Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №14

Педагогик рефлексия – 
ўқитувчининг ўз касбий фаолиятини ўқувчилар, 
уларнинг ота-оналари ва хамкасблари кўзи билан кўра олиш ҳамда ўзининг 
бошқалар томонидан қандай қабул қилинишини англай олиш қобилиятидир
Рефлексия педагогик рефлексия ўқитувчининг ўзига касбий фаолият субъекти 
сифатида муносабатда бўлишини аниқлайди. Бунда ўқитувчининг “қайтар 
алоқа”га доимий мослашганлиги, ўқувчилар ўрнидан маълумотларни тўғри
йўналтириш, қабул қилаётган педагогик қарорларнинг мақсадлилиги ва 
натижавийлигини объектив баҳолай олиш малакасига эга бўлиш муҳим 
хисобланади.
Педагогик фаолиятнинг доимий ўзгариб туриши ўқитувчидан таълим 
жараёнида ўз ролини англашини, педагогик ўзаро таъсирлашувнинг ўзгарувчан 
вазиятларида ижодий ёндашувнинг намоён бўлишини талаб этади. Бу ердан 
ўқитувчининг 
муҳим 
сифати 
хисобланган
педагогик 
эгилувчанлик 
(мослашувчанлик)нинг муҳилилиги намоён бўлади. Малака оширишдаги 
ўқитувчиларнинг ўзгарувчан харакати ўқувчиларнинг ёшини, индивидуал 
хусусиятларини, таълим олганлик даражасини хисобга олган ҳолда 
мулоқатчанликнинг шакллари, воситалари ва усулларини танлаш зарурияти 
билан тушунтирилади. Бугунги замонавий таълим тизимида содир бўлаётган 
ижтимоий ходисалар ўзгаришларга мослаша оладиган, инновацион жараёнларда 
қатнашишга тайёр, турли мураккаб вазиятларда ўзини мукаммаллаштира 
оладиган, эгилувчан ва ижодкор шахсларга бўлган эҳтиёжларни орттирмоқда. 
Ўқитувчининг ижодий потенциали унинг ўзига хослиги, такрорланмаслиги, 
ностандартлигини 
назарда 
тутса, 
ўқитувчининг 
эгилувчанлиги 
эса 
(мослашувчанлиги) унинг ўзгарувчан муҳитдава айниқса, педагогик ўзаро 
таъсирлашув жараёнларига доимий тайёр бўлиш, ўзгара олиш, ўзига хослигини 

---

437 
мос тарзда намоён эта олиш малакаларининг тарбияланганлигини назарда 
тутади.