Mehnat vazirligi respublika aholi bandligi va mehnatni muhofaza qilish ilmiy markazi


 Poydevorlarni hisoblash va o‘rnatnsh



Download 7,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet83/248
Sana06.07.2021
Hajmi7,26 Mb.
#110577
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   248
Bog'liq
ABw9KJIO6mmD3xRs2QpJyCrMmSGNqx07VZpbfi7a

 
4.4. Poydevorlarni hisoblash va o‘rnatnsh 
Har  qanday  poydevorning  asosiy  vazifasi  inshootdan  tushayotgan  yukni 
inshoot  zaminiga  uzatib,  uning  mustahkamligini  ta’minlashdan  iborat.  SHu 
maqsadda  hisoblab  topilishi  kerak  bo‘lgan  poydevorning  shakli  odatda,  unga 
yuqoridan  ta’sir  etuvchi  yukning  qiymatiga,  imorat  ostki  qismining  tuzilishiga 
hamda uning ashyosiga bog‘liq. 
Poydevorlar  o‘zi  tashkil  topgan  xom  ashyoning  ishlashiga  bog‘liq  ravishda 
bikr va egiluvchan bo‘ladi. 
Bikr  poydevorlar  deb,  konstruksiyasi  faqat  siqilishga  ishlaydigan 
poydevorlarga aytiladi. Bikr poydevorlarda asosan, ularning tag yuzasi va ustki 
qismining o‘lchamlari  hisoblanadi. 
Bu bobda biz faqat bikr poydevorlar ustida so‘z yuritamiz. Markaziy  kuch  
ta’siridagi  bikr  poydevorlar  tag yuzasi o‘lchamlarini hisoblash. 
5.12- rasm, da ko‘rsatilgan poydevor chuqurligini deb faraz qilamiz. Bu 
poydevorga  yuqorida  N  qiymatga  ega  bo‘lgan  markaziy  kuch  ta’sir  etadi. 
Poydevor tag yuzasining maydoniga aks ta’sir ko‘rsatuvchi bosimning qiymatini 


  89 
 
 
R,  deb  belgilaymiz.  Bu  holda  poydevor  tagining  o‘lchamlari  quyidagicha 
aniqlanadi: ma’lumki, qo‘yilgan maqsadga binoan aks ta’sir ko‘rsatuvchi bosim 
grunt  yuzasi  bo‘yicha  tug‘ri  to‘rtburchak  shaklida  namoyon  bo‘ladi.  Barcha 
kuchlarni o‘zaro tenglashtirsak, quyidagi kelib chiqadi: 
 
5.12 - rasm. Markaziy (ava markazdan tashqari (b) yuk ta’siridagi poydevorni hisoblash 
chizmasi. 
 
N + S= Q • 10,    
 (5.1) 
bu erda: N-inshootdan poydevorga uzatiluvchi yuk, 
 S  -poydevor  va  unga  ustki  yon  tomonlaridan  tushayotgan  gruntning 
og‘irligi, 
Q- gruntning ko’tarish qobiliyati (Q = 10 R
0
 • F),  
G-izlanayotgan  poydevor  tagining  yuzasi,  m.  Agar    G  ning    qiymatini   
kengaytirib  yozsak: 



=
H
F
G
yp
  (5.2) 
bu  erda 

ur
  -  poydevor  uchun    ishlatiladigan  xom  ashyo  va  uning  ustidagi 
gruntning o‘rtacha hajmiy og‘irligi. 
2- ifodani Q ning qiymatini xisobga olgan holda 1 ga qo‘ysak: 
F
R
H
F
N
yp

=


+
0
10

 (5.3) 
bu ifodadan izlanayotgan yuza F ni topamiz: 
H
R
N
F
yp


=

0
10
   (5.4) 


  90 
 
 
Agar poydevor tagining yuzasi kvadrat shaklida bo‘lsa, uning tomonlari (A 
va V) quyidagicha aniqlanadi: 
H
R
N
B
A
yp


=
=

0
10
 
(5.5) 
Poydevor  tagining  yuzi  to‘g‘ri  turtburchak  bo‘lgan  hol  uchun  topilgan  
ning  qiymatga  qarab  tomonlari  belgilanadi.  Agar  markaziy  kuch  ta’siridagi 
poydevorning  uzunligi  bir  tomonga  cheksiz  (jo‘yaksimon)  tarqalgan  bo‘lsa,  bu 
holda  hisob  1  m  uzunlik  uchun  olib  borilib,  4-ifoda  uning  kengligi  (V)  ni 
aniqlashga imkon beradi. 

Download 7,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   248




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish