Mehnat bozori statistikasi

---

MEHNAT BOZORI STATISTIKASI 

Reja. 
 
1.
Mehnat bozori statistikasi mohiyati va vazifalari. 
2.
Mehnat resurslari va talab va taklif
3.
Aholining ish bilan bandligi va ishsizlar statistikasi 
4.
Korxonalarda xodimlar harakati ko„rsatkichlari. 
5.
Xodimlar ish vaqti ko„rsatkichlari statistikasi. 
6.
Xodimlar mehnat unumdorligi ko„rsatkichlari. 
1.
 
Mehnat bozori statistikasi mohiyati va vazifalari. 
Moddiy ne‟matlar ishlab chiqarish uchun insonlar mehnat qilishi 
zarur. O„zbekiston Respublikasida har bir insonning mehnat qilish, 
kasb tanlash erkinliklari Respublika Konstiutsiyasida (37–modda) 
kafolatlangan. 
Lekin 
mehnat 
qilishga 
majburlash 
(qonunda 
ko„rsatilgan: harbiy yoki muqobil xizmat, sud qarori bilan, favqulodda 
vaziyatlar va shu kabilardan tashqari) mumkin emas. Insonning ish 
kuchiga ehtiyoj kasb-kori, mutaxassisligi tajribasi va shu kabi mehnat 
qilish xususiyatlariga qarab bozorda shakllanadigan talab va takliflarga 
bog„liq. 
Statistika makro va mikrodarajada aholining ish bilan bandlik, 
ishsizlik, mehnat resurslarining (xodimlarning) harakatini ifodalovchi, 
ish vaqti va undan foydalanish ko„rsatkichlarini o„rganadi. Bu 
ma‟lumotlarni tegishli boshqaruv organlariga to„plab va qayta ishlab 
beradi. Mehnat bozori ko„rsatkichlarini ifodalovchi ma‟lumotlar barcha 
ko„rsatkichlarga ta‟sir etuvchi muhim ijtimoiy ko„rsatkichlardir. 
Bozor munosabatlari sharoitida mehnat bozori ko„rsatkichlarini 
xalqaro miqyosda qo„llaniladigan statistik me‟yorlar asosida aniqlash 
asosiy vazifalardan biri hisoblanadi, mehnat bozori statistikasining 
asosiy vazifalariga yana quyidagilar kiradi: 
- aholining iqtisodiy faol qismi, ish bilan band aholi, ishsizlar 
to„g„risidagi ma‟lumotlarni aniqlash, hamda va ularning o„zgarishini 
o„rganish va tahlil qilish; 
- ishchi kuchi (mehnat resurslari) harakati to„g„risidagi 
ma‟lumotlarni o„rganish; 
- ish vaqti fondi va ish vaqti fondidan foydalanish 
ko„rsatkichlarini aniqlash va ularning o„zgarishlarini o„rganish; 

---

- ishsizlar turlarini, tarkibini va sabablarini o„rganish va ularning 
o„zgarishini tahlil qilish.