Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №19 (том 3)

 
10-daqiqa. 
8. 
Xulosa 
5-daqiqa. 
Kirish 
 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
Vazirlar 
Mahkamasining 
455-sonli 
qaroriga 
asosan
“Yong‘in–portlash havfi mavjud bo‘lgan ob’ektlardagi avariyalar“ texnogen tusdagi favqulodda 
vaziyatlar turlariga kiradi. 
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 754-sonli qaroriga asosan aholi tabiiy va 
texnogen tusdagi favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish sohasida, shuningdek favqulodda 
vaziyatlarda harakat qilishga tayyorgarlikdan o‘tayotgan aholi guruhlarini tayyorlashning asosiy 
vazifalarini, shakllari va usullarini belgilaydi.
 
1.
 
Yong‘in chiqish va portlash xavfi bor ob’ektlarda favqulodda vaziyatga olib 
keluvchi asosiy sabablar.
Yong‘in - 
bu nazorat qilib bo‘lmaydigan hodisa bo‘lib, bebaho moddiy va madaniy boyliklarni bir 
daqiqada yo‘q qiluvchi ofat, ayniqsa u fuqarolarning joniga kulfat keltiruvchi favqulodda vaziyatdir. 
Yong‘inning kelib chiqishi uchun 
uch omilning
bir vaqtni o‘zida bir joyda bo‘lishini o‘zi kifoya. 
Ya’ni: 

---

800 

yonuvchan modda (neft, aseton, qog‘oz, yog‘och va boshqalar); 

havo harorati (kislorod miqdorining ortishi); 

uchqun-alanga (gugurt, uchqun, elektr simining qisqa tutashuvi). 
Respublikamizda yong‘in va portlash xavfi bor ob’ektlar juda ko‘p bo‘lib, ular aholi va hudud uchun 
havf-hatarlar manbai hisoblanadi va muayyan sharoitda ulardagi havfli hodisalar favqulodda 
vaziyatga aylanib ketishi mumkin.
Yong‘in va portlashlarning asosiy sabablari va turlari: 

yong‘in havfsizligi qoidalariga amal qilmaslik;

fuqarolarning loqaydligi, e’tiborsizligi; 

elektr simlarining nosozligi; 

gaz, ko‘mir, o‘tin bilan isitiladigan vositalardagi nosozliklar va foydalanish qoidalariga rioya 
qilmaslik; 

bolalarni karovsiz qoldirib yong‘in bilan o‘ynashlari;

qasddan yong‘in qo‘yishlar; 

va boshqa sabablar. 
Eng asosiysi shundaki, fuqarolarimizning o‘zlari yong‘in sodir bo‘lishini sababchisi bo‘lib qolishadi. 
Shuning uchun ham; “Yong‘inni oldini olmoq uni o‘chirishdan afzalroqdir” degan shiorni har doim 
yodda tutish lozim.