Мбт педагогика мажмуа 2020 21 Йил лотинча docx

§
3 Innovatsion texnologiyalar va interfaol uslublar.
Innovatsion texnologiyalar- ta’lim-tarbiya jarayoniga yangilik kiritiSh zamirida uning sifat
samaradorligini ta’minlaShga eriShiSh demakdir. Innovatsion texnologiyalar interfaol uslublar
orqali amalga oShiriladi.
52
Г
.
К
.
Селевко
, 
Современные
образовательные
технологии
, 
М
.1988.
Хусусий
 
тамойиллар
-
ижодкорлик
, 
ташаббускорлик
; 
таълим
-
тарбия
 
жараёнига
 
дастурий
 
муносабат
;
-
ўвув
-
тарбия
 
жараёнини
 
олдиндан
 
лойиҳалаш
;
-
узвийлик
 
ва
 
узвийсизлик
;
-
технологик ёндашувнинг
 
устуворлиги
;
-
субъект
-
субъект
 
муносабатларнинг
 
устунлиги
;
-
илмий
-
техник
 
ютуклар
, 
илғор
 
тажрибалар
, 
педагогик
 
ғоялар
 
яхлитлиги
;
-
қизиқарлилик
, 
фаоллик
;
-
натижанинг
 
устуворлиги
, 
кафолатлилиги
;
-
мотивациянинг
 
юқорилиги
.

---

167
Инновация
-
(
ингл
.innovationas-in-
киритиш
,
novatsiya-
янгилик
, 
янгилик
киритиш
) –
илмий
-
техник
ресурслар
,
педагогика
фани
ютуқлари
, 
илғор
тажрибалардан
унумли
фойдаланган
ҳолда
таълим
-
тарбия
жараёнини
тизимли
, 
ижодий
ташкил
этиш
натижасидир
.
Innovatsion ta’lim tuShunchasi ilk bor 1979 yilda Rim
klubida “Ta’lim oliShning chegarasi yo‘q” (“Net predelov
obucheniyu”)
mavzusida
o‘qilgan
ma’ruzada
ilgari
surilgan bo‘lib, u ta’lim sohasidagi ilg‘or g‘oyalarni
amaliyotga tatbiq etiSh, rag‘batlantiriSh, saralaSh,
mukammalligi ta’minlaSh, ommalaShtiriSh imkonini
beradi.
Interfaol (“inter” bu o‘zaro, - “akt”- harakat
qilmoq)- o‘zaro harakat qiliSh, o‘zaro kommunikativ
aloqa, motavatsiya, (ta’lim motivatsiyasi, tarbiya
motivatsiyasi)
asosida
ta’lim-tarbiya
jarayonini
taShkil etiShning samarali uslubidir. UShbu jarayonda
ta’lim-tarbiya motivatsiyasi- ilmiy-nazariy bilim egallaSh,
qonuniyatlarni
o‘rganiShi
hamda
o‘rgatiSh
bo‘yicha
sub’ektlar maqsadlari yakdilligi, qiziqiShi, ehtiyoji, istak va
hohiShi muhim ahamiyatga egadir.
U ta’lim-tarbiya jarayoni sub’ektlari o‘rtasidagi ijodiy hamkorlik, yakdil
qaror qabul qiliSh, erkin fikrlaSh,jamoada ma’naviy do‘stona muhit vujudga keltiriSh, yagona
maqsadga qaratilgan kommunikativ hamkorlikni ta’minlaydi.
Ta’lim-tarbiya
jarayonini
interfaol
usullar
vositasida
texnologiyalaShtiriliShida
kommunikativ harakat quyidagi zanjir asosida bo‘liShi mumkin:
O‘qituvchi (o‘qituvchi)- o‘quvchi (talaba); o‘quvchi (talaba)- o‘qituvchi (o‘qituvchi);
o‘qituvchi (o‘qituvchi); sinf jamoasi (guruh); sinf jamoasi (guruh)- o‘qituvchi (o‘qituvchi);
- o‘quvchi (talaba)- ta’lim muassasi jamoasi- o‘qituvchi (talaba);
- o‘quvchi (talaba)- o‘quvchi (talaba);
- o‘quvchi, o‘qituvchi, sinf jamoasi (talaba, o‘qituvchi, guruh jamoasi)- fuqarolik jamiyati
institutlari;
- o‘quvchi (talaba); o‘qituvchi (o‘qituvchi) - ota-onalar; ota-onalar- o‘qituvchi (talaba),
o‘qituvchi (o‘qituvchi);
- maktab (OO‘YU) jamoasi – keng jamoatchilik; jamoatchilik- maktab (OO‘YU).
Interfaol
uslublar
xilma-xil
bo‘lib,
ulardan
amaliyotda
ko‘p
qo‘llaniladigani
quyidagilardir:
“Ajurli arra”, “Keys-stadi”, “Klaster”, “Aqliy hujum”, “Zanjir”, “Markazda talaba”,
“Markazda murabbiy”, “Kichik guruhlarda iShlaSh”, “Algoritmlarni qo‘llaSh”, “Tahlil qiliSh”,
“Taqdimot”, “Blits so‘rov”, “Debat”, “Qora quti”, “Qarorlar Shajarasi”, “Zig-zag” va b.q
Bizning nazarimizda innovatsion pedagogik texnologiyalar atamasi eng zamonaviy, eng
samarali, eng natijali, eng ta’sirli noyob imkoniyatlarga ega pedagogik texnologiyalarga nisbatan
iShlatiladi.
Pedagog
olimlarning
tasnifig
ko‘ra
ta’lim-tarbiya
amaliyotda
pedagogik
texnologiyalarning juda ko‘plab turlaridan foydalaniladi.
Pedagogik texnologiyalardan ilmiy-texnik resurslar bazasi, o‘quv fani xarakteri, maqsad va
vazifalari, mazmuni, didaktik jarayonning mohiyati, sub’ektlar imkoniyati, motivatsiyasi, muhit va
Sharoit inobatga olinadi.
Ularning ba’zilari:
- munozara texnologiyasi;
- pedagogik o‘yin texnologiyasi;
- dasturli ta’lim texnologiyasi;
- muammoli o‘qitiSh texnologiyasi;
- kompyuterli- axborot texnologiyasi;
- boShqaruv texnologiyasi texnologiyasi;
- masofadan o‘qitiSh texnologiyasi;
- “bumerang” texnologiyasi;
- mustaqil ta’lim texnologiyasi;
- tabaqalaShtirilgan ta’lim texnologiya ;
- modulli texnologiya;

---

168
- “3 4” texnologiyasi;
- “muammo” texnologiyasi;
- FSMU texnologiyasi;
- “Muloqot” texnologiyasi;
- “Munosabat” texnologiyasi;
- “TaniShuv” texnologiyasi;
- “Zinama-zina” texnologiyasi;
- “Master klass” texnologiyasi;
- “Dasturiy” ta’lim texnologiyasi;
- Individual ta’lim texnologiyasi;
- Trening texnologiyasi va boShqalardan iboratdir.