Mehnat unumdorligi statistikasi

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNVERSITETI SAMARQAND FILIALI BUXGALTERIYA HISOBI VA AUDIT 26-GURUH TALABASI MAMADIYOROV AZIZ   MUSTAQIL TA’LIM MAVZU: MEHNAT UNUMDORLIGI UMUMIY INDEKSI   2021-y

MAVZU: Mehnat unumdorligi umumiy indeksi

1.“Mehnat unumdorligi” haqida tushuncha va uni o’rganishning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati

2.Mehnat unumdorligini aniqlash usullari

3. Mehnat unumdorlikning statistik ko’rsatkichlari tizimi

1. “Mehnat unumdorligi” haqida tushuncha va uni o’rganishning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati

Mehnаt unumdorligi dаrаjаsi ijtimoiy ishlаb chiqаrish sаmаrаdorligini ifodаlovchi eng muhim ko’rsаtkich hisoblаnаdi.

Mehnat unumdorligi - xodimlar mehnat faoliyatining iqtisodiy samaradorligi ko‘rsatkichidir. U ishlab chiqarilgan mahsulot yoki ko‘rsatilgan xizmatlar miqdorining mehnat xarajatlariga nisbatan, ya’ni mehnat xarajatlari birligi hisobiga ishlab chiqarilgan mahsulot bilan belgilanadi. Jamiyatning rivojlanishi va uning barcha a’zolari farovonligi darajasi mehnat unumdorligi darajasi va uning o‘sishiga bog’liqdir. Bundan tashqari, mehnat unumdorligi darajasi ishlab chiqarish usulini ham, xatto ijtimoiy - siyosiy to‘zumning o‘zini ham belgilab beradi.

Mehnat unumdorligi ko‘rsatkichi mehnat samaradorligi va natijadorligining barcha jihatlarini aks ettirmaydi, masalan, u mehnat sifatini hisobga olmaydi, bundan tashqari, mehnat resurslaridan oqilona foydalanish zarurligini ifodalamaydi. “Mehnat unumdorligi” tushunchasiga o‘z ahamiyati jihatidan yakin, lekin mazmunan yanada kengroq bo‘lgan tushuncha “mehnat samaradorligi” tushunchasidir. Mehnat samaradorligi eng kam mehnat xarajatlari bilan yuqori mehnat natijadorligiga erishish darajasini ifodalaydi. Mehnat samaradorligi mehnat unumdorligidan farqli o‘laroq faqat mehnatning miqdor ko‘rsatkichlarini emas, shu bilan birga sifat natijalarini ham ifodalaydi. Mehnat samaradorligi ko‘rsatkichining yana bir muhim ustunligi unda mehnat resurslarini tejashning aks yetishidir.