Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №19 (том 3)

“Jon Dilor, ho‘p degin.”
 
[4,
 
26] (“Muhabbat”) kabi. Undalma bo‘lak 
va u birga ishlatilgan gapshakl boshqa-boshqa shaxsni bildirsa, bunday gapshakl 
tarkibida ega bo‘lakning ishlatilishi tabiiy: 
“Bu ham bir kasbda, Xilola”
[4, 62] 
(“Uzun kechalar”) kabi.
Kuchli his-hayajon bilan aytilgan undalma bo‘lakdan keyin undov belgisi 
qo‘yiladi; shundan keyingi gapshakl yozuvda bosh harf bilan boshlanadi:
“–
Iskandar aka! – Gulya uning yelkasiga boshini qo‘yib quchoqladi.”
[3, 34]
 
(
“O‘zbeklar”)
 
Uzoqroq yerdagi shaxsga qaratilgan undalma bo‘lak tarkibidagi oxirgi 
ovoz tovush cho‘ziq talaffuz qilinadi, yozuvda ikki, uch harf yozib ko‘rsatiladi:
“-
Oyi-i-i! – dedi ingrab”
[3, 30] (“O‘zbeklar”) kabi. 
Jumla tuzuvchining xohish-maqsadiga qarab undalma bo‘lak gapshaklning 
boshlanishida, oxirida, hatto ichida joylashtirilishi mumkin. 
Undalmalar ko‘pincha atoqli otlar ko‘rinishida qo‘llanadi: “Bu ham bir kasb-da, 
Hilola” kabi. 
Ular qarindoshlik turdosh otlari ko‘rinishida ham kelishi mumkin: dada, tog‘a, aka, 
uka, kelinoyi
 
va boshqalar
.
“Menga bering, buvi, – dedim arqonga qo‘l cho‘zib” 
[3, 
91] (“Jintepa”)
 
Ayrim qarindoshlik turdosh otlari yolg‘iz o‘zi doim nisbatlovchi olgan 
holda undalma bo‘lak bo‘lib keladi: bolam (bolaginam), o‘g‘lim, qizim kabi; 
Ayrim qarindoshlik turdosh otlari yolg‘iz o‘zi doim nisbatlovchi olgan 
holda undalma bo‘lak bo‘lib keladi: bolam (bolaginam), o‘g‘lim, qizim kabi; 
“Xotiningni xafa qilma, bolam.”
[3, 37] (“O‘zbeklar”)
 
Xotinning eriga, erning xotiniga nisbatan ishlatadigan 
dadasi, onasi 
leksemashakllari bilan ifodalanadi; bunday leksemashakl tarkibidagi III shaxs 
nisbatlovchisidan ko‘rinib turibdiki, bular asli