedagogik 
komissiyalar faoliyatini sifatini oshirish maqsadida respublika sogʼliqni saqlash 
muassalarini yuqori malakali mutaxassislarini doimiy ravishda jalb qilish 
rejlashtirilgan. 
Oʼzbekiston Respublikasining 2020 yil 23 sentyabrdagi “Taʼlim toʼgʼrisida”gi 
637-sonli Qonunining 15-moddasida “Taʼlim shakllari” koʼrsatilgan boʼlib, “Inklyuziv 
taʼlim” ham kiritilganligi quvonarlidir, chunki 1997 yil 29 avgustdagi “Taʼlim 
toʼgʼrisida”gi Qonunda “Inklyuziv taʼlim” shakli kiritilmaganligi hisobidan, bu taʼlim 
shakliga ehtiyoji bor bolalarning jamiyatga aralashuvi, taʼlim olishlarida bir qator 
toʼsqinliklarga duch kelinmoqda edi. 
Yangi tahrirdagi Qonunda esa “Inklyuziv taʼlim” shakli joriy qilinib, bu taʼlim 
shakliga alohida eʼtibor qaratilmoqda.Inklyuziv ta’lim kamsitishlarni oldini olishga 
yordam beradi. 
Jamiyatda alohida ehtiyojga ega bo’lgan bolalarga nisbatan yanglish fikr va 
munosabat juda yuqoridir. Ular haqida ma’lumotlarning kamligi va ularni yoshligidan 
maxsus muassasalarda yopiq tarzda ta’lim-tarbiya berilishi bunga sabab bo’lishi 
mumkin. Bunday munosabatni yo’qotish yoki kamaytirish ancha mushkul ishdir. Lekin 

---

88 
tajribadan shu narsa ma’lumki, kattalarga nisbatan bolalar farqli va o’xshashlik 
jihatlarni tezroq anglar ekanlar. Agarda alohida ehtiyojga ega bo’lgan bolalar normal 
rivojlanishdagi bolalar bilan birgalikda ta’lim tarbiya olsalar, bu barcha bolalarni 
alohida ehtiyojga ega bo’lgan bolalarni nisbatan o’zlari singari bola ekanliklarni 
anglab, kasitmasliklarini ta’minlagan bo’lar edi.