Mehnatga oid nizolarni sudda ko'rishning protsessual xususiyatlari Mehnat huquqiy munosabatlaridan kelib chiqadigan ishlarning taalluqligi va sudlovligi

Mehnat ishlarini ko'rish muddatlari
Mehnat huquqiy munosabatlaridan kelib chiqadigan nizoli ish­larni protsessual xususiyatlaridan biri shuki, bunda boshqa fuqarolik ishlarga nisbatan sudda ko'rish uchun qisqa muddat belgilanganidir.
Mehnat nizosini ko'rish haqidagi ariza bilan sudga murojaat qilish huquqiga ega bo'lgan shaxslar qonunda ko'rsatilgan, ular:
1) xodim, kasaba uyushmasi yoki xodimlarning boshqa vakillik organlari;
2) mehnatning huquq bo'yicha inspektori;
3) ish beruvchi mehnat nizolari komissiyasining qaroriga rozi bo'lmagan taqdirda, shuningdek, unga xodim tomonidan yetkazil-gan zararni qoplash haqidagi nizolar bo'yicha;
4) prokuror.
Mehnat nizolari to'g'risidagi ariza bilan bevosita tumanlararo, tuman (shahar) sudiga Mehnat kodeksining 270-moddasida belgi-langan muddatlardagina murojaat qilish mumkin, chunonchi:
ishga tiklash nizolari bo'yicha xodimga u bilan mehnat shart-nomasi bekor qilinganligi haqidagi buyruqning nusxasi berilgan kundan boshlab bir oy;
xodim tomonidan ish beruvchiga yetkazilgan moddiy zararni to'lash haqidagi nizolar bo'yicha zarar yetkazilganligi ish beruvchiga ma'lum bo'lgan kundan boshlab bir yil;
boshqa mehnat nizolari bo'yicha — xodim o'z huquqi buzilgan-ligini bilgan yoki bilishi lozim bo'lgan kundan boshlab uch oy.
270-moddada belgilangan muddatlar uzrli sabablarga ko'ra, o'tkazib yuborilgan taqdirda, bu muddatlar sud yoki mehnat nizolari komissiyasi tomonidan tiklanishi mumkin. Xodimning sog'-ligiga yetkazilgan zararni qoplashga doir nizolar bo'yicha sudga murojaat qilish uchun muddat belgilanmagan.
Mehnat nizolarini ko'rish uchun boshqa fuqarolik ishlariga nis-batan birmuncha qisqa muddatlar belgilangan. FPKning 131 -mod-dasiga ko'ra, mehnat nizolari birinchi instansiya sudi tomonidan 10 kunlik muddat ichida ko'rilishi lozim. Ishni boshqa muddatda ko'rilishi shu qonunda belgilangan. Mehnat to'g'risidagi nizolarning tezdan ko'rilishini ta'minlashga qaratilgan bu huquq normalari fuqarolarning mehnatga oid huquqlarini amaldagi Konstitutsiya o'z himoyasiga olganligidan va ularning manfaatlari hamisha davlat e'tiborida ekanligidan dalolat beradi.